Câu chuyện thu phí tham quan di tích lịch sử đang trở thành vấn đề xã hội nóng hàng. Nhiều người ủng hộ việc thu phí để bảo tồn và phát huy giá trị di tích, trong khi những người khác phản đối, cho rằng di tích là tài sản tinh thần chung của dân tộc, không thể đem ra mua bán.

Khu di tích Quốc gia đặc biệt Ngã ba Đồng Lộc, tỉnh Hà Tĩnh, là một ví dụ điển hình về vấn đề này. Với vị trí cách Hà Tĩnh chỉ 5 km, nơi đây thường xuyên đón hàng chục nghìn lượt khách đến dâng hương tưởng niệm và tri ân các anh hùng liệt sĩ. Tuy nhiên, việc vận hành khu di tích do Ban Quản lý thuộc Tỉnh đoàn Hà Tĩnh phụ trách gặp nhiều khó khăn do thiếu nguồn lực tài chính.

Tấm vé tham quan không chỉ là một khoản thu nhỏ, mà còn là một phần quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di tích. Việc thu phí tham quan ở nhiều quốc gia là nguồn thu chính để duy trì hoạt động của các di sản. Tuy nhiên, ở Việt Nam, việc thu phí thường vấp phải phản ứng từ dư luận.

Để việc thu phí hợp lý và được xã hội chấp nhận, cần đảm bảo một số nguyên tắc. Thứ nhất, cần minh bạch mục đích thu, công khai nguồn thu và việc chi tiêu cho các hoạt động. Thứ hai, cần có chính sách miễn, giảm phí linh hoạt và nhân văn đối với các đối tượng như cựu chiến binh, người có công với cách mạng, người khuyết tật, trẻ em, học sinh – sinh viên, cư dân địa phương.

Cuối cùng, cần có cái nhìn linh hoạt, thấu đáo để tấm vé không trở thành rào cản mà trở thành cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa ký ức và trách nhiệm gìn giữ di sản của thế hệ hôm nay dành cho mai sau.

Chính quyền địa phương tỉnh Lâm Đồng đã vào cuộc để xử lý việc thu phí ra vào chợ không đúng quy định tại chợ Sa Ra, xã Hàm Thuận, do Công ty TNHH đầu tư kinh doanh bất động sản Phú Thịnh làm chủ đầu tư. Việc thu phí này đã diễn ra nhiều năm qua và không có cơ sở pháp lý.

Theo phản ánh của người dân, Ban quản lý chợ Sa Ra đã dựng cổng thu phí và thu 3.000 đồng/lượt ra vào cổng dưới hình thức thu vé xe máy khi ra vào chợ. Phí này đã được thu kéo dài nhiều năm qua, với bảng thông báo công khai nhưng không thuộc bất kỳ quy định nào. Việc thu phí chỉ áp dụng đối với người điều khiển phương tiện, không thu người đi bộ. Ngoài ra, đơn vị quản lý chợ cũng tổ chức thu phí giữ xe tại bãi ngoài với mức giá tương tự.

Sau khi tiếp nhận phản ánh từ người dân, lãnh đạo Đảng ủy xã Hàm Thuận đã chỉ đạo UBND xã phối hợp các phòng chức năng kiểm tra hoạt động thu phí ra vào cổng tại chợ Sa Ra. Qua làm việc với chủ đầu tư là Công ty Phú Thịnh, địa phương xác định việc thu phí nêu trên không có cơ sở pháp lý và không nằm trong bất kỳ quy định nào được phép thực hiện.

Đại diện Công ty Phú Thịnh thừa nhận hoạt động thu phí là do một nhóm người được giao quản lý chợ tự ý thực hiện, không phải chủ trương của công ty. Công ty đã cam kết chấm dứt ngay tình trạng này và không để tái diễn trong thời gian tới.

Chính quyền xã Hàm Thuận cho biết ngay sau khi có chỉ đạo, tình trạng thu phí ra vào cổng chợ đã được dừng hoàn toàn vào sáng 21-7. Hoạt động mua bán tại chợ Sa Ra đã trở lại ổn định, đúng quy định.

Chợ Sa Ra, thuộc xã Hàm Đức, Hàm Thuận Bắc cũ, do Công ty TNHH đầu tư kinh doanh bất động sản Phú Thịnh làm chủ đầu tư theo hình thức xã hội hóa. Chợ được khánh thành vào tháng 8-2016 trên diện tích 6.616,4m2 với tổng mức đầu tư khoảng 12,7 tỉ đồng. Quy mô thiết kế gồm 186 điểm kinh doanh, trong đó có 26 kiốt và 160 mặt bằng kinh doanh.