Công ty Cổ phần Điện Trường Giang vừa đạt được một thành tựu đáng kể trong lĩnh vực sản xuất máy cắt chân không VCB TV1 (24-40.5kV) đạt tiêu chuẩn quốc tế IEC và chứng nhận KEMA, ASTA. Tuy nhiên, nghịch cảnh đáng tiếc đang diễn ra khi nhiều doanh nghiệp trong nước, trong đó có Điện Trường Giang, gặp khó khăn trong việc sử dụng sản phẩm của mình tại thị trường Việt Nam. Vấn đề không nằm ở năng lực sản xuất mà chủ yếu xuất phát từ những rào cản chính sách và sự thiếu hụt cơ chế hỗ trợ dành cho doanh nghiệp nội địa.
Là một phần của nỗ lực thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp trong nước, Luật Đấu thầu 2023 đã đưa ra quy định về việc ưu tiên cho sản phẩm sản xuất trong nước. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều hồ sơ mời thầu từ các đơn vị chủ đầu tư vẫn còn thiếu những tiêu chí cụ thể để đánh giá và ưu tiên sản phẩm trong nước. Điều này vô tình tạo ra một rào cản cho doanh nghiệp nội địa trong việc tham gia vào các dự án và tiếp cận thị trường.
Không chỉ vậy, doanh nghiệp trong nước còn phải đối mặt với khó khăn về chi phí nghiên cứu và phát triển (R&D) cao. Trong khi đó, các chính sách hỗ trợ cho hoạt động R&D ở Việt Nam vẫn còn hạn chế, khiến doanh nghiệp phải tự chi trả cho các hoạt động nghiên cứu và thử nghiệm sản phẩm. Chi phí thử nghiệm sản phẩm tại các phòng thí nghiệm trong nước như Quatest thường không được công nhận quốc tế, buộc doanh nghiệp phải tiến hành kiểm định tại các tổ chức quốc tế như KEMA, ASTA, CE, UL với chi phí cao hơn.
Một thách thức khác mà doanh nghiệp Việt Nam đang phải đối mặt là sự hạn chế của ngành công nghiệp hỗ trợ trong nước. Do thiếu các nhà cung cấp linh kiện chất lượng và giá cả cạnh tranh, nhiều doanh nghiệp bị buộc phải nhập khẩu linh kiện, dẫn đến tăng chi phí sản xuất và giảm khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Ngoài ra, việc thương mại hóa và xuất khẩu sản phẩm cũng gặp nhiều khó khăn do chi phí cao cho việc chứng nhận quốc tế như CE, UL và thiếu hỗ trợ tiếp thị cũng như chuyển giao công nghệ từ các dự án FDI.
Trước những thách thức này, để hỗ trợ doanh nghiệp trong nước phát triển và tăng cường khả năng cạnh tranh, việc cần thiết là phải có các cơ chế hỗ trợ đúng và trúng. Những cơ chế này cần thiết để tạo điều kiện thuận lợi cho sản phẩm trong nước, giúp doanh nghiệp Việt Nam không chỉ phát triển mà còn có thể bứt phá và vươn lên. Từ đó, tiềm lực quốc gia sẽ được khơi thông, và vai trò của doanh nghiệp trong nước trong nền kinh tế sẽ ngày càng được củng cố.
