Một dự án hỗ trợ kỹ thuật mang tên “Thúc đẩy nông nghiệp thông minh với khí hậu và tài chính toàn diện tại Việt Nam” do Chính phủ Luxembourg tài trợ đã được triển khai tại thành phố Huế. Dự án này mở ra cơ hội cho sự phát triển của sản phẩm hàng hóa theo chuỗi cung ứng hoa atiso theo tiêu chuẩn hữu cơ tại địa phương.

Với diện tích trồng hoa atiso đỏ hơn 50 ha, hai phường Phong Điền và Phong Thái (thuộc thị xã Phong Điền cũ) đang có lợi thế nhất định trong việc phát triển hoa atiso theo hướng hàng hóa. Tuy nhiên, do thói quen canh tác truyền thống và việc bán thô cho thương lái chưa qua chế biến, chưa xây dựng được thương hiệu, nên sản phẩm hoa atiso đỏ vẫn còn gặp khó khăn về thị trường đầu ra.

Mới đây, trong khuôn khổ dự án, Công ty CP Mekong Herbals và các HTX trên địa bàn hai phường Phong Thái và Phong Điền đã ký kết hợp tác sản xuất và tiêu thụ sản phẩm hoa atiso đỏ theo tiêu chuẩn hữu cơ. Mục tiêu của hoạt động này là phát triển chuỗi giá trị hoa atiso hữu cơ và vùng nguyên liệu 60 ha, thời gian thực hiện từ tháng 4/2025 đến 12/2026.

Ngoài hỗ trợ bao tiêu sản phẩm, Công ty CP Mekong Herbals sẽ thực hiện đào tạo kỹ thuật canh tác hữu cơ cho các hộ nông dân ký hợp đồng liên kết từ khâu chuẩn bị đất trồng, chăm sóc, thu hoạch và kiểm soát chất lượng sau thu hoạch.

Sự tham gia của dự án đã phần nào phát huy được hiệu quả của mô hình liên kết “4 nhà”: Chính quyền, doanh nghiệp, người dân và tổ chức dự án trong phát triển nông nghiệp bền vững. Trong đó, chính quyền địa phương đóng vai trò kết nối, tạo điều kiện về đất đai, quy hoạch vùng trồng, tổ chức sản xuất; dự án hỗ trợ kỹ thuật, nguồn lực ban đầu và kết nối chuyển giao quy trình canh tác hữu cơ; doanh nghiệp ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm, đảm bảo đầu ra ổn định; người dân là lực lượng trực tiếp sản xuất, tham gia mô hình và cam kết chất lượng.

Ông Lê Thành Bắc, đại diện Ban quản lý dự án VIE/039 chia sẻ, doanh nghiệp và người dân cần thực hiện theo đúng cam kết đã ký kết làm nền tảng cho hoạt động phát triển vùng nguyên liệu cũng như xây dựng thương hiệu, thị trường cho sản phẩm về sau. Đồng thời, chính quyền hai phường Phong Thái, Phong Điền cần tham gia tích cực hơn với vai trò kết nối, nghiên cứu quy hoạch vùng trồng nhằm mở rộng diện tích canh tác hoa atiso đỏ như định hướng của dự án…

Hoạt động này không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà sẽ góp phần thúc đẩy chuyển đổi phương thức canh tác xanh, bền vững và nâng cao năng lực tổ chức sản xuất cho cộng đồng nông thôn.

Tỉnh Tuyên Quang, một địa phương miền núi phía Bắc của Việt Nam, đã và đang nỗ lực phấn đấu trong công cuộc xây dựng nông thôn mới. Tại tổ dân phố Mỹ Bình, phường Mỹ Lâm, một điển hình về chuyển đổi mô hình sản xuất nông nghiệp manh mún sang quy mô hợp tác xã (HTX) đã tạo nên những tín hiệu tích cực, giúp người dân địa phương thoát nghèo bền vững.

Trước đây, người nông dân ở Mỹ Bình chủ yếu trồng chè trên diện tích nhỏ, tự phát và không có sự liên kết, dẫn đến tình trạng “được mùa mất giá, được giá mất mùa”. Điều này đã khiến cuộc sống của họ trở nên khó khăn và bấp bênh. Tuy nhiên, từ năm 2019, với quyết sách đột phá thành lập HTX kiểu mới, HTX sản xuất và dịch vụ Hải Đăng ra đời, do chính một người nông dân tiêu biểu, anh Nguyễn Hữu Chiến, làm giám đốc.

Sự ra đời của HTX Hải Đăng đã đánh dấu một cuộc cách mạng trong tư duy sản xuất của người dân Mỹ Bình – chuyển từ sản xuất cá thể, cạnh tranh lẫn nhau sang liên kết hợp tác, chia sẻ lợi ích và cùng nhau phát triển. HTX hoạt động dựa trên nguyên tắc tự nguyện, dân chủ và cùng có lợi. Các xã viên không chỉ là người cung cấp nguyên liệu mà còn là những người chủ thực sự, được tham gia vào quá trình quyết sách và được chia sẻ lợi nhuận một cách công bằng, minh bạch.

Cây chè không chỉ là cây trồng chủ lực mà còn là ngành kinh tế then chốt của địa phương. Với sự hỗ trợ từ HTX, người dân đã có thể tăng thu nhập, cải thiện đời sống. Hiện nay, doanh thu trung bình của HTX Hải Đăng đạt hơn 2 tỷ đồng/năm, trung bình mỗi thành viên thu nhập hơn 10 triệu đồng/tháng.

Sự thay đổi không chỉ nằm trên những con số doanh thu, mà còn hiện hữu trong từng nếp nhà, từng ánh mắt của người dân Mỹ Bình. Đó là minh chứng cho việc HTX không chỉ giúp tăng thu nhập mà còn góp phần xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân.

Bài học về vai trò ‘chất xúc tác’ và tầm nhìn phát triển từ mô hình HTX Hải Đăng là một điển hình về xóa đói giảm nghèo ở Tuyên Quang. Câu chuyện thành công của HTX này không chỉ là một ví dụ đơn lẻ, mà còn mang một ý nghĩa lớn lao hơn, là một bài học kinh nghiệm quý báu về con đường xây dựng nông thôn mới.

Bài học ở đây là sự cần thiết phải thay đổi tư duy sản xuất, chuyển từ nhỏ lẻ sang tập trung; bài học về sức mạnh của tinh thần đoàn kết và kinh tế tập thể; và bài học về vai trò dẫn dắt, định hướng, hỗ trợ của cả hệ thống chính trị. Việc áp dụng mô hình HTX kiểu mới đã giúp người dân địa phương phát huy được tiềm năng của đất đai, sức lao động và tăng thu nhập hiệu quả.

Mô hình này đã chứng minh rằng, khi tiềm năng của đất đai, sức lao động của người dân được kết hợp với tư duy kinh tế hiện đại và sự hỗ trợ đúng lúc, đúng chỗ, thì việc thoát nghèo và vươn lên làm giàu là hoàn toàn khả thi. HTX Hải Đăng và những thành công của họ là một điển hình về mô hình phát triển nông nghiệp, kinh tế tập thể ở Tuyên Quang.