Trong những năm gần đây, Việt Nam đã thể hiện sự quyết tâm và nỗ lực trong việc phát triển lĩnh vực công nghệ vũ trụ. Thông qua các chính sách đầu tư, phát triển hạ tầng, nguồn lực và thể chế, đất nước đang từng bước khẳng định vị thế của mình trên bản đồ công nghệ vũ trụ thế giới.
Các chuyên gia trong lĩnh vực này cho rằng, phát triển công nghệ vũ trụ không chỉ là một yêu cầu tất yếu mà còn là một nhiệm vụ quan trọng của quốc gia. Để đạt được mục tiêu này, cần hình thành một chiến lược phát triển công nghệ vũ trụ quốc gia, trong đó có sự đầu tư mạo hiểm và giao quyền tự chủ rất cao cho tổng công trình sư của dự án.
Ông Lý Hoàng Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và Công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), cho biết Việt Nam đã và đang tích cực triển khai Chương trình Khoa học và công nghệ cấp quốc gia về công nghệ vũ trụ. Chương trình này đã mang lại nhiều kết quả thiết thực, phục vụ cả mục tiêu dân sinh và quốc phòng-an ninh.
Một số thành tựu đáng kể của chương trình bao gồm việc phát triển các vệ tinh nhỏ như PicoDragon (2013), MicroDragon (2019), NanoDragon (2021), cùng với vệ tinh viễn thám VNREDSat-1 (2013). Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đã phối hợp với các bộ, ngành khác để xây dựng các chính sách và cơ chế nhằm khai thác hiệu quả dữ liệu vệ tinh, khuyến khích chuyển giao công nghệ vũ trụ lưỡng dụng và hoàn thiện hệ thống trạm mặt đất.
Ông Lý Hoàng Tùng cũng nhấn mạnh rằng, phát triển công nghệ vũ trụ sẽ trở thành động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế tri thức, củng cố tiềm lực quốc phòng – an ninh và khẳng định vị thế của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.
Phó Giáo sư, Tiến sỹ Phạm Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thành lập cơ quan hàng không vũ trụ quốc gia, có thể tham khảo mô hình Philippines, nơi có cơ quan vũ trụ quốc gia trực thuộc Chính phủ, để điều hành thống nhất và có phải có luật chuyên ngành về không gian.
Ông Phạm Anh Tuấn cũng dẫn chứng về kinh tế vũ trụ toàn cầu dự báo sẽ đạt 1.400 tỷ USD vào năm 2030 và nhiều tỷ phú công nghệ đang đổ vốn vào lĩnh vực này. Do đó, Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc chơi này.
Tiến sỹ Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, đánh giá rằng công nghệ vũ trụ là một ngành công nghệ chiến lược, nhưng đồng thời phải trở thành công nghệ hàng đầu, cùng với bán dẫn và năng lượng hạt nhân.
Ông Nguyễn Quân cũng đề xuất cần thí điểm cơ chế sandbox theo Nghị quyết 193 của Quốc hội, tức là thí điểm một dự án công nghệ lớn với chức danh của tổng công trình sư được giao quyền tự chủ rất cao, chấp nhận rủi ro, chấp nhận mạo hiểm và miễn trừ trách nhiệm cho những người chủ trì dự án công nghệ lớn.
Đồng thời, ông Quân cũng nhấn mạnh rằng, phát triển công nghệ vũ trụ là yêu cầu tất yếu của quốc gia và cần có chiến lược phát triển công nghệ vũ trụ quốc gia để không bỏ lỡ cơ hội và tụt lùi sau.
Thông tin chi tiết về các dự án và chính sách phát triển công nghệ vũ trụ tại Việt Nam có thể được tìm thấy trên trang web của Bộ Khoa học và Công nghệ.
Cổng thông tin điện tử Chính phủ cũng cung cấp thông tin về các chính sách và hoạt động của Chính phủ trong lĩnh vực khoa học và công nghệ.
