Trong kỷ nguyên bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) và lượng dữ liệu số khổng lồ, công nghệ lưu trữ dữ liệu truyền thống đang phải đối mặt với những thách thức chưa từng có. Việc lưu trữ và quản lý dữ liệu ngày càng tăng đang tạo ra áp lực lớn lên các hệ thống lưu trữ truyền thống, đặc biệt là các loại băng từ đã được sử dụng trong gần nửa thế kỷ qua.

Công ty khởi nghiệp HoloMem tại London đang tiên phong trong việc nghiên cứu và phát triển công nghệ lưu trữ dữ liệu bằng hologram khắc trên băng polymer. Mục tiêu của công ty là giảm thiểu tiêu thụ năng lượng và áp lực lên hệ thống làm mát tại các trung tâm dữ liệu, những vấn đề đang trở nên cấp bách trong thời đại AI. Công nghệ này hứa hẹn sẽ giải quyết vấn đề lưu trữ dữ liệu một cách hiệu quả và bền vững.

Ông Charlie Gale, nhà sáng lập kiêm CEO của HoloMem, nhận định rằng định dạng băng từ hiện nay rất nhạy cảm với điều kiện môi trường và không còn phù hợp về mặt dung lượng, độ bền lẫn chi phí lưu trữ. Để khắc phục những hạn chế này, HoloMem đang phát triển vật liệu polymer nhạy sáng để lưu trữ dữ liệu, đảm bảo tuổi thọ lưu trữ dữ liệu trên 50 năm. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu việc mất mát dữ liệu mà còn giúp giảm chi phí bảo trì và thay thế.

HoloMem đang ứng dụng kỹ thuật ghép kênh để xếp chồng các lớp dữ liệu số riêng biệt lên bề mặt của băng từ làm từ polymer thế hệ mới. Công ty đặt mục tiêu lưu trữ 200 terabyte (TB) dữ liệu trên cùng một kích cỡ băng, cao hơn nhiều so với chuẩn băng từ hiện hành chỉ lưu trữ được khoảng 30 terabyte (TB) dữ liệu. Sự cải tiến này không chỉ giúp tăng dung lượng lưu trữ mà còn giúp giảm thiểu số lượng băng từ cần sử dụng, từ đó giảm thiểu tác động môi trường.

Các trung tâm dữ liệu hiện đang chiếm khoảng 2,5% lượng khí thải CO₂ toàn cầu và dự báo đến năm 2030, khoảng 8% năng lượng toàn thế giới sẽ phải dành cho việc vận hành và làm mát các trung tâm dữ liệu. Với đà tăng trưởng không ngừng của AI thế hệ mới như ChatGPT, nhu cầu năng lượng dự kiến sẽ tiếp tục tăng mạnh. Do đó, việc phát triển các công nghệ lưu trữ dữ liệu tiết kiệm năng lượng như của HoloMem là vô cùng quan trọng.

HoloMem hiện được hậu thuẫn bởi các nhà đầu tư tư nhân và đã nhận được khoản tài trợ 550.000 bảng từ chương trình Innovate UK. Công ty đang trong quá trình giới thiệu công nghệ mang tính đột phá này và tìm kiếm đối tác trong lĩnh vực trung tâm dữ liệu và phát triển phần mềm. Việc hợp tác với các đối tác có thể giúp HoloMem đẩy nhanh quá trình thương mại hóa công nghệ và đưa ra giải pháp lưu trữ dữ liệu bền vững cho thị trường.

Nhìn chung, công nghệ lưu trữ dữ liệu bằng hologram của HoloMem đang mở ra một chương mới trong lĩnh vực lưu trữ dữ liệu. Với khả năng lưu trữ lớn, độ bền cao, và tiêu thụ năng lượng thấp, công nghệ này có tiềm năng giải quyết các thách thức lưu trữ dữ liệu trong thời đại AI và góp phần vào một tương lai bền vững hơn.

Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI: Khai thác hiệu quả ‘mỏ vàng’ dữ liệu trong chuyển đổi số quốc gia

Trong bối cảnh hiện nay, việc xác định dữ liệu là tài nguyên số quan trọng đã trở thành một vấn đề cấp thiết. Tại Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI, các chuyên gia đã tập trung thảo luận về việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và các công nghệ mới để nâng cao hiệu suất lao động, đặc biệt là trong lĩnh vực chuyển đổi số quốc gia.

Ông Trần Quang Hưng, Ủy viên Ban Chấp hành, Trưởng Ban Đoàn – Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia, đã chủ trì phiên thảo luận và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng ‘bệ đỡ thị trường’ cho đổi mới sáng tạo. Với dân số hơn 100 triệu người và hệ thống dữ liệu ngày càng được hoàn thiện, Việt Nam đang sở hữu lợi thế lớn để phát triển các mô hình kinh tế dựa trên dữ liệu.

Tuy nhiên, ông Hưng cũng chỉ ra rằng dữ liệu quốc gia hiện nay vẫn còn phân tán, thiếu sự liên kết giữa các lĩnh vực như thuế, bảo hiểm, nhân khẩu, ngành nghề… Điều này đã gây ra khó khăn cho việc khai thác và sử dụng dữ liệu một cách hiệu quả.

Các chuyên gia cũng cho rằng, Việt Nam cần làm rõ khái niệm dữ liệu trong bối cảnh hiện nay, những thuộc tính nào cần lưu trữ lâu dài và đâu là thông tin nên được loại bỏ. Điều cốt lõi của dữ liệu là phải ‘đúng, đủ, sạch, sống’. Tuy nhiên, phần lớn phần mềm không được cập nhật dữ liệu thường xuyên, dẫn đến giá trị thông tin giảm theo thời gian.

Để xây dựng hệ thống dữ liệu liên tục, cần phát triển các nền tảng thực sự hữu ích để người dân sử dụng thường xuyên trong đời sống hằng ngày. Đặc biệt, toàn bộ dữ liệu thu thập từ người dùng cần được bảo mật tuyệt đối và tuân thủ các quy chuẩn chặt chẽ.

Một bước tiến lớn của Việt Nam trong việc tích hợp số định danh cá nhân với hệ thống bảo hiểm đã được ghi nhận. Tuy nhiên, vẫn còn khoảng cách rất lớn đến mục tiêu liên thông dữ liệu y tế quốc gia. Các chuyên gia cho rằng cần bắt đầu từ dữ liệu cá nhân, sau đó tiến tới dữ liệu ngành, chuẩn hóa định danh cá nhân là bước đầu tiên, cần một mã số duy nhất được dùng xuyên suốt cho tất cả dịch vụ công và dịch vụ tư nhân.

Mỗi ngành cần xây dựng bộ chuẩn dữ liệu riêng (cấu trúc, chuẩn định dạng) để dữ liệu có thể phân tích, lưu trữ và chia sẻ. Tạo hành lang pháp lý cho chia sẻ dữ liệu y tế ẩn danh, đặc biệt phục vụ nghiên cứu khoa học.

Tóm lại, việc khai thác hiệu quả ‘mỏ vàng’ dữ liệu trong chuyển đổi số quốc gia là một vấn đề cấp thiết. Các chuyên gia đã đưa ra nhiều giải pháp để xây dựng hệ thống dữ liệu liên tục, chuẩn hóa định danh cá nhân và tạo hành lang pháp lý cho chia sẻ dữ liệu y tế ẩn danh.