Các nhà khoa học đã phát hiện ra một phương pháp mới để ngăn chặn sự lây lan của ký sinh trùng gây bệnh sốt rét thông qua vết đốt của muỗi. Phát hiện này được công bố trên tạp chí Nature và có thể mở ra một hướng đi mới trong cuộc chiến chống lại bệnh sốt rét.
病 sốt rét là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất trên thế giới, gây ra bởi ký sinh trùng Plasmodium. Mỗi năm, hơn 250 triệu người trên toàn thế giới bị muỗi truyền ký sinh trùng này. Để lan rộng, ký sinh trùng cần hoàn thành một hành trình phức tạp, bắt đầu từ khi muỗi hút máu từ người bị nhiễm bệnh.
Sau khi được truyền vào muỗi, ký sinh trùng di chuyển đến ruột của muỗi, nơi nó phải đối mặt với một thách thức lớn. Đó là việc di chuyển ra khỏi ruột và vào khoang cơ thể, nơi ký sinh trùng phát triển thành một dạng khác, sau đó di chuyển đến tuyến nước bọt của muỗi. Tại đây, chúng sẵn sàng lây nhiễm cho người tiếp theo bị đốt.
Để thực hiện bước nhảy quan trọng này, ký sinh trùng phụ thuộc vào một loại protein do chính muỗi tạo ra. Tuy nhiên, một số muỗi có biến thể của protein này dường như phá vỡ hành trình của ký sinh trùng. Các nhà khoa học tại Đại học California San Diego đã sử dụng công nghệ chỉnh sửa gene CRISPR để thay đổi biến thể của protein này trong muỗi.
Chỉ với một thay đổi nhỏ, việc chỉnh sửa chỉ một amino acid trong gene đã đủ để ngăn chặn hầu hết ký sinh trùng di chuyển đến đích cuối cùng trong muỗi. Các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ sử dụng ‘gene drive’ để phổ biến thay đổi có lợi này trong toàn bộ quần thể muỗi.
Gene drive là các chuỗi DNA có thể được chèn vào genome và thay đổi quy tắc di truyền thông thường. Tuy nhiên, phương pháp này còn gây tranh cãi và chưa được sử dụng bên ngoài phòng thí nghiệm do lo ngại về hậu quả không mong muốn.
Các nhà nghiên cứu cho biết sẽ cần vài năm nữa để có thể tiến hành thử nghiệm thực địa. Tuy nhiên, nghiên cứu này cho thấy về nguyên tắc, một chỉnh sửa nhỏ trong genome có thể khiến toàn bộ quần thể muỗi không thể truyền bệnh sốt rét nguy hiểm này.
Nếu thành công, phát hiện này có thể giúp giảm đáng kể số lượng người bị nhiễm bệnh sốt rét trên toàn thế giới. Tuy nhiên, vẫn cần phải tiến hành thêm nhiều nghiên cứu và thử nghiệm để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả của phương pháp này.
Trong khi đó, các nhà nghiên cứu tiếp tục tìm kiếm các giải pháp mới để chống lại bệnh sốt rét. Một số phương pháp khác đang được nghiên cứu, bao gồm việc phát triển vắc-xin và thuốc điều trị mới.
Cuộc chiến chống lại bệnh sốt rét vẫn còn nhiều thách thức, nhưng với những phát hiện mới như này, hy vọng rằng một ngày nào đó, chúng ta sẽ có thể loại bỏ được bệnh nguy hiểm này.
