Quá tải tại các bệnh viện tuyến trên đang trở thành một vấn đề cấp bách trong hệ thống y tế Việt Nam hiện nay. Một phần nguyên nhân của tình trạng này xuất phát từ văn hóa của người dân, khi họ thường có xu hướng tìm đến các bệnh viện tuyến trung ương để thực hiện các xét nghiệm và thăm khám. Điều này dẫn đến tình trạng ‘quá tải giả’, gây ra áp lực không cần thiết lên hệ thống y tế.

Trong bối cảnh hệ thống y tế đang đối mặt với nhiều thách thức, trí tuệ nhân tạo (AI) đang nổi lên như một giải pháp tiềm năng để cải thiện tình trạng này. Các chuyên gia và doanh nghiệp trong ngành y tế tin rằng AI không nhằm mục đích thay thế con người, mà là một công cụ hỗ trợ đắc lực giúp bác sĩ tối ưu hóa quy trình thăm khám và điều trị cho bệnh nhân.

AI có khả năng giúp các bác sĩ tổng hợp, đúc kết và đưa ra những chẩn đoán, phác đồ điều trị chính xác hơn, hướng tới mục tiêu cá thể hóa trong điều trị. Sức khỏe của mỗi cá nhân không chỉ phụ thuộc vào bộ gene phức tạp mà còn chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi các yếu tố như tinh thần, môi trường sống, chế độ ăn uống, căng thẳng, tình trạng bệnh… AI có khả năng phân tích dữ liệu lớn, giúp các bác sĩ đưa ra giải pháp tối ưu cho từng bệnh nhân.

Để giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên, các chuyên gia đề xuất tận dụng sức mạnh của công nghệ và AI nhằm nâng cao năng lực tuyến dưới. AI có thể giúp một bác sĩ mới ra trường hoặc các bác sĩ ở tuyến cơ sở cung cấp dịch vụ y tế chất lượng tốt hơn cho bệnh nhân. Điều này không chỉ giúp giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên mà còn đảm bảo rằng bệnh nhân nhận được sự chăm sóc y tế chất lượng ngay tại tuyến dưới.

Một tầm nhìn dài hạn và bền vững hơn là sử dụng AI để ‘chữa phần gốc’, tức là giúp người dân khỏe mạnh hơn và ít có nhu cầu đến bệnh viện hơn. AI có thể đóng vai trò then chốt trong việc theo dõi sức khỏe cá nhân, cung cấp các biện pháp chăm sóc phòng ngừa, đưa ra lời nhắc nhở và giúp người dân chủ động bảo vệ sức khỏe của mình. Điều này sẽ giúp giảm thiểu số lượng bệnh nhân đến bệnh viện, đồng thời nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Tuy nhiên, việc ứng dụng AI vào y tế tại Việt Nam vẫn đang ở giai đoạn khởi đầu. Thách thức lớn nhất hiện nay là nền tảng công nghệ còn yếu, đặc biệt là trong việc triển khai bệnh án điện tử và liên thông dữ liệu giữa các cơ sở y tế. Để thành công, quá trình này đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, các nhà khoa học, bệnh viện và doanh nghiệp.

Sự hợp tác này không chỉ giúp nâng cao năng lực công nghệ mà còn cần có thời gian để thay đổi nhận thức của người dân, khuyến khích họ chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe và tin tưởng hơn vào hệ thống y tế cơ sở. Điều này sẽ giúp hệ thống y tế Việt Nam phát triển bền vững và đạt được mục tiêu chăm sóc sức khỏe chất lượng cho toàn dân.

Diễn đàn Y tế Việt Nam (Vietnam Health Summit) 2025 với chủ đề ‘Dữ liệu lớn và Trí tuệ nhân tạo trong Chẩn đoán và Điều trị y khoa’ sẽ diễn ra tại Hà Nội trong hai ngày 21 và 22 tháng 7 năm 2025. Sự kiện này đánh dấu lần đầu tiên diễn đàn được tổ chức với quy mô quốc tế, quy tụ hơn 30 diễn giả chuyên môn và khoảng 300 khách mời từ hơn 10 quốc gia trên thế giới. Sự kiện này sẽ là cơ hội để các chuyên gia y tế và công nghệ chia sẻ kinh nghiệm, thảo luận về các giải pháp và ứng dụng AI trong y tế, đồng thời thúc đẩy sự hợp tác giữa các bên để phát triển hệ thống y tế Việt Nam.