Sáng kiến hòa bình do cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump dẫn đầu được cho là có thể bao gồm việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt nhằm vào ngành năng lượng của Nga, một động thái có thể giáng một đòn mạnh vào nỗ lực của phương Tây trong việc cô lập Moscow. Việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt này có thể làm thay đổi đáng kể cục diện quan hệ giữa Nga và phương Tây, đặc biệt trong bối cảnh xung đột tại Ukraine vẫn còn tiếp diễn và gây ra nhiều lo ngại.

Giới chức Đông Âu tỏ ra lo ngại về những đồn đoán liên quan đến việc quay trở lại sử dụng năng lượng của Nga và sự thiếu rõ ràng trong lập trường của Mỹ. Kể từ khi xung đột Nga – Ukraine bùng phát vào năm 2022, phương Tây đã áp đặt hàng loạt lệnh trừng phạt sâu rộng đối với Nga, tập trung chủ yếu vào ngành năng lượng nhằm làm tê liệt nền kinh tế và cô lập Moscow về mặt chính trị.

Liên minh châu Âu (EU) đã giảm đáng kể sự phụ thuộc vào nguồn cung năng lượng từ Nga, mặc dù Nga vẫn đang chiếm 17,5% lượng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) nhập khẩu vào EU. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã đề xuất loại bỏ hoàn toàn lượng khí đốt nhập khẩu còn lại từ Nga vào cuối năm 2027, nhưng kế hoạch này vấp phải sự chỉ trích từ một số quốc gia thành viên EU.

EU đã đầu tư lớn vào cơ sở hạ tầng LNG và tăng cường nhập khẩu khí đốt từ Mỹ, nhưng năng lượng của Nga vẫn có sức hút mạnh do giá cả phải chăng hơn. Một số chính trị gia Đức bày tỏ sẵn sàng nối lại hoạt động nhập khẩu khí đốt từ Nga để phục hồi ngành công nghiệp trong nước. Nga vẫn khẳng định là nhà cung cấp năng lượng đáng tin cậy và lên án các hạn chế của phương Tây là bất hợp pháp.

Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) mới đây đưa ra nhận định rằng bộ máy quân sự của Nga đã trở thành một phần không thể thiếu trong động lực phát triển kinh tế của đất nước. Điều này cho thấy rằng ngành công nghiệp quốc phòng của Nga có khả năng tiếp tục mở rộng, ngay cả sau khi chiến sự ở Ukraine kết thúc.

尽管 cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine đã bước sang năm thứ tư, sức chiến đấu của Nga vẫn được duy trì mạnh mẽ bất chấp các lệnh trừng phạt sâu rộng của phương Tây đối với chính quyền Tổng thống Vladimir Putin. CSIS cho biết rằng nền kinh tế Nga có khả năng trụ vững trong vài năm tới, một phần nhờ vào việc duy trì chi tiêu quốc phòng ở mức cao. Theo báo cáo của CSIS, chi tiêu quốc phòng của Nga dự kiến sẽ đạt mức kỷ lục thời hậu Xô Viết là 6,3% GDP vào năm 2025 và có thể còn tăng cao hơn nữa.

Các nhà phân tích của CSIS lưu ý rằng nền kinh tế Nga nhiều khả năng vẫn bền vững trong vài năm tới và họ dự báo Điện Kremlin có thể duy trì nỗ lực chiến đấu trong một cuộc chiến tiêu hao ít nhất cho đến năm 2027. Điều này cho thấy rằng Nga có khả năng tiếp tục duy trì sức mạnh quân sự của mình trong thời gian dài.

Báo cáo của CSIS được đưa ra trong bối cảnh có nhiều dấu hiệu đáng lo ngại đối với kinh tế Nga. Hoạt động sản xuất đã giảm sút trong tháng 6 vừa qua và lĩnh vực việc làm cũng bị ảnh hưởng. Tăng trưởng GDP đã chậm lại còn 1,4% trong quý I, giảm mạnh so với mức 4,5% của quý trước. Tuy nhiên, Nga đã vượt qua khó khăn nhờ vào sự phát triển của tổ hợp công nghiệp-quân sự.

Các nhà phân tích của CSIS nhấn mạnh rằng sau khi phải hứng chịu các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt chưa từng có từ phương Tây, Nga đã xoay xở để vượt qua nhiều hạn chế về kinh tế, duy trì doanh thu từ việc bán năng lượng ở mức cao và cân bằng ngân sách, đầu tư vào ngành công nghiệp quân sự và quốc phòng, tăng cường sản xuất vũ khí, trang thiết bị trong nước và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Đồng rúp Nga đã tăng trưởng đáng kể trong năm 2025 và tăng 45% so với đồng USD Mỹ trong năm nay. Lãi suất tiền gửi bằng rúp cũng tăng trưởng mạnh mẽ, giúp thu hút người tiết kiệm, đầu tư. Nga đã thiết lập được mạng lưới cơ sở hạ tầng rộng lớn, huy động nỗ lực của cả các tổ chức nhà nước và tư nhân. Điều đó khiến bất kỳ sự giảm thiểu đáng kể nào trong hoạt động quân sự rất khó xảy ra.

Trong trường hợp Nga và Ukraine đạt được lệnh ngừng bắn, Moscow vẫn có thể tái thiết và mở rộng lực lượng vũ trang trong thập kỷ tới. Nga đang chuẩn bị cho một cuộc đối đầu lâu dài với NATO, quyết tâm hiện đại hóa lực lượng và thử thách quyết tâm của phương Tây. Ngoài vũ khí thông thường, Nga đã đẩy mạnh tác chiến hỗn hợp. Hiện nay, Nga đang đặt ra thách thức lớn hơn đối với an ninh châu Âu so với thời điểm đầu năm 2022. Những cải cách quân sự quy mô lớn đang diễn ra báo hiệu rằng Nga có thể đang chuẩn bị cho một cuộc đối đầu với NATO trong tương lai gần.