Chuyển đổi số và cải cách hành chính đang trở thành xu thế tất yếu trong quá trình phát triển của đất nước. Tuy nhiên, việc luân chuyển công tác xa nhà của cán bộ, công chức sau sáp nhập tỉnh, thành đang đặt ra nhiều thách thức cho công tác tổ chức và quản lý nhân sự.

Theo TS Đoàn Văn Tình, Phó trưởng khoa Quản trị nhân lực, Học viện Hành chính và Quản trị công, việc điều chuyển nhân sự sau sáp nhập địa giới hành chính là một bài toán lớn. Để giải quyết vấn đề này, ông cho rằng các đơn vị có thể xem xét, cho phép cán bộ, công chức vừa luân chuyển công tác xa nhà sau sáp nhập tỉnh, thành, có thể làm việc dưới hình thức linh hoạt, làm từ xa. https://www.google.com

TS Đoàn Văn Tình góp ý: ‘Việc này không chỉ giúp giảm áp lực đi lại, nâng cao sự hài lòng và động lực làm việc, mà còn tăng khả năng giữ chân nhân tài, tối ưu hóa nguồn lực, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số và tăng cường khả năng ứng phó với các tình huống bất ngờ.’ Giải pháp này đặc biệt phù hợp với các vị trí không yêu cầu hiện diện vật lý thường xuyên (như nghiên cứu, phân tích, lập kế hoạch), cán bộ có năng lực tự chủ cao, hoặc những trường hợp có hoàn cảnh gia đình đặc biệt.

Tuy nhiên, để triển khai hiệu quả, chúng ta cần có quy định rõ ràng, đầu tư đầy đủ về công nghệ và vẫn duy trì các buổi làm việc trực tiếp định kỳ để đảm bảo sự gắn kết và hiệu quả công việc.

Về trung và dài hạn, TS Đoàn Văn Tình cho rằng cần ưu tiên chính sách mua hoặc thuê nhà ở xã hội; hỗ trợ chuyển đổi trường học cho con em cán bộ luân chuyển công tác xa nhà. Đồng thời, các đơn vị cần phát triển hệ thống giao thông công cộng tích hợp một cách hiệu quả; cấp thẻ đi lại hoặc giảm giá vé trên 50% cho cán bộ. Quan trọng nhất là đơn giản hóa và số hóa các thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho cán bộ và người dân; hoàn thiện chính sách nhân sự tổng thể.

ThS Nguyễn Tuấn Anh, công tác tại Tổng công ty Công nghiệp Sài Gòn, nhận định nhiều cán bộ luân chuyển công tác xa nhà vẫn chấp nhận hi sinh lợi ích cá nhân vì nhiệm vụ chung. ‘Cần thường xuyên tổ chức các buổi gặp mặt, đối thoại giữa lãnh đạo và cán bộ đi làm xa; đồng thời phát huy vai trò công đoàn, đoàn thể trong việc chăm lo đời sống tinh thần, tạo sự gắn kết, chia sẻ. Ngoài ra, cũng cần có những chính sách ưu tiên hỗ trợ về môi trường giáo dục, điều kiện học tập cho các gia đình cán bộ công chức có con nhỏ’, ThS Nguyễn Tuấn Anh góp ý.

Nhiều tỉnh, thành đang trình đề xuất về các phương án hỗ trợ chi phí thuê nhà, di chuyển, chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội… cho cán bộ luân chuyển công tác xa nhà. Một số tỉnh, thành hiện đã thông qua các chính sách hỗ trợ.

Chẳng hạn như Lâm Đồng vừa thông qua chính sách hỗ trợ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động được hỗ trợ một lần tại thời điểm nhận công tác là 10 triệu đồng/người; hỗ trợ chi phí đi lại 2 triệu đồng/người/tháng (trong 12 tháng, trừ người có xe đưa đón); hỗ trợ tiền thuê chỗ ở 3 triệu đồng/tháng. Công chức cấp tỉnh tăng cường đi công tác cấp xã được hỗ trợ một lần tại thời điểm nhận công tác với số tiền bằng 10 tháng lương cơ sở.

Tại Đắk Lắk, đội ngũ cán bộ đi làm xa cũng được hỗ trợ 5 triệu đồng tháng/người chi phí đi lại, tiền thuê nhà và chi phí vận chuyển mức 2 triệu đồng/người.

Riên tại TPHCM, UBND thành phố đã kiến nghị Bộ Xây dựng rà soát, tổng hợp và trình Thủ tướng quyết định mở rộng nhóm đối tượng được bố trí nhà ở công vụ. Trong đó bao gồm cả những cán bộ, công chức, viên chức có hệ số phụ cấp chức vụ thấp hoặc không có, nhưng được điều động giữa thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương cũ và Bà Rịa – Vũng Tàu cũ và ngược lại. https://www.moi.vn Thành phố cũng kiến nghị bổ sung tiêu chuẩn diện tích và định mức trang thiết bị nội thất nhà ở công vụ, nhằm đảm bảo điều kiện sinh hoạt tối thiểu cho các đối tượng trên khi nhận nhiệm vụ tại địa phương mới.

Trong bối cảnh các cơ quan quản lý trên toàn cầu ngày càng siết chặt hoạt động thâu tóm và sáp nhập của các tập đoàn công nghệ lớn, một xu hướng mới đang nổi lên: thay vì mua lại toàn bộ công ty, những gã khổng lồ như Google và Meta đang chuyển sang mô hình ‘mua người và công nghệ’. Chiến lược này không chỉ giúp họ tránh được sự giám sát pháp lý gắt gao mà còn tối ưu hóa chi phí, đặt ra nhiều câu hỏi về tương lai của các startup và hệ sinh thái công nghệ.

Xu thế này được khởi đầu bằng việc Mark Zuckerberg tăng cường thu hút nhân tài bằng tiền, nhắm đến những nhân sự chủ chốt và công nghệ của startup trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo (AI). Hậu quả là những giấc mơ đổi đời bằng cổ phần của startup và dân công nghệ có thể kết thúc trong cảnh trắng tay.

Việc Google chi 2,4 tỷ USD để chiêu mộ CEO và các nhân tài chủ chốt của Windsurf, một công ty AI về lập trình, đồng thời cấp phép sử dụng sở hữu trí tuệ của công ty, là một ví dụ điển hình. Phần còn lại của Windsurf sau đó được Cognition mua lại với giá thấp hơn nhiều, ước tính khoảng 300 triệu USD.

Meta cũng đã đi theo hướng này khi chi 14 tỷ USD để sở hữu 49% cổ phần Scale AI, đồng thời thu hút nhà sáng lập Alexandr Wang cùng đội ngũ nghiên cứu AI về đầu quân cho nhóm Superintelligence mới thành lập.

Xu hướng này còn được thấy trong các thương vụ gần đây liên quan đến Character AI và Inflection. Các công ty Big Tech dường như đang tìm cách tiếp cận trực tiếp với các nhà nghiên cứu AI hàng đầu và công nghệ tiên tiến mà không cần phải trải qua quá trình thâu tóm phức tạp và tốn kém.

Tuy nhiên, thương vụ Windsurf đã gây ra làn sóng tranh cãi gay gắt trong giới startup và các nhà đầu tư. Nhiều người cho rằng đây là hành vi ‘phá vỡ hợp đồng xã hội’ giữa người sáng lập và nhân viên. Truyền thống của Thung lũng Silicon là nhân viên startup chấp nhận rủi ro, làm việc cật lực với mức lương thấp hơn để đổi lấy cổ phần, hy vọng sẽ được hưởng lợi lớn khi công ty được mua lại.

Nhưng khi những người sáng lập và tài năng hàng đầu được ‘mua đứt’ với giá cao, trong khi phần lớn nhân viên bị bỏ lại phía sau với giá trị thấp hơn nhiều, không được chia sẻ lợi ích từ thương vụ dù đã cống hiến hàng năm trời, thì điều này tạo ra một tiền lệ nguy hiểm, có thể làm giảm động lực và sự tin tưởng của nhân viên đối với các startup.

Về phía các tập đoàn lớn như Google, Meta, chiến lược ‘mua người và công nghệ’ là bước đi khôn ngoan trong thời kỳ giám sát gắt gao. Nhưng câu hỏi đặt ra là: Liệu chiến lược này có công bằng với nhân viên, nhà đầu tư và thậm chí là thị trường?

Việc các ông lớn có thể chi hàng tỷ USD để ‘mua ngoài’ những bộ não xuất sắc, rồi bỏ lại các công ty khởi nghiệp trong tình trạng chắp vá, có thể dẫn đến hệ lụy lớn hơn, từ niềm tin sụp đổ cho đến suy giảm đổi mới sáng tạo.

Với người lao động, thương vụ Windsurf cùng ScaleAI là lời cảnh tỉnh cho giới trẻ muốn vào startup khi luôn phải đặt câu hỏi: ‘Liệu startup này có mục tiêu độc lập dài hạn, hay chỉ là bệ phóng để bán mình cho Big Tech?’.

Trong một thế giới mà dữ liệu, thuật toán và con người quan trọng hơn bản thân pháp nhân doanh nghiệp, có lẽ luật chơi đã thay đổi, nhưng không phải ai cũng kịp nhận ra.