Trong bối cảnh tình hình an ninh tại châu Âu vẫn còn phức tạp, các cường quốc quân sự như Anh, Nhật Bản và Italy đang tăng cường hợp tác để phát triển máy bay tiêm kích thế hệ thứ sáu, Tempest. Dự án đầy tham vọng này không chỉ nhằm mục đích hiện đại hóa lực lượng không quân của các quốc gia tham gia mà còn đóng vai trò quan trọng trong chiến lược quân sự của NATO.
Máy bay tiêm kích Tempest được thiết kế với các tính năng tối tân, bao gồm khả năng bay siêu thanh, xuyên qua hệ thống phòng không đối phương và thực hiện các cuộc tấn công sâu vào lãnh thổ địch mà không cần tiếp nhiên liệu. Với kích thước lớn hơn so với các thế hệ máy bay tiêm kích trước đó, Tempest sẽ được trang bị bình nhiên liệu dung tích lớn, giúp tăng đáng kể khả năng hoạt động của máy bay. Bên cạnh đó, hệ thống vũ khí tối tân, bao gồm tên lửa và radar có khả năng xử lý dữ liệu nhanh gấp 10 lần so với các hệ thống hiện tại, sẽ giúp Tempest có lợi thế đáng kể trên bầu trời.
Dự kiến, Tempest sẽ thay thế dần dòng Eurofighter Typhoon và hỗ trợ các phi đội F-35 trong tương lai. Theo đánh giá của các chuyên gia quân sự, trong trường hợp xảy ra xung đột với Nga, Tempest có thể nhanh chóng cất cánh từ các sân bay tại Anh, thực hiện nhiệm vụ phá hủy hệ thống phòng không và căn cứ không quân quan trọng của đối phương. Sau đó, máy bay sẽ hỗ trợ bộ binh với kho vũ khí phong phú gấp đôi F-35, giúp quân đội đạt được ưu thế quyết định trên chiến trường.
Dự án Tempest được triển khai trong khuôn khổ chương trình hợp tác quốc tế GCAP (Global Combat Air Program), với mục tiêu đưa máy bay vào biên chế từ năm 2035. GCAP là sự kết hợp giữa dự án Tempest của Anh và chương trình Mitsubishi FX của Nhật. Theo thỏa thuận được ký vào cuối năm 2022, Nhật Bản sẽ đầu tư 4 tỷ yên, trong khi Anh cam kết 2 tỷ bảng cho đến năm 2025. Sự hợp tác này không chỉ thể hiện cam kết mạnh mẽ của các quốc gia tham gia mà còn mở ra kỷ nguyên mới trong lĩnh vực phát triển máy bay quân sự.
Không chỉ dừng lại ở đó, dự án này cũng được xem là đối trọng trực tiếp với chương trình FCAS (Future Combat Air System) do Pháp, Đức và Tây Ban Nha phát triển. Trụ sở chính của GCAP đặt tại Anh, quy tụ 2.800 chuyên gia và khoảng 600 tổ chức tham gia. Một mô hình thử nghiệm với thiết kế khí động học tiên tiến đã được giới thiệu tại Triển lãm Hàng không Farnborough hồi tháng 7/2024, thể hiện sự tiến bộ đáng kể trong quá trình phát triển máy bay.
Mục tiêu của chương trình GCAP không chỉ là thay thế các dòng máy bay đã cũ mà còn nhằm đối phó với các dòng tiêm kích thế hệ mới như Su-57 của Nga và J-20 của Trung Quốc, những mẫu máy bay đã được trang bị công nghệ tàng hình và tốc độ siêu vượt âm. Việc phát triển thành công Tempest sẽ giúp các quốc gia tham gia dự án nâng cao năng lực phòng thủ, đồng thời duy trì sự cạnh tranh trong lĩnh vực công nghệ quân sự đang ngày càng phát triển.
