Thuế quan mới của Tổng thống Trump có hiệu lực từ 1/8, gây ra những tác động toàn cầu và buộc nhiều đồng minh của Mỹ vào các cuộc đàm phán cấp tốc. Nhiều quốc gia trên thế giới phải đối mặt với mức thuế cao, bao gồm Thụy Sĩ, Canada, Ấn Độ, Nam Phi, New Zealand và Đài Loan. Một số quốc gia đã giảm thiểu được thiệt hại bằng cách đạt được thỏa thuận hoặc nhượng bộ chiến lược. Chính sách thương mại này đã dẫn đến tăng chi phí sản xuất, giá tiêu dùng tăng và giảm tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
Chứng khoán Mỹ giảm mạnh ngày 1/8: Dow Jones giảm 542,40 điểm, S&P 500 giảm 1,60%, Nasdaq Composite giảm 2,24%. Xác suất Cục Dự trữ Liên bang Mỹ hạ lãi suất sớm tăng lên 86% do lo ngại suy yếu kinh tế và tác động thuế quan tới lạm phát. Cổ phiếu công nghệ lớn bị bán tháo, dự báo thu nhập yếu của Amazon gây áp lực lên các chỉ số.
Chi phí sản xuất ô tô tại Mỹ cao hơn các nước khác 5.000 USD, gây khó cho Ford. Dù sản xuất phần lớn xe tại Mỹ, thuế quan cao làm tăng chi phí linh kiện. Giám đốc điều hành Ford đang nỗ lực đàm phán với chính quyền.
Việt Nam đã trở thành đối tác thương mại hàng đầu của EU tại ASEAN và lớn thứ 16 toàn cầu với kim ngạch gần 300 tỷ USD sau 5 năm thực thi EVFTA. Hiệp định này đã xóa bỏ hơn 70% thuế quan đối với hàng xuất nhập khẩu. Tuy nhiên, doanh nghiệp gặp thách thức về cơ chế thực thi và rào cản hành chính. EuroCham đề xuất giảm rào cản kỹ thuật và phi kỹ thuật, và đẩy nhanh cấp giấy chứng nhận xuất xứ.
Chính quyền Tổng thống Trump công bố mức thuế quan mới từ 10-40% đối với nhiều quốc gia. Các nước Nam Á và Đông Nam Á sẽ bị áp thuế 15-40%. Thái Lan và Campuchia cho rằng thuế này giúp cải thiện khả năng cạnh tranh và niềm tin nhà đầu tư. Đài Loan (Trung Quốc) và Canada phản ứng lại đe dọa thuế quan từ Mỹ.
Quảng Ninh xây hệ thống giám sát tàu 24/7 ở vịnh Hạ Long. Ba nữ sinh Nghệ An chết đuối tại hồ. Doanh nghiệp Việt ứng phó rủi ro thuế quan. TP HCM xảy ra mất điện diện rộng.
Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu và sản xuất trong nước đang phải đối mặt với rủi ro thuế quan từ Mỹ. Để ứng phó, họ đang tìm kiếm thị trường mới, tăng cường nội địa hóa chuỗi sản xuất và tìm kiếm nguyên liệu đầu vào từ các đối tác khác. Việt Nam có thế mạnh với 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) với hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng 70 cơ chế hợp tác song phương, giúp giảm sự phụ thuộc vào một đối tác duy nhất.
Tháng 6, chỉ số giá tiêu dùng tại Mỹ tăng 0,3% so với tháng trước và tăng 2,7% so với cùng kỳ năm trước. Sự gia tăng này một phần do thuế quan của Tổng thống Donald Trump gây ra. Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế lưu ý rằng ảnh hưởng của thuế quan đến chỉ số giá vẫn chưa được xác định chắc chắn do sự đóng góp của nhiều yếu tố khác.
Người Mỹ lo ngại tăng giá do thuế quan, tích trữ sản phẩm làm đẹp Hàn Quốc. Esther Lee và chồng mua gấp 3 lần mỹ phẩm, trước kế hoạch áp thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump với hàng Hàn Quốc. Sự việc gây xáo động ngành làm đẹp Hàn, vốn đang phát triển nhờ làn sóng K-pop và K-drama.
Liên minh Châu Âu đề xuất giảm 10% thuế quan đối với ô tô Mỹ nếu chính quyền Trump giảm thuế xuống dưới 20%, tìm giải pháp cho mối quan hệ thương mại xuyên Đại Tây Dương.
Các lãnh đạo tài chính G20 đã gặp nhau tại Nam Phi để thảo luận tình hình kinh tế toàn cầu. Họ chỉ ra rằng căng thẳng thương mại đang gia tăng nhưng không đề cập đến thuế quan của Mỹ. Một số nhà quan sát lo ngại về tác động của thuế quan mới đối với chuỗi cung ứng toàn cầu. Thông cáo chung tái khẳng định cam kết của G20 trong việc phối hợp ứng phó với các thách thức kinh tế.
Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru gặp Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent tại Tokyo vào ngày 18-7-2025. Cuộc gặp diễn ra trong chuyến thăm của ông Bessent để tham dự Triển lãm Thế giới 2025 tại Osaka. Thủ tướng Ishiba muốn tiếp tục đàm phán về thuế quan để đạt thỏa thuận có lợi cho cả hai nước. Hai bên cũng thảo luận về tăng cường quan hệ kinh tế, an ninh và các lĩnh vực khác.
Các doanh nghiệp toàn cầu đang phải điều chỉnh để thích nghi với môi trường thương mại biến động do chính sách thuế quan của Mỹ. Nhiều công ty sử dụng “tariff engineering” để giảm thuế hoặc chuyển sản xuất sang quốc gia ít bị ảnh hưởng. Họ cũng tái cấu trúc chuỗi cung ứng để giảm tác động tài chính của thuế quan.
Các cuộc đàm phán thương mại quốc tế đang diễn ra trong bối cảnh khác biệt do áp lực từ đe dọa thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Tuy nhiên, thực hiện thỏa thuận cần được tất cả các bên chấp nhận và tuân thủ luật.
Tổng thống Donald Trump công bố thỏa thuận thương mại với Philippines, Indonesia và Nhật Bản trước ngày 1/8. Các thỏa thuận với Philippines và Indonesia sẽ giảm thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu từ hai nước này, đồng thời hai nước mở rộng thị trường cho hàng hóa Mỹ. Riêng thỏa thuận với Nhật Bản bao gồm khoản đầu tư 550 tỷ USD vào Mỹ với lợi nhuận 90%, Tokyo sẽ chịu thuế tương ứng 15%.
ADB giảm dự báo tăng trưởng cho các nền kinh tế đang phát triển ở Châu Á và Thái Bình Dương năm 2025 và 2026 do thuế quan và môi trường thương mại không ổn định. Việt Nam vẫn lạc quan nhưng tăng trưởng có thể chậm lại do áp lực thuế quan. Đông Nam Á chịu tác động mạnh, tăng trưởng ở mức 4,2% và 4,3% trong hai năm tới.
Châu Âu chuẩn bị 4 bước đối phó áp lực thuế quan từ Mỹ.
1. Thương lượng với Mỹ về mức thuế ôtô,
2. Gói biện pháp đối phó trị giá 72 tỷ euro,
3. Theo dõi tiến độ đàm phán của các nước khác,
4. Nâng cao năng lực cạnh tranh với ngân sách 2.000 tỷ euro.
Bộ trưởng Thương mại Mỹ, Howard Lutnick, xác nhận Mỹ sẽ duy trì thuế quan cơ bản 10% đối với nhiều quốc gia. Phát biểu trên chương trình Face the Nation của Đài CBS, ông Lutnick cho biết các nước muốn có mức thuế ưu đãi hơn phải đàm phán trước ngày 1/8, và mức thuế 10% sẽ được áp dụng cho nhiều nước. Các nền kinh tế lớn sẽ phải trả mức thuế công bằng. Phân tích của trung tâm nghiên cứu chính sách Yale Budget Lab cho thấy mức thuế trung bình hiện tại của người dân Mỹ đã đạt mức cao nhất kể từ năm 1910.
Trung Quốc duy trì tăng trưởng xuất khẩu trong tháng 6/2025 với mức tăng 5,8% so với cùng kỳ năm 2024, bất chấp thuế quan từ Mỹ. Tuy nhiên, đà tăng trưởng có thể không bền vững do tác động của thuế quan và khả năng tăng thuế suất đối với hàng hóa Trung Quốc xuất sang Mỹ. Xuất khẩu sang Đông Nam Á cũng tăng mạnh, cho thấy xu hướng chuyển hướng thị trường.
Tuần 14-20/7/2025: Xuất khẩu Trung Quốc tăng trưởng tốt nhưng có nguy cơ giảm do bất ổn chính sách thuế quan Mỹ; GDP quý 2 Trung Quốc cao hơn dự báo; Mỹ giảm thuế nhập khẩu hàng hóa từ Indonesia.