Tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam dự kiến đi qua tỉnh Quảng Ngãi đang gặp phải vấn đề chồng lấn với các khu tái định cư (TĐC) mới, gây ảnh hưởng đến đời sống của người dân và các công trình hạ tầng thiết yếu. Kết quả rà soát thực tế cho thấy, hướng tuyến đường sắt đoạn qua phường Đức Phổ có chiều dài 5,185km, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch đô thị đã được phê duyệt đến năm 2045.

Tuy nhiên, tuyến đường sắt này lại đi qua khu TĐC Đồng Mốc, nơi vừa hoàn thành hạ tầng và bố trí cho dân bị ảnh hưởng bởi dự án cao tốc Quảng Ngãi – Hoài Nhơn. Hầu hết các hộ dân tại đây vừa mới ổn định chỗ ở vào cuối năm 2024, sau thời gian dài di dời và giải phóng mặt bằng. Giờ đây, với hướng tuyến hiện tại, nhiều hộ dân lại đối mặt với nguy cơ bị giải tỏa thêm lần nữa. Chủ tịch UBND phường Đức Phổ Trần Ngọc Sang cho biết, nếu giữ nguyên hướng tuyến, hàng chục hộ dân sẽ phải di dời, kéo theo bất ổn tâm lý, phát sinh chi phí, áp lực giải phóng mặt bằng và dễ phát sinh khiếu nại.

Tỉnh Quảng Ngãi đã có kiến nghị điều chỉnh hướng tuyến và vị trí nhà ga để hạn chế tối đa việc di dời dân cư lần thứ hai. Qua rà soát, tuyến đường sắt tốc độ cao đi qua địa bàn tỉnh Quảng Ngãi có chiều dài 86,3km, bắt đầu từ Km800+100 (xã Bình Minh) đến Km886+400 (xã Khánh Cường), cắt ngang 14 xã và 3 phường. Ngoài khu TĐC Đồng Mốc, hướng tuyến còn đi qua các khu TĐC Hành Thuận, Điền An, đều là những dự án TĐC mới, được đầu tư phục vụ các công trình trọng điểm như cao tốc Quảng Ngãi – Hoài Nhơn, cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi, di dân khu liên hợp xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ…

Việc tuyến đường sắt tiếp tục đi qua các khu vực này sẽ buộc nhiều hộ dân phải TĐC lần thứ hai trong thời gian ngắn, tác động lớn đến đời sống, dễ phát sinh bức xúc, ảnh hưởng đến công tác giải phóng mặt bằng và tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh, trật tự tại địa phương. Tỉnh Quảng Ngãi đã ban hành các văn bản gửi Bộ Xây dựng, Ban Quản lý dự án Đường sắt, đề xuất điều chỉnh hướng tuyến ở một số vị trí cục bộ để tránh băng cắt các khu dân cư, công trình công cộng, đồng thời bảo đảm tính đồng bộ quy hoạch.

Đặc biệt, tỉnh cũng đề xuất điều chỉnh vị trí nhà ga trung tâm. Theo quy hoạch cũ, vị trí nhà ga nằm trùng với một nhà máy chế biến thủy sản quy mô lớn tại KCN Quảng Phú, nơi đang hoạt động hiệu quả, đóng vai trò quan trọng đối với phát triển kinh tế địa phương. Tỉnh đề xuất dời vị trí nhà ga ra khu vực giáp ranh giữa phường Quảng Phú (nay là phường Nghĩa Lộ) và xã Nghĩa Kỳ (nay là xã Nghĩa Giang), gần các nút giao đường Trường Chinh – Lê Duẩn, để phù hợp quy hoạch chung và hạn chế phát sinh xung đột với các dự án, cơ sở sản xuất hiện hữu.

Hiện nay, các cơ quan chức năng đang tích cực nghiên cứu và làm việc để tìm ra giải pháp phù hợp nhất cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, đảm bảo quyền lợi của người dân và sự phát triển bền vững của địa phương. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức và khó khăn cần được giải quyết trong thời gian tới.

UBND TPHCM sẽ tiến hành rà soát quy hoạch mạng lưới đường sắt đô thị theo địa giới hành chính mới để triển khai thực hiện 10 tuyến metro theo Nghị quyết 188 của Quốc hội. Văn phòng UBND TPHCM vừa truyền đạt kết luận của Phó chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường về việc chuẩn bị đầu tư các tuyến đường sắt đô thị.

Theo đó, lãnh đạo thành phố giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với Ban Quản lý Đường sắt đô thị (MAUR) thực hiện rà soát tổng thể quy hoạch mạng lưới đường sắt đô thị theo mô hình và tầm nhìn mới. Điều này nhằm đảm bảo phù hợp với việc mở rộng địa giới hành chính. Sở Xây dựng cũng sẽ phối hợp với Sở Tư pháp hoàn thiện hồ sơ, tham mưu UBND TPHCM trình HĐND ban hành nghị quyết về lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh phương án tuyến, vị trí công trình đường sắt đô thị.

Ngoài ra, Sở Xây dựng được giao nhiệm vụ tham mưu kế hoạch chuẩn bị đầu tư, hoàn thành kế hoạch trong tháng 7. Sở Tài chính TPHCM sẽ chủ trì, phối hợp với MAUR và các đơn vị liên quan xây dựng đề án huy động và bố trí nguồn vốn đầu tư. Điều này nhằm đảm bảo tiến độ triển khai các tuyến đường sắt đô thị theo kế hoạch.

Phó chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường cũng yêu cầu các đơn vị khẩn trương xây dựng kế hoạch triển khai Luật PPP. Trước mắt, các đơn vị sẽ tập trung triển khai các dự án PPP trọng điểm, quy mô lớn trong lĩnh vực đường sắt đô thị. Việc triển khai 10 tuyến metro theo Nghị quyết 188 của Quốc hội đang được thành phố đẩy mạnh. Quy hoạch mạng lưới đường sắt đô thị sẽ được rà soát để phù hợp với tình hình mới. Điều này sẽ giúp đảm bảo việc triển khai dự án một cách hiệu quả.

Hà Tĩnh đang đẩy mạnh phát triển các cụm công nghiệp (CCN) trên địa bàn tỉnh, với mục tiêu đến năm 2030 sẽ có 45 cụm công nghiệp với tổng diện tích gần 1.900 ha. Trong định hướng Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, tỉnh Hà Tĩnh đặt mục tiêu phát triển công nghiệp trở thành một trong những ngành kinh tế chủ yếu của tỉnh.

Để hiện thực hóa quy hoạch, tỉnh Hà Tĩnh đã triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm thu hút thêm nhiều nhà đầu tư hạ tầng CCN về địa bàn. Mới đây, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành quyết định thành lập CCN Lâm Hợp với diện tích hơn 30 ha, tại xã Kỳ Lạc, huyện Kỳ Anh. Đồng thời, UBND tỉnh cũng ban hành quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư và chấp thuận nhà đầu tư Dự án xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng kỹ thuật CCN Lâm Hợp cho Công ty TNHH MTV Đầu tư và Phát triển kho bãi Nhơn Tân (Gia Lai).

Dự án CCN Lâm Hợp có mục tiêu xây dựng nhà máy chế biến nông, lâm sản trên địa bàn Hà Tĩnh, với tổng vốn đầu tư khoảng 284 tỷ đồng. Công ty TNHH MTV Đầu tư và Phát triển kho bãi Nhơn Tân đang tích cực hoàn thành các thủ tục pháp lý về đầu tư, xây dựng và phấn đấu đưa dự án đi vào khai thác vận hành sau 39 tháng kể từ ngày có quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư.

Ngoài dự án CCN Lâm Hợp, hiện nay, toàn tỉnh có 10 CCN đang có nhà đầu tư tìm hiểu, nộp hồ sơ đăng ký làm chủ đầu tư hạ tầng kỹ thuật. Sở Công thương Hà Tĩnh đang thẩm định và trình UBND tỉnh xem xét thành lập thêm các CCN mới. Hạ tầng CCN là mắt xích quan trọng trong chiến lược phát triển công nghiệp của tỉnh.

Việc các nhà đầu tư vào tìm hiểu, lựa chọn Hà Tĩnh đầu tư hạ tầng CCN cho thấy đây là lĩnh vực giàu tiềm năng phát triển. Nếu được triển khai hiệu quả, các CCN này sẽ góp phần mở rộng không gian sản xuất, thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương và tạo thêm nhiều việc làm cho người lao động.

Bên cạnh phát triển các CCN mới, nhiều CCN trên địa bàn tỉnh thành lập trước đó cũng đang được các nhà đầu tư triển khai thi công hoàn thiện hạ tầng. Các nhà đầu tư không chỉ tập trung vào mặt bằng sản xuất mà còn đầu tư bài bản vào xử lý nước thải, hệ thống phòng cháy chữa cháy… để góp phần nâng cao tính bền vững của CCN.

Dự án đầu tư hạ tầng kỹ thuật CCN Cổng Khánh 1 đã hoàn thiện đi vào hoạt động, thu hút 3 nhà đầu tư thứ cấp vào sản xuất – kinh doanh với tỷ lệ lấp đầy khoảng 30%. Sở Công thương Hà Tĩnh cho biết, tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 96/2022/NQ-HĐND ngày 16/12/2022 về một số chính sách hỗ trợ và phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp đến năm 2025. Qua đó, mỗi năm ngân sách tỉnh bố trí hàng chục tỷ đồng nhằm hỗ trợ hoàn thiện hạ tầng CCN và các công trình kết nối từ bên ngoài đến ranh giới cụm.

Đến thời điểm hiện tại, toàn tỉnh có 22 CCN thành lập với tổng diện tích 580 ha, trong đó có 19 CCN đã đi vào hoạt động. Trên tinh thần các nghị quyết của Bộ Chính trị mới ban hành, Hà Tĩnh đang nỗ lực cải cách hành chính mạnh mẽ để thu hút doanh nghiệp vào đầu tư các CCN, từ đó góp phần quan trọng vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế và đẩy mạnh phát triển công nghiệp tỉnh nhà bền vững.

Ngày 26-7, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã dẫn đầu đoàn công tác của Chính phủ đến thăm và làm việc tại thành phố Huế. Trong khuôn khổ chuyến thăm, Thủ tướng đã đến thăm dự án nhà ở xã hội Eco Garden tại phường Vỹ Dạ, thành phố Huế. Dự án này nằm trong khu phức hợp Thủy Vân giai đoạn 2, thuộc đô thị mới An Vân Dương, với diện tích khoảng 44,65ha và tổng mức đầu tư hơn 2.241 tỷ đồng.

Tại đây, Thủ tướng đã thăm nhiều hộ gia đình đang sinh sống tại dự án, phần lớn là những người trẻ đang hưởng chính sách vay mua nhà ở xã hội của Chính phủ và đã ổn định cuộc sống. Thủ tướng bày tỏ sự phấn khởi trước những căn hộ khang trang và hệ thống hạ tầng đồng bộ tại dự án. Ngài đánh giá cao việc cư dân khu nhà ở xã hội được sử dụng chung các tiện ích hạ tầng với khu đô thị và biểu dương nỗ lực của địa phương và chủ đầu tư trong quá trình triển khai dự án.

Thủ tướng đề nghị thành phố Huế tiếp tục nhân rộng mô hình này để góp phần tích cực vào việc triển khai đề án xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2030 trên toàn quốc. Đồng thời, Thủ tướng đề nghị các cơ quan liên quan tạo điều kiện thuận lợi để người trẻ dưới 35 tuổi dễ dàng tiếp cận các gói tín dụng ưu đãi, lãi suất thấp nhằm hỗ trợ mua nhà. https://www.chinhphu.vn/

Sau đó, đoàn công tác đã đến thăm cầu Nguyễn Hoàng, một phần của dự án mở rộng đường Nguyễn Hoàng, với tổng mức đầu tư hơn 2.281 tỷ đồng. Tại đây, Thủ tướng đề nghị thành phố Huế tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện quy hoạch không gian phát triển lấy sông Hương làm trục chính, xây dựng thêm nhiều cây cầu đẹp và phát triển hạ tầng đồng bộ.

Cuối cùng, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đến thăm và dâng hương tại Bảo tàng Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, thể hiện sự kính trọng và ghi nhớ đối với vị tướng quân đã cống hiến cho đất nước. https://baotangnguyenchithanh.vn/

Trong chuyến thăm, Thủ tướng cũng đã lắng nghe các ý kiến, kiến nghị của người dân và địa phương, đồng thời giao nhiệm vụ cho các cơ quan liên quan nhằm giải quyết các vấn đề tồn tại, hỗ trợ thành phố Huế phát triển kinh tế – xã hội một cách bền vững. https://www.moha.gov.vn/

Chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính đến thành phố Huế thể hiện sự quan tâm của Chính phủ đối với việc phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân tại địa phương. https://www.thuathienhue.vn/

Sau khi sáp nhập, tỉnh Phú Thọ mới không chỉ mở rộng về quy mô diện tích và dân số mà còn có cơ hội tái định hình tư duy phát triển vùng. Công tác quy hoạch đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc này. Tỉnh Phú Thọ mới sẽ là một cái tên mới không chỉ về địa lý mà còn mang trọng trách chiến lược trong bản đồ phát triển trung du – miền núi phía Bắc.

Việc sắp xếp và tinh gọn bộ máy là chủ trương đột phá chiến lược của Đảng và Nhà nước. Việc hợp nhất ba tỉnh Vĩnh Phúc, Phú Thọ và Hòa Bình thành tỉnh Phú Thọ mới là một bước đi táo bạo về quản trị hành chính, điều hành kinh tế và tổ chức không gian phát triển. Tuy nhiên, sự táo bạo này chỉ trở thành bước ngoặt thực sự khi công tác quy hoạch được thực hiện một cách thấu đáo, bài bản và dài hạn.

Hiện tại, tỉnh Phú Thọ mới đang trong quá trình khởi động Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2026-2035, tầm nhìn đến 2050. Đây không chỉ là bài toán cộng số học giữa ba quy hoạch cũ mà là một bản giao hưởng quy hoạch mới cần được soạn lại trên những nền nhạc khác biệt về địa lý, con người, kinh tế và giá trị bản sắc.

Ba trục tiểu vùng đang được đề xuất bước đầu là trục động lực kinh tế phía Đông, vùng sinh thái – văn hóa phía Tây và vùng nông – lâm nghiệp công nghệ cao phía Bắc. Mỗi vùng, nếu biết phát huy lợi thế và kết nối hợp lý, sẽ trở thành những mạch sống nuôi dưỡng một cơ thể hành chính, kinh tế khỏe mạnh và phát triển bền vững.

Chìa khóa để ba mảnh ghép vận hành trơn tru là một bản quy hoạch tích hợp, sáng tạo và mang tầm nhìn dài hạn. Quy hoạch mới không thể đi theo lối mòn của tư duy manh mún mạnh ai nấy làm mà phải tích hợp cả chiều ngang và chiều dọc.

Trục phát triển phía Đông cần được xem là đầu tàu để tạo đà tăng trưởng và lan tỏa phát triển. Các trung tâm đô thị vệ tinh cần được tính toán kỹ lưỡng để giảm áp lực lên trung tâm và phân bổ dân cư, hạ tầng hợp lý hơn.

Phía Tây và Bắc, với lợi thế về cảnh quan thiên nhiên và nguồn lực thủy điện, có thể trở thành không gian phát triển bền vững với du lịch sinh thái, nông nghiệp hữu cơ, dược liệu và nông nghiệp số.

Đặc biệt, vai trò của giao thông kết nối như cao tốc, đường vành đai, đường sắt liên vùng, cảng cạn ICD… cần được quy hoạch với tư duy ‘xương sống phát triển’ để Phú Thọ mới không chỉ phát triển nội tại mà còn kết nối thông minh với vùng Thủ đô, Tây Bắc và vùng duyên hải.

Quy hoạch cũng cần tiếng nói của doanh nghiệp, sự góp ý của người dân, góc nhìn của chuyên gia và tính toán của nhà đầu tư. Mỗi khu vực phát triển phải được đặt trong bối cảnh thực tế về đất đai, con người, thói quen, lịch sử và tiềm năng khai thác.

Quy hoạch phải được số hóa, minh bạch và cập nhật liên tục để không bị lạc hậu giữa dòng chảy công nghệ và biến động kinh tế – xã hội toàn cầu.

Tư duy mới – động lực mới

Phú Thọ mới không thể phát triển với tư duy cũ của ba tỉnh cũ. Nếu tiếp tục coi quy hoạch là nhiệm vụ hành chính thuần túy, sẽ khó có bước đột phá. Chỉ có cách coi quy hoạch là ‘tổ chức lại không gian sống và phát triển bằng tư duy chiến lược và liên kết vùng’, thì Phú Thọ mới hoàn toàn có thể vươn lên thành một vùng động lực thực sự.

Không phải cứ rộng lớn là mạnh, không phải cứ có bề dày truyền thống là có thể mặc sức phát huy, không phải cứ có mong muốn và ý tưởng tốt là sẽ thành hiện thực. Chúng ta chỉ trở thành giàu mạnh và phát triển bền vững nếu biết tận dụng ưu điểm của từng vùng miền, kết nối hài hòa từng yếu tố như không gian, văn hóa, con người để phát huy cao nhất những tiềm năng, lợi thế sẵn có.

Khi có quy hoạch chuẩn dẫn đường, Phú Thọ không chỉ là một tỉnh mới về địa giới mà sẽ là biểu tượng mới của quy hoạch vùng thời hiện đại – nơi tư duy dài hạn, thực thi hiệu quả và sự đồng thuận xã hội cùng gặp nhau trên hành trình phát triển bền vững.

Thị trường bất động sản tại TP.HCM và các khu vực lân cận vẫn đang trong tình trạng chưa có sự thay đổi lớn về giá cả và nguồn cung. Các nhà đầu tư trong nước và quốc tế đang ở trạng thái “phòng thủ” do những bất ổn và vướng mắc về pháp lý, quy hoạch.

Chia sẻ về tình hình thị trường gần đây, bà Cao Thị Thanh Hương, Quản lý Cấp cao Bộ phận Nghiên cứu tại Savills Việt Nam, cho biết việc sáp nhập các đơn vị hành chính chưa có tác động thực sự đến giá bất động sản. Sự thay đổi chủ yếu chỉ diễn ra trên khía cạnh thống kê hoặc bản đồ hành chính.

Về thực tế thị trường, giá sơ cấp tại TP.HCM vẫn đang dao động quanh mức 90 triệu đồng/m2, trong khi tại các khu vực lân cận như Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ), giá phổ biến ở ngưỡng khoảng 40 triệu đồng/m2. Sự chênh lệch lớn này khiến giá trung bình toàn vùng có thể tăng nhẹ, nhưng không phản ánh xu hướng giảm tại từng dự án.

Theo bà Hương, giá không giảm sâu không chỉ do lực cầu vẫn còn, mà còn do chi phí đầu vào, đặc biệt là giá đất, đang cao và chưa có dấu hiệu điều chỉnh. Các quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 của nhiều địa phương đã được công bố từ năm 2022-2024, nhưng sau khi các địa phương sáp nhập, vẫn chưa rõ cơ chế áp dụng có thay đổi hay không.

Về đầu tư, chuyên gia từ Savills nhận định thị trường M&A vẫn trầm lắng. Các nhà đầu tư nước ngoài có xu hướng giữ quan sát, chờ tín hiệu cải thiện rõ rệt từ môi trường pháp lý và tiến độ hành chính.

Đáng chú ý, năm 2025 là năm có tính chất “chuyển tiếp kép”, vừa là năm đầu tiên thực hiện sáp nhập hành chính, vừa là năm cuối của nhiệm kỳ chính quyền hiện tại. Đây là thời điểm bộ máy các địa phương phải sắp xếp lại nhân sự, điều chỉnh tổ chức và phân quyền. Điều này dẫn đến hiện tượng hồ sơ tồn đọng nhiều hơn, xử lý chậm hơn, làm ảnh hưởng đến tâm lý thị trường.

Mặc dù giao dịch thị trường hiện chưa sôi động, đại diện Savills vẫn đánh giá phân khúc nhà ở, đặc biệt là nhà ở thương mại và nhà ở xã hội sẽ tiếp tục là mũi nhọn phát triển trong trung và dài hạn. Bởi nhu cầu thực tế là rất lớn, trong khi nguồn cung đang suy giảm suốt 5-6 năm qua do ách tắc pháp lý.

Để gỡ nút thắt này, bà Hương cho rằng không thể chỉ yêu cầu doanh nghiệp giảm giá, bởi cấu trúc chi phí đầu vào (đất, tài chính, xây dựng, pháp lý…) hiện nay không cho phép điều đó. Thay vào đó, nhà nước cần đóng vai trò mạnh hơn trong việc quy hoạch, mở rộng hạ tầng và hỗ trợ chính sách.

Một giải pháp dài hạn đang được kỳ vọng là việc thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia, theo mô hình tương tự Singapore, cho phép người dân tiếp cận nhà ở xã hội với lãi suất thấp, đồng thời tạo động lực cho doanh nghiệp tham gia thông qua các ưu đãi về đất đai, thuế và tài chính.

Riêng Khu đô thị Thủ Thiêm, nơi từng được kỳ vọng trở thành trung tâm tài chính mới của TP.HCM, đang bắt đầu có chuyển động trở lại. Dự án Lotte Eco Smart City là một ví dụ điển hình, sau thời gian dài vướng pháp lý, hiện đã hoàn tất nghĩa vụ tài chính và sẵn sàng triển khai.

Nếu TP.HCM tổ chức thành công các đợt đấu giá đất mới và tháo gỡ được điểm nghẽn pháp lý tại khu vực này, Thủ Thiêm hoàn toàn có thể trở lại đường đua và tạo cú hích cho toàn bộ thị trường phía Đông Thành phố.