Chuyển đổi từ kinh tế tuyến tính sang kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp đang trở thành xu thế phát triển tất yếu, mở ra cơ hội để Việt Nam xây dựng và phát triển nền kinh tế xanh, bền vững. Tại Diễn đàn Nông nghiệp 2025 với chủ đề ‘Thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp’, ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), đã nhấn mạnh rằng Việt Nam có truyền thống nông nghiệp lâu đời và hiện đang là nước có thế mạnh về nông nghiệp.

Ông Phòng cho biết, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, đường lối, chính sách để phát triển nông nghiệp, nông dân, và nông thôn. Việt Nam cũng đã tham gia vào nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) với các quốc gia và khu vực kinh tế, trong đó có những cam kết về tiêu chuẩn an toàn môi trường sinh thái. Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang tác động mạnh mẽ, việc ứng dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất nông nghiệp thông minh trở nên cấp thiết.

Theo ông, phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp không chỉ là yêu cầu bắt buộc mà còn là động lực để tiến tới nền nông nghiệp xanh, chi phí thấp, gia tăng chuỗi giá trị, và thay đổi thói quen canh tác lạc hậu. Mô hình kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp giúp giảm khai thác tài nguyên, giảm rác thải, tiết kiệm chi phí sản xuất, và thúc đẩy sáng tạo.

Tuy nhiên, ông Phòng cũng chỉ ra rằng việc chuyển đổi sang mô hình kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp vẫn gặp nhiều rào cản, đặc biệt là về đất đai và vốn. Để tháo gỡ những vướng mắc này, ông đề xuất cần có khung pháp lý hoàn thiện hỗ trợ doanh nghiệp và nông dân tiếp cận đất đai và vốn thuận lợi hơn. Ngoài ra, cần có cơ chế chính sách ưu đãi cao hơn để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp tuần hoàn.

Ông Phòng khẳng định rằng chuyển từ kinh tế tuyến tính sang kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp là cơ hội để Việt Nam phát triển nền kinh tế tăng trưởng xanh, mang lại lợi ích bền vững cho nông dân, hợp tác xã, và doanh nghiệp nông nghiệp. Đồng thời, việc này cũng thể hiện cam kết của Việt Nam đối với cộng đồng quốc tế.

Trong đó nhấn mạnh vai trò của doanh nghiệp trong việc dẫn dắt tái cơ cấu ngành nông nghiệp, ông Phòng cho rằng doanh nghiệp cần kiên trì khơi gợi, tạo cảm hứng, và đồng hành với bà con nông dân để tạo ra hệ sinh thái và giá trị giúp người nông dân cùng đi với mình xa hơn, khăng khít hơn, bền vững hơn và hiệu quả hơn.

Ngày 16/7, tại Hà Nội, Diễn đàn nông nghiệp 2025 với chủ đề ‘Thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp’ đã diễn ra. Các chuyên gia và doanh nghiệp đã thảo luận về việc áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn trong ngành nông nghiệp, nhằm giảm thiểu tác động môi trường và tăng giá trị sản phẩm.

Ông Trần Mạnh Báo, Chủ tịch Tập đoàn ThaiBinh Seed, cho biết đã có nhiều mô hình kinh tế tuần hoàn tiêu biểu trong ngành lúa gạo, như mô hình sản xuất lúa, cá, vịt ở đồng bằng sông Cửu Long. Mô hình này giúp tận dụng phụ phẩm nông nghiệp làm thức ăn chăn nuôi và kiểm soát sâu bệnh sinh học một cách hiệu quả. Ngoài ra, các doanh nghiệp đã đầu tư ứng dụng công nghệ hiện đại vào toàn bộ quy trình sản xuất, chế biến sâu, bảo quản, và phát triển các dòng sản phẩm cao cấp từ gạo như gạo dinh dưỡng, gạo hữu cơ, bánh, sữa gạo, mỹ phẩm… Việc này đã giúp đa dạng hóa sản phẩm và tăng giá trị gia tăng cho ngành lúa gạo.

Thay vì chỉ xuất khẩu gạo thô, các doanh nghiệp đã chuyển hướng sang sản xuất các sản phẩm có giá trị gia tăng cao hơn. Điều này không chỉ giúp tăng thu nhập cho nông dân mà còn góp phần vào việc phát triển bền vững ngành nông nghiệp. Để phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp, ông Trần Mạnh Báo đề xuất cần xây dựng một chương trình quốc gia phát triển ngành hàng lúa gạo theo mô hình kinh tế tuần hoàn. Chương trình này cần có sự tham gia của cả hệ thống chính trị, các doanh nghiệp, hợp tác xã, nhà khoa học và nông dân để đảm bảo sự phát triển bền vững và hiệu quả.

Ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cho rằng để phát triển các mô hình kinh tế tuần hoàn, cần quan tâm đến xây dựng các quy trình, tiêu chuẩn, sự công nhận, xác nhận nông nghiệp tuần hoàn sản phẩm trong nông nghiệp tuần hoàn. Điều này sẽ giúp đảm bảo chất lượng và tính minh bạch của các sản phẩm nông nghiệp tuần hoàn.

Ngoài ra, ông Thịnh cũng nhấn mạnh cần có nhãn mác riêng để tạo cơ sở cho người tiêu dùng phân biệt được các sản phẩm có đóng góp bảo vệ tài nguyên môi trường. Việc này sẽ giúp tăng giá trị và tạo động lực cho doanh nghiệp, hợp tác xã đầu tư vào kinh tế tuần hoàn. Từ đó, các doanh nghiệp và hợp tác xã sẽ có thêm động lực để tiếp tục đầu tư vào các mô hình kinh tế tuần hoàn, góp phần vào việc phát triển bền vững ngành nông nghiệp và bảo vệ môi trường.