Thị trường vàng Việt Nam đang hướng tới một kỷ nguyên mới với những thay đổi căn bản trong quản lý và kinh doanh vàng, khi Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý kinh doanh vàng được trình lên Thủ tướng Chính phủ. Sự kiện này đã tạo ra nhiều kỳ vọng trong cộng đồng doanh nghiệp và tổ chức tín dụng, những đơn vị đang mong muốn có một môi trường kinh doanh vàng minh bạch và ổn định hơn.

Một trong những điểm nổi bật của Dự thảo Nghị định sửa đổi là việc xóa bỏ độc quyền vàng miếng và độc quyền nhập khẩu vàng nguyên liệu. Điều này mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp và tổ chức tín dụng đáp ứng điều kiện được phép nhập khẩu và sản xuất vàng miếng. Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ cân đối hạn mức nhập khẩu vàng hàng năm dựa trên tình hình kinh tế vĩ mô, mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ, dự trữ ngoại hối quốc gia, và tình hình xuất nhập khẩu vàng miếng và vàng nguyên liệu.

Các chuyên gia kinh tế nhận định rằng việc cho phép nhập khẩu vàng nguyên liệu trở lại là một bước đi cần thiết. Không chỉ phục vụ nhu cầu sản xuất vàng miếng, việc này còn góp phần vào sản xuất vàng trang sức hướng tới xuất khẩu. Hơn nữa, tăng cung vàng có thể giúp ‘cởi trói’ cho doanh nghiệp và có khả năng giảm giá vàng trong nước, từ đó thu hẹp chênh lệch với giá vàng thế giới.

Dự thảo cũng đặt mục tiêu tăng cường tính minh bạch trong giao dịch vàng. Theo đó, các giao dịch từ 20 triệu đồng trở lên phải được thực hiện qua chuyển khoản, và việc ghi nhận số sê-ri vàng miếng trên chứng từ là bắt buộc. Những biện pháp này không chỉ giúp xác minh nguồn gốc vàng giao dịch mà còn hạn chế tình trạng rửa tiền, tham nhũng qua vàng.

Song song với những thay đổi trên, việc lập sàn vàng quốc gia đang là một chủ đề được quan tâm. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo rằng cần phải xem xét cẩn thận để tránh rủi ro đầu cơ quá mức và mất ổn định vĩ mô. Thay vì vội vàng triển khai các sản phẩm mới, nên tập trung vào việc kiểm soát và quản lý thị trường vàng hiện tại.

NHNN cam kết sẽ tiếp tục nghiên cứu và đề xuất các giải pháp để phát triển thị trường vàng minh bạch và ổn định. Điều này bao gồm cả việc sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan để tạo cơ sở cho các ngân hàng thương mại cung ứng sản phẩm phái sinh về vàng.

Trong bối cảnh hiện nay, với dự trữ ngoại hối của Việt Nam còn mỏng và tỷ giá đang biến động, NHNN cần cân nhắc kỹ lưỡng trong việc quản lý thị trường vàng và điều hành chính sách tiền tệ. Những quyết sách sắp tới sẽ có tác động sâu rộng đến thị trường vàng và toàn bộ nền kinh tế.

Bộ Tư pháp vừa công bố Hồ sơ thẩm định dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) xây dựng. Dự thảo này quy định nhiều điểm mới nhằm tăng cường quản lý và minh bạch trong hoạt động kinh doanh vàng.

Một trong những quy định đáng chú ý là việc thanh toán mua, bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trong ngày trở lên của một khách hàng phải được thực hiện thông qua tài khoản thanh toán của khách hàng và tài khoản thanh toán của doanh nghiệp kinh doanh vàng mở tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Quy định này nhằm đảm bảo yêu cầu về xác thực thông tin khách hàng và tăng tính công khai, minh bạch trong giao dịch mua, bán vàng.

Trước đó, trong quá trình xây dựng dự thảo, Bộ Công an đã góp ý rằng cần quy định rõ giá trị 20 triệu đồng của từng lần giao dịch hay tổng giá trị giao dịch từng ngày để tránh tình trạng ‘lách luật’ qua việc chia nhỏ các giao dịch. NHNN đã hoàn thiện lại quy định này cho chặt chẽ theo hướng quy định mức 20 triệu đồng này là giao dịch trong ngày.

Ngoài ra, dự thảo Nghị định cũng đề xuất xóa bỏ quy định Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng. Thay vào đó, NHNN sẽ cấp hạn mức hàng năm và giấy phép từng lần cho doanh nghiệp, ngân hàng thương mại thỏa điều kiện để xuất khẩu, nhập khẩu vàng miếng và giấy phép từng lần để nhập khẩu vàng nguyên liệu.

Dự kiến, doanh nghiệp muốn được cấp phép sản xuất vàng miếng phải có vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỷ đồng, còn yêu cầu với ngân hàng là 50.000 tỷ. Các đơn vị này phải trong danh sách đang được Ngân hàng Nhà nước cấp giấy phép kinh doanh mua, bán kim loại quý, không bị xử phạt hoặc đã khắc phục xong nếu vi phạm.

Dự thảo nghị định cũng bổ sung cơ chế tăng nguồn cung cho sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ. Theo đó, doanh nghiệp sẽ được cấp phép nhập khẩu vàng miếng, vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng và trang sức mỹ nghệ. Họ cũng có thể bán lại nguyên liệu này cho đơn vị khác có giấy phép sản xuất vàng miếng hoặc kinh doanh trang sức, mỹ nghệ.

Tuy nhiên, một số doanh nghiệp và hiệp hội cho rằng quy định điều kiện vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỷ đồng trở lên với doanh nghiệp là quá chặt, sẽ loại bỏ phần lớn doanh nghiệp khỏi khả năng tham gia thị trường,… làm hạn chế tính cạnh tranh, không đa dạng hóa được nguồn cung.

Các chuyên gia cũng cho rằng, Nghị định sửa đổi cần đảm bảo tính cân bằng giữa việc kiểm soát và tạo điều kiện cho thị trường vàng phát triển. Đồng thời, cần có các quy định cụ thể để tránh tình trạng độc quyền và đảm bảo sự minh bạch trong hoạt động kinh doanh vàng.

Trước những ý kiến này, Ngân hàng Nhà nước cho biết sẽ tiếp tục rà soát, đánh giá và hoàn thiện dự thảo Nghị định để đảm bảo các quy định về quản lý hoạt động kinh doanh vàng phù hợp với thực tiễn và đáp ứng các yêu cầu của thị trường.