Trong quá trình phân bổ quyền đầu tư vào điện gió ngoài khơi tại Việt Nam, Ngân hàng Thế giới (World Bank) đã đưa ra khuyến nghị về một lộ trình hai giai đoạn nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững và hiệu quả của lĩnh vực này. Giai đoạn đầu tiên được gọi là “Cửa sổ mở” (open door), trong đó các nhà đầu tư sẽ tự đề xuất các khu vực mà họ cho là phù hợp để khảo sát và triển khai dự án điện gió ngoài khơi.
Trong giai đoạn “Cửa sổ mở”, Nhà nước sẽ xem xét các đề xuất của nhà đầu tư dựa trên các tiêu chí rõ ràng và cụ thể, bao gồm năng lực tài chính, kinh nghiệm kỹ thuật cũng như khả năng triển khai dự án một cách hiệu quả và bền vững. Việc áp dụng các tiêu chí này sẽ giúp đảm bảo rằng chỉ những nhà đầu tư có đủ tiềm năng và kinh nghiệm mới được tham gia vào quá trình khảo sát và triển khai dự án.
Sau khi kết thúc giai đoạn “Cửa sổ mở”, giai đoạn thứ hai sẽ được thực hiện với tên gọi “Đấu thầu cạnh tranh” (competitive auction). Trong giai đoạn này, Nhà nước sẽ tổ chức đấu thầu các khu vực cụ thể đã được xác định là phù hợp cho phát triển điện gió ngoài khơi, sau khi đã xây dựng quy hoạch không gian biển và hạ tầng truyền tải phù hợp. Việc đấu thầu này sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả sử dụng nguồn năng lượng tái tạo và giảm thiểu chi phí cho người tiêu dùng.
Ở giai đoạn “Đấu thầu cạnh tranh”, nhà đầu tư sẽ được lựa chọn dựa trên đề xuất giá điện thấp nhất kèm theo các điều kiện kỹ thuật phù hợp. Cơ chế cạnh tranh này sẽ khuyến khích các nhà đầu tư tối ưu hóa chi phí và công nghệ để đưa ra mức giá cạnh tranh nhất, từ đó góp phần giảm giá thành điện năng và tăng cường tính cạnh tranh của ngành điện.
Tóm lại, lộ trình hai giai đoạn khuyến nghị bởi World Bank cung cấp một khung khổ hợp lý và hiệu quả cho việc phân bổ quyền đầu tư vào điện gió ngoài khơi tại Việt Nam. Quá trình này không chỉ góp phần vào việc phát triển bền vững nguồn năng lượng tái tạo mà còn đảm bảo sự cạnh tranh và hiệu quả kinh tế trong lĩnh vực đầy tiềm năng này.
