Công nghệ 4.0 đang đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa tại Việt Nam. Sự tích hợp của công nghệ vào các bảo tàng và di tích lịch sử đã giúp không gian văn hóa trở nên sống động và hấp dẫn hơn, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ.

Một trong những ví dụ điển hình là Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, nơi công nghệ 4.0 đã biến những tác phẩm nghệ thuật thành ‘câu chuyện hình ảnh sống’. Thông qua các công nghệ mới, người xem có thể tương tác và khám phá các tác phẩm một cách sâu sắc hơn. Theo thống kê, từ năm 2021, lượng khách trẻ đến bảo tàng đã tăng vọt lên 40% tổng lượng khách tham quan. Không chỉ đến để học hỏi, nhiều người trẻ còn chia sẻ trải nghiệm của mình trên mạng xã hội, tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ.

Văn Miếu – Quốc Tử Giám cũng là một điểm đến nổi bật với việc ứng dụng công nghệ 4.0 trong việc tái hiện truyền thống khoa cử xưa. Qua công nghệ 3D mapping, thực tế tăng cường (AR) và trí tuệ nhân tạo (AI), du khách có thể trải nghiệm những tour tham quan ảo 3D và khám phá di tích ở mọi lúc, mọi nơi. Hệ thống trợ lý du lịch ảo và trải nghiệm VR360 cũng giúp du khách có được những trải nghiệm mới mẻ và thú vị.

Đặc biệt, các buổi trình diễn ánh sáng 3D mapping ban đêm tại Văn Miếu đã biến nơi này thành một không gian văn hóa sáng tạo, giao thoa giữa truyền thống và hiện đại. Sự kiện này đã thu hút đông đảo du khách và trở thành một điểm nhấn trong hoạt động văn hóa của thành phố.

Việc ‘đánh thức’ di sản bằng công nghệ không chỉ là xu hướng mà đang trở thành sứ mệnh chung. Mục tiêu là giúp mỗi di sản có cơ hội kể lại câu chuyện của mình theo ngôn ngữ mới, lay động và lan tỏa trong cộng đồng số. Qua đó, có thể thấy rằng sự kết hợp giữa công nghệ và di sản văn hóa không chỉ giúp bảo tồn và phát huy giá trị của di sản mà còn giúp quảng bá văn hóa Việt Nam ra thế giới.

Nhìn chung, việc ứng dụng công nghệ 4.0 trong lĩnh vực di sản văn hóa tại Việt Nam đã mở ra nhiều cơ hội mới cho việc bảo tồn và phát triển văn hóa. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, có thể hy vọng rằng di sản văn hóa của Việt Nam sẽ được bảo tồn và phát huy một cách tốt nhất.

Ngày 15/7, dưới sự chỉ đạo của Hiệp hội Du lịch, Chi hội Du lịch MICE Việt Nam (VMA) đã chính thức công bố sự kiện MICE EXPO 2025. Sự kiện này mang chủ đề “Di sản và công nghệ – Động lực phát triển du lịch MICE trong kỷ nguyên mới”, với mục đích khai thác giá trị di sản làm nền tảng bản sắc và ứng dụng công nghệ để bứt phá trong ngành du lịch MICE.

MICE EXPO 2025 được xem là sự kiện lớn nhất về kết nối kinh doanh trong ngành MICE tại Việt Nam, tổ chức hàng năm để cộng đồng người làm du lịch sự kiện gặp gỡ, trao đổi về xu hướng thị trường và sản phẩm mới. Với sự chỉ đạo của Hiệp hội Du lịch Việt Nam, MICE EXPO đã được VMA tổ chức thành công trong 2 năm liên tiếp 2023 và 2024. Đặc biệt, MICE EXPO năm 2024 đã được bình chọn là một trong 10 sự kiện tiêu biểu của ngành du lịch Việt Nam.

Chủ đề “Di sản và công nghệ” của MICE EXPO 2025 không chỉ là nơi giao thương mà còn là cầu nối đưa di sản Việt Nam vươn tầm thế giới thông qua công nghệ. Ông Nguyễn Đức Anh, Chủ tịch Chi hội Du lịch MICE chia sẻ: “Chúng tôi mong muốn làm nổi bật mối liên hệ giữa bản sắc văn hóa, tài nguyên thiên nhiên Việt Nam và những tiến bộ công nghệ đang định hình tương lai ngành du lịch. Di sản không chỉ là giá trị tinh thần, mà còn là nền tảng sáng tạo cho những trải nghiệm MICE độc đáo. Công nghệ, trong thời đại số, chính là cầu nối đưa MICE tiến xa hơn, chuyên nghiệp hơn và bền vững hơn”.

Trong khuôn khổ MICE EXPO 2025, các hoạt động nổi bật sẽ bao gồm Hội thảo chuyên đề “Di sản và công nghệ – Động lực phát triển du lịch MICE trong kỷ nguyên mới”; Phiên kết nối B2B đẳng cấp – Trải nghiệm công nghệ. Bên cạnh đó là các hoạt động bên lề hấp dẫn như Giải VMA Pickleball Cup lần thứ nhất và Giải chạy trực tuyến “Một vòng Việt Nam” kỷ niệm 65 năm thành lập ngành du lịch Việt Nam.

Sự kiện dự kiến quy tụ hơn 800 doanh nghiệp trong và ngoài nước, cùng 1.500 đại biểu, đánh dấu bước tiến mới trong hành trình đưa Việt Nam trở thành điểm đến MICE có bản sắc, kết nối giữa truyền thống và hiện đại, giữa con người và công nghệ, giữa Việt Nam và thế giới.

MICE EXPO 2025 sẽ diễn ra vào ngày 26/9/2025 tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, 57 Phạm Hùng, Hà Nội. Đây là cơ hội để các doanh nghiệp và đại biểu gặp gỡ, trao đổi và tìm kiếm cơ hội hợp tác trong ngành du lịch MICE.

Thông tin chi tiết về sự kiện có thể được tìm thấy trên trang web của Chi hội Du lịch MICE Việt Nam https://www.miceexpo.vn hoặc liên hệ trực tiếp với tổ chức sự kiện.

Việc chọn lựa những gương mặt tiêu biểu để trở thành cầu nối văn hóa, đại diện cho hình ảnh Việt Nam trên trường quốc tế thông qua chương trình ‘Đại sứ Du lịch’ từ năm 2011 đã thể hiện sự chủ động và sáng tạo của Việt Nam trong việc quảng bá văn hóa và du lịch đất nước. Chương trình này đã mang lại những thành quả đáng kể, với những câu chuyện về thiên nhiên, di sản, ẩm thực và con người Việt Nam được truyền tải chân thực và đầy cảm xúc qua chính tình yêu và sự gắn bó của các đại sứ đối với mảnh đất hình chữ S.

Sự bổ nhiệm huyền thoại golf thế giới Greg Norman làm Đại sứ Du lịch Việt Nam giai đoạn 2025-2030 là một minh chứng cho tầm nhìn dài hạn của ngành Du lịch trong việc nâng tầm thương hiệu quốc gia thông qua các đại sứ có sức ảnh hưởng toàn cầu. Trong nhiệm kỳ đầu tiên (2018-2021), Greg Norman đã góp phần đưa Việt Nam trở thành ‘Điểm đến golf tốt nhất châu Á’ suốt 8 năm liên tiếp và ‘Điểm đến golf tốt nhất thế giới’ các năm 2019, 2021. Với kinh nghiệm và uy tín của mình, Greg Norman sẽ tiếp tục trực tiếp kể chuyện về điểm đến Việt Nam qua golf, ẩm thực, thiên nhiên và con người bằng các video, hình ảnh, livestream với phong cách gần gũi trên nền tảng cá nhân có hơn 175.000 người theo dõi.

Bên cạnh đó, Greg Norman còn tham gia như một nhà hoạch định chiến lược, một chuyên gia phát triển sản phẩm, điều hiếm thấy trong vai trò đại sứ du lịch các nước. Ông đề xuất phát triển hệ thống kiểm định sân golf theo chuẩn quốc tế; xây dựng các học viện golf đào tạo thế hệ trẻ, đến việc gắn du lịch golf với du lịch di sản qua các lễ hội và giải đấu chuyên nghiệp. Đặc biệt, ông và các đối tác đang xúc tiến phát triển những sân golf quy mô quốc tế tại các địa phương tiềm năng, bước đi chiến lược nhằm nâng cao chất lượng điểm đến và mở rộng phân khúc du khách cao cấp.

Trước đó, những Đại sứ Du lịch Việt Nam đầu tiên như Lý Nhã Kỳ, Bobby Chinn, Anoa Suzanne Dussol Perran, Lý Xương Căn và Jordan Vogt-Roberts đã để lại những dấu ấn sâu đậm trong việc quảng bá văn hóa và du lịch Việt Nam trên trường quốc tế. Lý Nhã Kỳ, Đại sứ Du lịch Việt Nam đầu tiên (2011-2012), đã thể hiện bản lĩnh của một nhà vận động quốc tế, góp phần đưa vịnh Hạ Long vào danh sách ‘7 kỳ quan thiên nhiên mới của thế giới’. Bobby Chinn, đầu bếp nổi tiếng người New Zealand gốc Việt, đã đưa ẩm thực Việt đến các sự kiện quốc tế, truyền hình thế giới. Anoa Suzanne Dussol Perran, doanh nhân người Pháp gốc Việt, đã kể lại ký ức Việt trong tim người con xa xứ và hiện thực hóa chúng bằng hành động.

Lý Xương Căn (Lee Chang Kun), hậu duệ đời thứ 31 của vua Lý Thái Tổ, sinh ra tại Hàn Quốc nhưng luôn xem Việt Nam là cội nguồn, đã đóng góp chiến lược cho việc thu hút du khách Hàn Quốc. Jordan Vogt-Roberts, đạo diễn Hollywood của phim bom tấn Kong: Skull Island, đã tận dụng chính ngôn ngữ điện ảnh để đưa Việt Nam lên bản đồ du lịch thế giới. Từ những gương mặt đầu tiên đến các chiến lược gia tầm nhìn dài hạn, các Đại sứ Du lịch Việt Nam đã không ngừng mở rộng biên độ ảnh hưởng của du lịch Việt Nam, bằng tiếng nói cá nhân và bằng cả sự đồng hành chân thành, trách nhiệm và niềm tự hào với văn hóa, con người, đất nước Việt Nam.

Trong những năm gần đây, ngành văn hóa tỉnh Đồng Nai đã tích cực triển khai các giải pháp ứng dụng công nghệ số nhằm lưu trữ, giới thiệu và lan tỏa giá trị văn hóa, lịch sử của địa phương. Sự kết hợp giữa công nghệ hiện đại và di sản văn hóa đã tạo ra những trải nghiệm mới mẻ cho người dân và du khách.

Trung tâm Văn hóa – điện ảnh Đồng Nai là một trong những đơn vị đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ số. Đơn vị này đã tổ chức triển lãm thực tế ảo với chủ đề về văn hóa, con người Đồng Nai, đờn ca tài tử… Các triển lãm này được thiết kế dưới dạng 3D kết hợp với âm thanh, lời thuyết minh giúp tái hiện không gian văn hóa Đồng Nai một cách sinh động, gần gũi. Người xem có thể truy cập vào không gian ảo này mọi lúc, mọi nơi thông qua website và các nền tảng mạng xã hội.

Bên cạnh đó, Trung tâm Văn hóa – điện ảnh Đồng Nai còn tích cực livestream, phát sóng trực tuyến trên fanpage của trung tâm các chương trình văn nghệ, tuyên truyền lưu động. Chỉ tính từ đầu tháng 7 năm 2025 đến nay, đã có hơn 10 buổi diễn văn nghệ tại các phường, xã trên địa bàn tỉnh. Những chương trình này không chỉ giúp người dân tiếp cận với văn hóa địa phương mà còn quảng bá hình ảnh Đồng Nai đến với công chúng rộng lớn hơn.

Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai cũng duy trì hình thức live stream trên fanpage để giới thiệu các chương trình nghệ thuật, vở cải lương và trích đoạn cải lương. Công chúng trong và ngoài tỉnh có thể thưởng thức và xem bất cứ lúc nào các chương trình nghệ thuật mang đậm bản sắc văn hóa Đồng Nai do nhà hát thực hiện. Điều này không chỉ giúp bảo tồn và phát huy di sản văn hóa mà còn giúp quảng bá văn hóa địa phương đến với công chúng.

Tại Thư viện Đồng Nai, quá trình số hóa tài liệu đang diễn ra mạnh mẽ. Hàng ngàn đầu sách về lịch sử, văn hóa Đồng Nai đã được số hóa, tích hợp mã QR để phục vụ bạn đọc tra cứu từ xa. Thư viện cũng xây dựng mô hình trải nghiệm lịch sử thông qua hệ thống màn hình tương tác và mô phỏng thực tế ảo. Điều này giúp người dân có thể tiếp cận với kiến thức văn hóa và lịch sử một cách dễ dàng và thú vị hơn.

Các di tích trên địa bàn tỉnh cũng gắn mã QR để người dân có thể tra cứu thông tin trực tiếp tại điểm tham quan. Mỗi mã QR như một kho tư liệu thu nhỏ, giúp du khách tìm hiểu giá trị di tích một cách chủ động, không cần phụ thuộc vào hướng dẫn viên. Điều này không chỉ giúp bảo tồn di tích mà còn giúp du khách có trải nghiệm thú vị và ý nghĩa hơn.

Bảo tàng Đồng Nai xây dựng các tour tham quan thực tế ảo tại hệ thống di tích, giúp người dân ở xa có thể tham quan trực tuyến. Đây là cách làm sáng tạo, hiệu quả trong bối cảnh hội nhập và chuyển đổi số. Qua đó, bảo tàng không chỉ giúp bảo tồn di sản văn hóa mà còn quảng bá hình ảnh địa phương đến với công chúng rộng lớn hơn.

Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa, thể thao và du lịch Lê Thị Ngọc Loan cho biết, ngành sẽ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số trên lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch; hoàn thiện cơ sở dữ liệu ngành, bảo đảm kết nối, tích hợp đồng bộ với hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia. Điều này giúp ngành văn hóa Đồng Nai tiếp tục phát huy những kết quả đạt được và hướng tới những mục tiêu mới trong thời gian tới.

Phó giám đốc Bảo tàng Đồng Nai Phạm Văn Minh cho biết, bảo tàng sẽ tiếp tục số hóa các hiện vật bảo tàng, trong đó tập trung vào các hiện vật tiêu biểu. Sau khi số hóa, bảo tàng sẽ xây dựng không gian trưng bày ảo tại các phòng trưng bày chuyên đề. Đây là những nỗ lực không ngừng nghỉ của ngành văn hóa Đồng Nai trong việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa.

Công nghệ số đã và đang giúp những không gian lưu trữ văn hóa, lịch sử truyền thống của Đồng Nai được mở rộng, đưa di sản đến gần hơn với cộng đồng. Đây không chỉ là xu thế mà còn là giải pháp lâu dài để giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử cho thế hệ mai sau.

Thành phố Hà Nội vừa thông qua Nghị quyết về khu phát triển thương mại và văn hóa, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc kết hợp bảo tồn di sản văn hóa với phát triển kinh tế. Nghị quyết này không chỉ cung cấp một hành lang pháp lý thuận lợi mà còn thể hiện chiến lược phát triển mới, trong đó di sản văn hóa được xem như một nguồn lực quý giá cho sự phát triển bền vững.

Nghị quyết cho phép thành lập các khu phát triển thương mại và văn hóa tại những khu vực có lợi thế về vị trí thương mại và không gian văn hóa. Đặc biệt, các khu vực định hướng phát triển theo mô hình TOD (đô thị định hướng giao thông công cộng) sẽ được ưu tiên. Các khu phát triển này hoạt động dựa trên nguyên tắc tự nguyện, tự quản, và đảm bảo sự đồng thuận của đa số cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ cũng như người dân trong khu vực.

Mục tiêu chính của Nghị quyết là nhằm bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa song hành với phát triển kinh tế. Qua đó, giá trị văn hóa sẽ trở thành một động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế. Hà Nội kỳ vọng rằng thông qua nghị quyết này, các khu vực như khu phố cổ, làng nghề truyền thống, và các không gian văn hóa gắn liền với di tích lịch sử sẽ được phát triển. Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, tổ chức, và cá nhân tham gia vào việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa.

Nhiều doanh nghiệp và chuyên gia đánh giá cao Nghị quyết này, cho rằng nó có tiềm năng khơi thông dòng chảy của kinh tế di sản, tạo ra những cơ hội mới cho cả doanh nghiệp và người dân. Tuy nhiên, để hiện thực hóa được tầm nhìn này, cần có sự phối hợp chặt chẽ và hiệu quả giữa cơ quan Nhà nước, doanh nghiệp, cộng đồng, và giới nghiên cứu.

Việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa đòi hỏi phải được thực hiện một cách sáng tạo. Không chỉ dựa vào ngân sách Nhà nước, việc huy động nguồn lực từ xã hội cũng là cần thiết. Di sản văn hóa chỉ thực sự “sống” khi được tiếp tục kể lại bằng ngôn ngữ mới của thời đại, thông qua các sản phẩm dịch vụ, du lịch, sáng tạo nghệ thuật, và các hoạt động thương mại mang tính bản địa.

Kết luận lại, Nghị quyết về khu phát triển thương mại và văn hóa của Hà Nội đã mở ra một hướng đi mới trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển kinh tế. Việc triển khai nghị quyết này đòi hỏi sự hợp tác và nỗ lực tích cực từ tất cả các bên liên quan. Chỉ khi có sự chung tay của tất cả các bên, mục tiêu phát triển bền vững và bảo vệ nguồn tài nguyên kinh tế không thể tái tạo mới có thể đạt được.