Nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang tích cực xây dựng kế hoạch để thích ứng với thuế quan mà Mỹ áp dụng. Trong đó, ưu tiên hàng đầu là tìm kiếm thị trường xuất khẩu mới, đặc biệt là trong nhóm xuất khẩu. Một báo cáo gần đây của Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) chỉ ra rằng, hơn 51,6% doanh nghiệp xuất khẩu đang lên kế hoạch tìm kiếm thị trường mới để ứng phó với rủi ro thuế quan. Con số này còn cao hơn ở các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh trong nước, với 34,9% lựa chọn hướng đi này.
Bên cạnh việc tìm kiếm thị trường mới, các doanh nghiệp cũng có xu hướng tăng cường nội địa hóa chuỗi sản xuất và tìm kiếm thị trường nguyên liệu đầu vào từ các đối tác khác. Đặc biệt, các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo, dịch vụ, nông-lâm và thủy sản đang ưu tiên tìm kiếm thị trường ngoài Mỹ. Ngược lại, các công ty xây dựng có xu hướng chờ đợi và tập trung nhiều hơn vào giải pháp nội địa hóa chuỗi sản xuất.
Từ tháng 4, một số doanh nghiệp như SK Foods đã chủ động lập kế hoạch chuyển dịch thị trường xuất khẩu sang các nước như EU, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, UAE. Kết quả khảo sát cho thấy, các doanh nghiệp các ngành đều cho rằng họ chịu tác động khá nghiêm trọng từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ.
Việt Nam có thế mạnh về đa dạng thị trường với 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) với hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng 70 cơ chế hợp tác song phương. Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc tìm kiếm thị trường mới, các doanh nghiệp kiến nghị Chính phủ đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng đàm phán FTA với các nước tiềm năng khác.
Ngoài ra, việc phát triển công nghiệp phụ trợ trong nước cũng là điều cần thiết, nhằm giảm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu và linh kiện nhập khẩu. Các doanh nghiệp cũng khuyến nghị các cơ chế hỗ trợ cho hoạt động dịch chuyển chuỗi cung ứng hoặc mở rộng thị trường xuất khẩu ngoài Mỹ, Trung Quốc.
Với những điều kiện thuận lợi về thị trường và các hiệp định thương mại tự do, việc các doanh nghiệp chủ động tìm kiếm thị trường xuất khẩu mới và đa dạng hóa thị trường là hướng đi đúng đắn. Qua đó, sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam hạn chế được rủi ro về thuế quan và tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Chính phủ và các bộ, ngành cần tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường mới và phát triển công nghiệp phụ trợ. Việc này không chỉ giúp các doanh nghiệp vượt qua khó khăn mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
