Trong thời đại công nghệ số hiện nay, trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống con người. Sự phát triển vượt bậc của AI mang lại nhiều tiện ích nhưng cũng đặt ra thách thức lớn cho thị trường lao động. Nhiều ngành nghề đang đứng trước nguy cơ bị tự động hóa, và các chuyên gia dự đoán rằng trong tương lai gần, hàng triệu công việc sẽ bị thay thế bởi máy móc.

Từ y tế, giáo dục, tài chính cho đến sản xuất, truyền thông, không lĩnh vực nào là ngoại lệ. Sự len lỏi của AI vào mọi ngóc ngách của đời sống khiến không ít người băn khoăn về tương lai nghề nghiệp. Bằng cấp và chuyên môn, từng được xem là ‘tấm vé an toàn’, giờ đây không còn đảm bảo cho một công việc ổn định.

Các chuyên gia đã xác định 6 lĩnh vực đang được cảnh báo nhiều nhất về nguy cơ bị tự động hóa:

1. Sản xuất truyền thống: Công nghệ tự động hóa và robot công nghiệp đang thay thế hàng loạt công nhân trên dây chuyền sản xuất.

2. Chăm sóc khách hàng và telesales: AI đang đảm nhiệm công việc chăm sóc khách hàng, từ trả lời tự động đến tiếp thị qua điện thoại.

3. Nhân viên tài chính cơ bản và giao dịch viên ngân hàng: Dự đoán của Đại học Oxford cho thấy 40% vị trí tài chính cơ bản trên toàn cầu có thể biến mất vào năm 2030.

4. Dịch thuật cơ bản và biên dịch viên: Công cụ dịch tự động đã đạt độ chính xác lên đến 98%, khiến nhiều vị trí dịch thuật cơ bản bị AI thay thế.

5. Truyền thông và biên tập nội dung: AI có thể tự viết báo, soạn kịch bản video, tạo nội dung mạng xã hội, đặt ra thách thức lớn cho các biên tập viên và nhà báo.

6. Chẩn đoán hình ảnh y khoa: AI hỗ trợ phân tích hình ảnh y tế, khiến nhu cầu nhân lực sơ cấp trong ngành này thu hẹp nhanh chóng.

Trước tình hình này, nhiều phụ huynh và học sinh cảm thấy hoang mang. Lời khuyên cho các bạn trẻ là nên chọn ngành học có khả năng phát triển lâu dài, khó bị thay thế bởi AI. Đồng thời, phát triển những kỹ năng không thể bị thay thế bởi máy móc như sáng tạo, thấu cảm, tư duy phản biện và giao tiếp xã hội.

Tương lai không còn thuộc về người giỏi nhất, mà thuộc về người thích nghi nhanh nhất với sự thay đổi của công nghệ. AI không còn là mối đe dọa, mà trở thành trợ thủ đắc lực cho mỗi hành trình vươn tới tương lai.

Tỷ phú Jensen Huang, CEO của tập đoàn Nvidia – công ty có giá trị lớn nhất thế giới hiện nay, vừa chia sẻ quan điểm của mình về ngành học giàu tiềm năng trong thời đại hiện nay. Khi được hỏi về lựa chọn ngành học nếu ông là một tân sinh viên, Huang cho biết ông sẽ chọn khối ngành khoa học vật lý – nền tảng cho làn sóng AI tiếp theo, thay vì theo đuổi các ngành công nghệ phần mềm như khoa học máy tính hay kỹ thuật trí tuệ nhân tạo.

Huang đã nhiều lần đề cập đến khái niệm ‘AI vật lý’ và dự báo đây là làn sóng tiếp theo trong quá trình phát triển AI. Ông cho rằng quá trình phát triển AI đã trải qua 3 đợt sóng: ‘AI tri giác’, ‘AI tạo sinh’, và ‘AI lý trí’. Đợt sóng thứ 4 chính là ‘AI vật lý’, khi AI không chỉ xử lý dữ liệu trừu tượng mà còn nắm vững các quy luật vật lý cơ bản trong đời sống.

‘AI vật lý’ sẽ được áp dụng vào các thực thể vật lý, cụ thể là các robot, để đáp ứng các nhu cầu đa dạng. Các robot sẽ siêu việt hơn nhiều, biết dự đoán các chuyển động, tính toán lực cần thiết để thực hiện các nhiệm vụ mà không làm tổn hại tới những người và vật mà nó tương tác. Ông Huang cho rằng ‘AI vật lý’ sẽ đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng các hệ thống nhà máy và khu công nghiệp thế hệ mới.

Huang cũng nhấn mạnh rằng các kỹ sư đón sóng ‘AI vật lý’ sẽ là nhân sự ‘hot’ của thị trường lao động trong tương lai gần. Ông cho rằng việc học các chuyên ngành khoa học nền tảng như vật lý, địa chất, hóa học… sẽ giúp sinh viên đón đầu làn sóng tiếp theo trong thị trường việc làm.

Hiện nay, việc lập trình đã trở nên đơn giản hơn rất nhiều, AI dần dần sẽ thay đổi hoàn toàn cách thức lập trình, khiến việc học ngôn ngữ mã hóa không còn giữ tầm quan trọng như trước. Ông Huang khuyên sinh viên nên liên tục đặt ra câu hỏi trong học tập và cuộc sống hàng ngày: Tôi có thể dùng AI để phục vụ học tập và tổ chức cuộc sống của mình như thế nào?