Sơn La: Đời sống đồng bào dân tộc thiểu số ngày càng được nâng cao

Trong 6 tháng đầu năm 2025, tỉnh Sơn La đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong công tác dân tộc, đặc biệt là trong việc cải thiện đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số. Theo báo cáo của Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Sơn La, đời sống của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh đã ổn định và có nhiều chuyển biến tích cực trong các mặt từ nhà ở, hạ tầng, y tế đến giáo dục và an ninh trật tự.

Một trong những điểm nhấn quan trọng trong 6 tháng đầu năm là việc triển khai quyết liệt chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy mạnh xóa nhà tạm, nhà dột nát. Toàn tỉnh Sơn La đã hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho trên 3.000 hộ gia đình, trong đó có trên 2.600 hộ được xây mới và trên 400 hộ được sửa chữa. Điều này đã mang lại mái ấm kiên cố cho hàng ngàn gia đình đồng bào dân tộc thiểu số, chấm dứt tình trạng sống trong những căn nhà dột nát, tạm bợ.

Bên cạnh đó, hệ thống kết cấu hạ tầng cơ sở ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số tiếp tục được đầu tư xây dựng và nâng cấp, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương, sản xuất và sinh hoạt của người dân. Công tác bảo tồn, giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc cũng được chú trọng, góp phần làm phong phú đời sống tinh thần của cộng đồng.

Chất lượng giáo dục vùng đồng bào dân tộc thiểu số đang từng bước nâng lên, quy mô trường, lớp học ngày càng mở rộng, đảm bảo quyền được học tập của con em đồng bào. Trong lĩnh vực y tế và chăm sóc sức khỏe, nhiều chuyển biến tích cực đã được ghi nhận. Đặc biệt, 100% người dân thuộc hộ nghèo, cận nghèo, người dân tộc thiểu số sống ở vùng khó khăn và người dân sống ở vùng đặc biệt khó khăn đã được cấp miễn phí thẻ bảo hiểm y tế.

Tình hình an ninh, trật tự xã hội vùng dân tộc thiểu số cơ bản ổn định, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế – xã hội. Những kết quả đạt được trong 6 tháng đầu năm 2025 là minh chứng rõ nét cho sự quan tâm, đầu tư và định hướng đúng đắn của tỉnh Sơn La trong công tác dân tộc, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc và bền vững hơn cho đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế và sự phát triển chóng mặt của công nghệ thông tin, xã hội hiện đại đang trải qua những biến đổi nhanh chóng và sâu sắc. Sự giao tiếp và tiếp cận thông tin không còn bị giới hạn bởi biên giới hay không gian địa lý, tạo ra một thế giới với nhiều cơ hội nhưng cũng đồng thời đặt ra không ít thách thức. Trước những thay đổi này, tỉnh Thái Nguyên đã nhận thức rõ tầm quan trọng của việc xây dựng hệ giá trị văn hóa nhằm định hướng tư tưởng, lối sống và nhân cách con người trong thời đại mới.

Cơ chế thị trường và hội nhập quốc tế là xu thế tất yếu của thời đại, nhưng cũng đặt ra không ít thách thức. Mặt trái của thị trường tự do là lối sống thực dụng, bon chen, đề cao lợi ích cá nhân. Sự sính ngoại và chạy theo những trào lưu lệch chuẩn có thể khiến văn hóa bản địa bị lu mờ. Công nghệ thông tin, dù mang lại nhiều tiện ích, cũng có thể khiến con người trở nên xa cách hơn, các giá trị truyền thống trong gia đình và cộng đồng dần bị mai một. Trong bối cảnh này, việc xây dựng hệ giá trị văn hóa để định hướng và điều tiết các hành vi xã hội trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Nhận thức rõ những nguy cơ tiềm ẩn từ sự phát triển không kiểm soát của thị trường và công nghệ, tỉnh Thái Nguyên đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm định hướng hệ giá trị văn hóa cho người dân. Từ việc đẩy mạnh thông tin tuyên truyền, giáo dục lối sống văn minh, phát huy chuẩn mực đạo đức truyền thống đến tổ chức các phong trào văn hóa ở cơ sở, tất cả đều hướng tới mục tiêu xây dựng con người Thái Nguyên phát triển toàn diện. Các hoạt động này không chỉ góp phần định hướng lối sống lành mạnh mà còn giúp khơi dậy tinh thần tự giác, ý thức gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa trong mỗi người dân.

Thái Nguyên là tỉnh có nhiều địa hình phức tạp, với gần 50 dân tộc cùng sinh sống trên địa bàn 92 xã, phường. Dù còn nhiều khó khăn về kinh tế, các cộng đồng dân tộc tại đây vẫn giữ gìn được bản sắc riêng, với những triết lý sống sâu sắc, đầy tính nhân văn. Sự đoàn kết, tính cộng đồng, lòng thủy chung, sự tôn kính tổ tiên vẫn được gìn giữ như những giá trị cốt lõi. Đây là nền tảng quan trọng để tỉnh Thái Nguyên phát huy bản sắc văn hóa, xây dựng hệ giá trị văn hóa đặc trưng.

Để lan tỏa những giá trị tích cực trong cộng đồng, tỉnh Thái Nguyên đã triển khai mạnh mẽ các phong trào như ‘Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa’, ‘Xây dựng gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa’ gắn với việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội. Các hoạt động này không chỉ góp phần định hướng lối sống lành mạnh mà còn giúp khơi dậy tinh thần tự giác, ý thức gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa trong mỗi người dân.

Một trong những điểm sáng trong công tác xây dựng hệ giá trị văn hóa của tỉnh là việc chú trọng khuyến khích cộng đồng dân tộc thiểu số giữ gìn truyền thống văn hóa đặc trưng. Hằng năm, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đều lựa chọn các nghệ nhân dân gian là người dân tộc thiểu số tham gia liên hoan, hội diễn văn hóa do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức. Qua đó, không chỉ giúp giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của các dân tộc thiểu số mà còn tăng cường sự giao lưu, học hỏi và quảng bá văn hóa giữa các vùng miền.

Từ việc coi trọng văn hóa, tư tưởng, Thái Nguyên đã tạo dựng được môi trường xã hội ổn định, góp phần vào sự phát triển toàn diện của con người. Người dân, đặc biệt là đồng bào vùng cao, vùng sâu, vùng xa ngày càng có ý thức hơn trong việc bảo vệ bản sắc dân tộc, chủ động ‘miễn dịch’ với các dòng văn hóa lệch lạc, độc hại. Trong cơ chế thị trường, dù chịu nhiều tác động vật chất, nhưng nhiều gia đình vẫn giữ vững nếp sống nghĩa tình, gắn bó. Trong thời đại số hóa, người dân biết sử dụng công nghệ thông tin một cách chủ động, có chọn lọc, không bị lệ thuộc hay đánh mất chính mình… góp phần xây dựng một xã hội hài hòa, nhân văn, phát triển bền vững từ nền tảng văn hóa.

Sau gần ba tuần chính thức vận hành theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, xã vùng cao Mai Châu, tỉnh Phú Thọ, đang từng bước khẳng định tinh thần đổi mới, chủ động thích ứng và quyết tâm xây dựng bộ máy gần dân, phục vụ Nhân dân ngày càng tốt hơn.

Xã Mai Châu được hình thành trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích tự nhiên, dân số của thị trấn Mai Châu, các xã Nà Phòn, Thành Sơn, Tòng Đậu và 5 xóm thuộc xã Đồng Tân. Mô hình mới, bộ máy mới, cùng với đặc thù 84% dân số là người dân tộc thiểu số, địa hình đồi núi, chia cắt đặt ra yêu cầu cao về vận hành bộ máy thông suốt, gần dân, hiệu quả.

Đảng bộ xã có 73 tổ chức cơ sở đảng trực thuộc với hơn 2.000 đảng viên. Đảng ủy xã kịp thời cập nhật các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương, tỉnh để triển khai thực hiện tại địa phương. Đặc biệt, chú trọng công tác quán triệt tư tưởng chính trị để đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cấp ủy và người đứng đầu nhận thức đầy đủ về yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Trong bối cảnh vận hành mô hình mới, công tác xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được đặc biệt quan tâm. Bộ máy HĐND, UBND xã đã được công bố tại kỳ họp HĐND xã lần thứ nhất. Đảng uỷ xã cũng đã công bố quyết định thành lập các tổ chức đảng trực thuộc và nhân sự chủ chốt.

Tinh thần phục vụ Nhân dân được thể hiện rõ tại Trung tâm Phục vụ hành chính công xã. Từ ngày 1-18/7, Trung tâm đã tiếp nhận và giải quyết 227 hồ sơ. Để thuận tiện cho công dân, xã đã bố trí 2 cán bộ tiếp nhận hồ sơ tại trụ sở xã cũ. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện còn gặp không ít khó khăn, điển hình là trong 226 hồ sơ TTHC đã giải quyết có 8 hồ sơ quá hạn. Hệ thống thông tin một cửa điện tử đường truyền chậm, xử lý được một bước quy trình phải đợi rất lâu, cán bộ không kịp tích chuyển đúng thời hạn.

Để khắc phục những khó khăn trên, xã đề nghị được đầu tư trang thiết bị phục vụ hoạt động của Trung tâm và quy chuẩn các hệ thống hướng dẫn biển, bảng, mô hình hoạt động. Bộ Tài chính sớm cung cấp tài khoản đăng ký kinh doanh cho cán bộ xử lý hồ sơ cấp xã để sớm giải quyết cho công dân.

Đảng bộ xã đang tích cực chuẩn bị tổ chức Đại hội nhiệm kỳ 2025-2030, trọng tâm là xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới và xác định rõ định hướng phát triển trong 5 năm tới. Định hướng chính của xã là tập trung phát triển du lịch, dịch vụ và nông nghiệp chất lượng cao.

Bộ máy mới, mô hình mới, trước mắt không tránh khỏi những vướng mắc, nhưng với tinh thần chủ động, đổi mới, thích ứng, Đảng bộ và chính quyền xã Mai Châu quyết tâm giải quyết mọi khó khăn để ổn định và hoà nhịp cùng cả tỉnh, cả nước trong kỷ nguyên mới, nhằm xây dựng một nền hành chính phục vụ nhân dân một cách tốt nhất.

Trong những năm gần đây, tỉnh Sơn La đã và đang tích cực triển khai Phong trào thi đua ‘Sơn La phát triển du lịch bền vững và hội nhập’ giai đoạn 2023-2025. Với tiềm năng và lợi thế về tự nhiên và văn hóa phong phú, du lịch đang trở thành một ngành kinh tế quan trọng của tỉnh.

Cấp ủy, chính quyền các cấp của tỉnh Sơn La đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt để đảm bảo tình hình an ninh trong lĩnh vực du lịch. Tỉnh đã ban hành các văn bản chỉ đạo, kế hoạch hành động để triển khai hiệu quả Phong trào thi đua. Đến nay, 100% cơ quan, đơn vị và địa phương đã xây dựng kế hoạch và phát động thi đua lồng ghép hiệu quả với các phong trào, nhiệm vụ của ngành, lĩnh vực.

Công tác tuyên truyền phổ biến nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân về tầm quan trọng của phát triển du lịch được quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện kịp thời, thường xuyên và liên tục. Hoạt động quảng bá, xúc tiến du lịch được triển khai hiệu quả dưới nhiều hình thức như: Trên các phương tiện truyền thông, mạng xã hội, ấn phẩm, các cuộc thi, các cuộc khảo sát đánh giá sản phẩm du lịch…

Tỉnh đã tổ chức nhiều sự kiện du lịch nhằm xúc tiến, quảng bá và thực hiện các nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế – xã hội, đối ngoại, thu hút đầu tư. Nhiều sản phẩm du lịch được hình thành, phát triển gắn với sinh thái, nông nghiệp và văn hóa bản địa đã đáp ứng xu thế, nhu cầu của khách du lịch.

Hiện tại, Sơn La có 15 khu du lịch, điểm du lịch đã được công nhận, bao gồm 1 khu du lịch quốc gia, 1 khu du lịch cấp tỉnh và 13 điểm du lịch cấp tỉnh. Tỉnh Sơn La đang tiếp tục đẩy mạnh phát triển du lịch, hướng đến mục tiêu đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng, góp phần gìn giữ, phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của các dân tộc, nâng cao dân trí, tạo việc làm, giảm nghèo nhanh và bền vững.

Chị Út Tịch – Biểu Tượng Bất Tử Của Người Phụ Nữ Vùng Dân Tộc Thiểu Số Nam Bộ

Chị Út Tịch, tên thật là Nguyễn Thị Út, sinh năm 1931 tại Tam Ngãi, Vĩnh Long, đã trở thành một biểu tượng bất tử của người phụ nữ vùng dân tộc thiểu số ở Nam bộ trong cuộc chiến tranh giữ nước và dựng nước. Cuộc đời của chị là một bản anh hùng ca về lòng yêu nước, sự kiên trung và hy sinh cao cả.

Chị Út Tịch mồ côi mẹ từ nhỏ, từng bán chè, gánh nước, mót lúa để sinh nhai. Lấy chồng sớm, có 6 người con, chị là điển hình của mẫu người phụ nữ ‘không thích nói nhiều, đã nói là làm, làm bằng được, làm tới chết’. Chồng chị, ông Lâm Văn Tịch, là người dân tộc Khmer, cũng là cán bộ cách mạng hoạt động bí mật. Sau khi ông Tịch bị địch sát hại, chị quyết định bồng con lên rừng, xin vào đội du kích.

Với hành trang đơn sơ, chị Út Tịch đã chiến đấu qua muôn vàn gian khổ, không rời hàng ngũ dù có người khuyên chị nên về chăm sóc các con nhỏ. Chị không phải là người phụ nữ đầu tiên ra chiến trận, cũng không phải người duy nhất hy sinh, nhưng trong chị có đủ đầy cả tình mẹ, tình vợ, tình dân, tình đồng đội và tình yêu Tổ quốc.

Khi chị ngã xuống ở trận đánh năm 1968, con gái út của chị mới lên 3. Không có lễ tang rầm rộ, không kèn trống, không huy chương, nhưng hàng nghìn phụ nữ miền Tây đã khóc chị.

Chị Út Tịch không chỉ là một biểu tượng cách mạng mà còn là một hình bóng máu thịt trong đời sống của bà con miền Tây. Tượng đài chị Út Tịch được đúc bằng đồng, đặt tại Tam Ngãi, Vĩnh Long, là minh chứng cho sự kính trọng và biết ơn của người dân.

Ngày nay, vẫn có nhiều người phụ nữ tiếp nối bước chân chị Út Tịch, không mang súng ra trận nhưng không lùi bước trước những thử thách mới của thời bình. Họ là những người phụ nữ dân tộc thiểu số, từng bước vươn lên từ vùng căn cứ cách mạng, như chị Thạch Thị Thu Hà, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo Vĩnh Long, hay chị Nguyễn Thị Nhiền, Chủ tịch UBND xã Phong Thạnh.

Họ đã chứng minh rằng phụ nữ vùng căn cứ không phải là điểm yếu mà là điểm tựa để giữ Đảng, giữ nước và giữ niềm tin nhân dân. Trong thời đại hiện nay, với những thách thức mới, cần có chiến lược hỗ trợ những ‘Út Tịch thời bình’ để họ có thể phát triển và vươn lên.

Cụ thể, cần thiết lập Chương trình hành động quốc gia ‘Phụ nữ vùng căn cứ phát triển bền vững giai đoạn 2025-2035’, thành lập Quỹ ‘Ngọn lửa Út Tịch’ hỗ trợ phụ nữ vượt khó ở vùng đặc biệt khó khăn, bổ sung vào giáo trình và truyền thông đại chúng các hình tượng phụ nữ cách mạng tiêu biểu, và tổ chức hội thảo cấp quốc gia về ‘Phụ nữ vùng căn cứ – Từ lịch sử đến chính sách’.

…

Trong một buổi chiều yên tĩnh, khi đặt chân đến ngôi nhà làng của người Ve, xã Đắc Pring, thành phố Đà Nẵng, tôi đã có cơ hội chiêm ngưỡng vách mái nhà làng với những đầu trâu, biểu tượng cho sự kiện hiến trâu ăn mừng lúa mới của dân làng. Bên cạnh đó, những cây sáo làm từ tre nứa được đặt cẩn thận và trang nghiêm, không chỉ là nhạc cụ đơn thuần mà còn đại diện cho ký ức của làng, cho sự hiện diện của bao lớp người Ve giữa núi rừng Trường Sơn.

Bản làng người Ve, một nhóm địa phương của dân tộc Gié Triêng, ở xã Đắc Pring hiện lên với vẻ mộc mạc, phù hợp với tính cách của những con người sống bền bỉ giữa đại ngàn. Tại đây, bên tiếng suối róc rách, giữa thung lũng thấp thoáng khói bếp chiều, những âm thanh xưa cũ vẫn đang được lưu giữ bằng nhạc cụ đơn sơ – những cây sáo bằng nứa.

Không phải là nhạc cụ biểu diễn chuyên nghiệp, cũng không dành riêng cho sân khấu, nhưng trong mỗi sự kiện của cuộc đời của họ, âm thanh tiếng sáo thân thương này luôn hiện diện. Tôi đã tìm hiểu về những cây sáo này và được ông Zơ Râm Ngăm, 65 tuổi, chia sẻ về một sự tích được người Ve truyền đời.

Câu chuyện bắt đầu từ một làng Bút Zriêng Dac Bloong, nơi có một gia đình Ve nghèo khổ. Vì nghèo, họ thường bị nhà giàu trong làng hắt hủi, xua đuổi. Sau khi người cha qua đời, hai đứa con trai chỉ biết lặng lẽ cắt một ống nứa nhỏ, đưa lên miệng thổi, mỗi lần nhớ cha. Đó chính là cây sáo Pà bam – tiếng khóc ngắn, nghẹn lại trong lòng.

Ít lâu sau, người mẹ cũng ra đi. Lần này, hai anh em thực sự côi cút. Họ không được khóc, và một lần nữa, họ chọn một ống nứa khác, dài hơn, để tạo ra thứ âm thanh dài, nghẹn ngào, vọng mãi trong rừng sâu. Đó là Đinh buôn – tiếng khóc dài, tiễn mẹ về suối.

Những cây sáo này không chỉ là nhạc cụ, mà còn là phương tiện để người Ve thổ lộ, tưởng niệm, và tâm sự những điều mà họ không thể nói bằng lời. Người Ve đã lưu giữ lại những ký ức, cảm xúc bằng cách tạo ra nhạc cụ – không để biểu diễn, mà để kết nối với quá khứ, với cộng đồng.

Ngày nay, người Ve xã Đắc Pring không chỉ cần cù trong lao động mà còn rất tự hào trong việc giữ gìn văn hóa. Trong các lễ hội, trong các sinh hoạt văn nghệ, tiếng sáo Pà bam, Đinh buôn, Tuốt léc vẫn vang lên giữa đại ngàn như một gạch nối giữa quá khứ và hiện tại. Những cây sáo ấy không chỉ là món ăn tinh thần, mà còn là biểu tượng văn hóa – lặng lẽ nhưng bền bỉ của cả một cộng đồng.

Khi rời khỏi Đắc Pring, tôi vẫn có thể nghe thấy tiếng sáo Pà bam, sáo Tuốt léc của ông Zơ Râm Ngăm, sáo Đinh buôn của ông Hiên Dân thổi tặng. Những tiếng sáo vừa nghe còn ngân nga đâu đây. Âm thanh ấy, những tiếng lòng, tình yêu, hạnh phúc hay đau khổ qua tiếng sáo thân thương vẫn vang lên cùng gió, cùng rừng, cùng thời gian.

Trong bối cảnh hiện nay, việc hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, và chính sách pháp luật đang là một nhiệm vụ quan trọng. Một trong những điểm nhấn quan trọng trong giai đoạn này là việc tham mưu cho cấp thẩm quyền ban hành Nghị quyết số 120/2020/QH14 ngày 19/6/2020 về việc phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030. Nghị quyết này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Bên cạnh đó, đơn vị cũng đã tích cực tham mưu ban hành các nghị định về công tác dân tộc, về phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo và các thông tư hướng dẫn để chính quyền địa phương hai cấp đi vào hoạt động từ ngày 01/7/2025. Những nỗ lực này nhằm tạo ra một khung pháp lý hoàn chỉnh và hiệu quả hơn cho công tác dân tộc và tín ngưỡng, tôn giáo.

Tuy nhiên, công tác xây dựng pháp luật vẫn còn một số hạn chế cần được khắc phục. Để cải thiện điều này, cần tiếp tục nâng cao nhận thức về vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế. Công tác xây dựng pháp luật phải tiên phong, đi trước và lấy chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng thể chế là ưu tiên hàng đầu. Đặc biệt, cần chuyên nghiệp hóa nguồn nhân lực làm công tác xây dựng pháp luật; tăng cường kiểm tra, giám sát; xác định công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, thường xuyên của Bộ, cơ quan.

Vụ Pháp chế đã tham mưu ban hành Kế hoạch rà soát, hoàn thiện hệ thống, cơ chế, chính sách, pháp luật về lĩnh vực công tác dân tộc, chính sách dân tộc. Đồng thời, Vụ cũng đã tham mưu ban hành Kế hoạch xây dựng Đề án phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp với từng đối tượng và địa bàn vùng đồng bào dân tộc thiểu số; quyết định thành lập Tổ soạn thảo xây dựng dự thảo Đề án Phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp với từng đối tượng địa bàn vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Những kế hoạch này thể hiện sự nỗ lực trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật và nâng cao nhận thức pháp luật cho cộng đồng dân tộc thiểu số.

Nhiệm vụ ưu tiên trong năm 2026 là đề xuất Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chấp hành Trung ương Đảng ban hành Nghị quyết mới về chủ trương, chính sách lớn, các đột phá chiến lược tầm nhìn đến năm 2045 về công tác dân tộc và trình Quốc hội sửa đổi Luật Tín ngưỡng, tôn giáo. Đây là những nhiệm vụ quan trọng nhằm tiếp tục hoàn thiện chính sách và pháp luật về công tác dân tộc và tín ngưỡng, tôn giáo, góp phần thúc đẩy sự phát triển của đất nước.

Sau khi sáp nhập từ 3 xã Phú Mỹ, Thuận Hưng và Mỹ Hương, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng cũ, xã Mỹ Hương đang nỗ lực xây dựng chính quyền phục vụ nhân dân. Đặc biệt, với hơn 56% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), chính quyền xã Mỹ Hương đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc đáp ứng nhu cầu của người dân.

Để giải quyết tình trạng ùn tắc và hỗ trợ người dân, Trung tâm Phục vụ hành chính công của xã đã chủ động điều chỉnh thời gian làm việc, tăng thêm 30 phút mỗi buổi sáng và chiều. Đây là nỗ lực của tập thể cán bộ, công chức, viên chức tại đơn vị nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân thực hiện thủ tục hành chính. Theo chị Sóc Kha, công chức Trung tâm phục vụ hành chính công xã Mỹ Hương, việc tăng thời gian giải quyết thủ tục hành chính nhằm hỗ trợ người dân tốt nhất và sớm nhất. Trung tâm cũng cử cán bộ hỗ trợ tận tình, đặc biệt là cán bộ người dân tộc để giúp người dân dễ dàng tiếp cận dịch vụ.

Ông Hứa Thượnh, người dân ở ấp Bắc Dần, xã Mỹ Hương, cho biết việc được hướng dẫn tận tình và dễ dàng thực hiện thủ tục hành chính đã giúp ông rất hài lòng. Ông đánh giá cao sự quan tâm và hỗ trợ của chính quyền xã trong việc cải thiện dịch vụ công.

Bà Trần Thị Thu Ngân, Phó Giám đốc Trung tâm phục vụ hành chính công xã Mỹ Hương, nhấn mạnh rằng việc tăng thời gian làm việc là giải pháp linh hoạt nhằm hạn chế tình trạng ùn tắc và quá tải. Trung tâm cũng đẩy mạnh hỗ trợ song ngữ và ứng dụng công nghệ để nâng cao chất lượng phục vụ và sự hài lòng của người dân.

Trung tâm phục vụ hành chính công xã Mỹ Hương dự định sẽ tiếp tục duy trì thời gian làm việc linh hoạt và đẩy mạnh công tác truyền thông. Đồng thời, Trung tâm sẽ tham mưu lãnh đạo UBND xã lập các Tổ Hành chính công di động đến các điểm trường thu nhận hồ sơ giúp người dân đỡ đi xa và giảm tải áp lực cho Trung tâm trong thời gian tới.

Với những đổi thay tích cực sau sáp nhập, chính quyền xã Mỹ Hương đang trở thành điểm sáng trong nỗ lực xây dựng chính quyền gần dân, nhất là đồng bào Khmer. Qua đó, thể hiện sự quan tâm và chăm lo của chính quyền đối với người dân, đặc biệt là những người thuộc diện DTTS, nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống và sự hài lòng của người dân.

Nguyễn Quốc Hạnh, người cán bộ có tâm huyết với công việc cơ sở

Ông Nguyễn Quốc Hạnh, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Thượng Trạch, tỉnh Quảng Trị, đã có một hành trình công tác lâu dài và đầy thử thách, bắt đầu từ Văn phòng Tỉnh ủy, sau đó đến huyện Bố Trạch và cuối cùng là xã Thượng Trạch. Tại mỗi vị trí, ông đều nỗ lực không ngừng để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Khi còn là Trưởng ban Dân vận Huyện ủy Bố Trạch, ông Hạnh đã tích cực tham mưu công tác dân vận của Đảng, đặc biệt là trong công tác phòng, chống đại dịch COVID-19 và thực hiện hiệu quả các phong trào thi đua, mô hình dân vận khéo. Một trong những mô hình nổi bật trong thời gian này là mô hình dân vận khéo ‘Mỗi xã giúp mỗi bản’, giúp đồng bào dân tộc thiểu số phát triển sản xuất, nâng cao đời sống vật chất lẫn tinh thần.

Với vai trò là Chủ tịch Ủy ban MTTQVN huyện Bố Trạch, ông Hạnh đã chủ động tham mưu và tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa, như phát động ủng hộ các tỉnh phía Bắc khắc phục hậu quả cơn bão số 3 và huy động nguồn lực để xây dựng 272 ngôi nhà cho các hộ nghèo, cận nghèo.

Khi được điều động lên xã Thượng Trạch, ông Hạnh đã nhanh chóng thích nghi và cùng hệ thống chính trị của xã triển khai vận hành chính quyền 2 cấp một cách bài bản. Ông chia sẻ rằng việc điều động về xã Thượng Trạch không phải là ‘bước lùi’ mà là cơ hội để cống hiến một cách trực tiếp và gần dân nhất.

Dù gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là việc thay đổi tư duy cán bộ và xây dựng chính quyền không thụ động, ông Hạnh đã thể hiện sự quyết tâm và năng lực lãnh đạo. Với sự tâm huyết và sáng tạo, ông đã và đang tiếp tục đóng góp cho sự phát triển của xã Thượng Trạch, đặc biệt là trong việc nâng cao đời sống cho đồng bào dân tộc thiểu số.

Quá trình công tác của ông Nguyễn Quốc Hạnh là một tấm gương sáng về sự tận tâm và cống hiến cho công việc. Ông đã chứng minh rằng, với sự quyết tâm và sáng tạo, một người cán bộ có thể tạo ra những thay đổi tích cực trong cộng đồng.

Hãy cùng theo dõi và đánh giá cao những nỗ lực của ông Nguyễn Quốc Hạnh trong việc xây dựng và phát triển xã Thượng Trạch. Website sẽ tiếp tục cập nhật những tin tức mới về tình hình phát triển của xã Thượng Trạch cũng như những hoạt động của ông Nguyễn Quốc Hạnh trong thời gian tới.

Trong những năm gần đây, hệ thống điện, đường, trường, trạm tại các xã vùng sâu, vùng xa đã được xây dựng và nâng cấp một cách đồng bộ. Sự thay đổi này đã giúp việc đi lại và giao thương của nhân dân trở nên thuận lợi hơn bao giờ hết. Những con đường đất đã được bê-tông hóa, nhựa hóa, giúp kết nối các vùng và tạo điều kiện cho việc vận chuyển hàng hóa, cũng như giúp người dân tiếp cận các dịch vụ cơ bản một cách dễ dàng hơn.

Trường học và trạm y tế cũng đã được xây dựng khang trang, tạo điều kiện cho con em đồng bào được học tập đầy đủ và người dân được chăm sóc sức khỏe tốt hơn. Sự đầu tư vào vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi không chỉ giúp kích cầu phát triển toàn xã hội mà còn giảm bớt khoảng cách giữa các hộ gia đình giàu và nghèo. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả lâu dài, cần có sự đầu tư chung cho toàn vùng và đầu tư riêng cho từng đối tượng.

Ông Điểu Điều, Trưởng ban Dân tộc Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Nai, cho rằng cần có sự đầu tư cho từng hộ gia đình để những hộ nghèo, cận nghèo có động lực vươn lên. Trước mắt, cần đầu tư con giống, nông cụ cho đồng bào. Về lâu dài, cần đầu tư nghề, đầu tư thay đổi tư duy, ý thức cho đồng bào để họ tự vươn lên. Cách xóa nghèo hiện nay, chỉ đơn giản là ‘dân nghèo cái gì thì cho cái đó’, không phải là giải pháp bền vững.

Lâm Nhanh, một cán bộ đoàn của xã Lộc Hưng, tỉnh Đồng Nai, đã tiên phong trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng để nâng cao giá trị và mở ra hướng đi mới cho địa phương. Nhờ được Quỹ hỗ trợ nông dân hỗ trợ thêm 50 triệu đồng, anh đã chủ động chuyển đổi vùng đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng dưa lưới. Hiện nay, anh đã hỗ trợ thêm 10 hộ dân khác trồng dưa lưới trên diện tích 10 ha.

Tại các xã biên giới như Tân Tiến, Thiện Hưng, Hưng Phước, trước đây hạ tầng y tế thiếu và yếu, nhưng nhờ được đầu tư các nguồn lực, trong đó có nguồn vốn của Chương trình phát triển vùng dân tộc thiểu số và miền núi, đã tạo nên một hệ thống chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân ngày càng hiệu quả và chất lượng. Trạm y tế của xã Hưng Phước đã có đủ hạ tầng kỹ thuật và khối phụ trợ, cũng như đủ thuốc trong danh mục thuốc chữa bệnh chủ yếu sử dụng tại trạm y tế xã theo quy định hiện hành.

Khi hệ thống y tế được đầu tư đồng bộ, người dân vùng sâu, vùng xa có điều kiện tiếp cận các dịch vụ khám, chữa bệnh kịp thời, giảm bớt bệnh tật và nâng cao thể trạng và chất lượng cuộc sống. Qua đó, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với vùng sâu, vùng xa, góp phần củng cố niềm tin của đồng bào đối với chính quyền.

Thông qua tín dụng ưu đãi, người dân có điều kiện đầu tư vào sản xuất, chăn nuôi, phát triển kinh tế hộ gia đình bền vững, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần. Chị Thị Geo, ở xã Đắk Nhau, năm 2022 được vay 50 triệu đồng từ nguồn vốn chính sách, đã mua một cặp bò giống và làm chuồng trại. Đến nay, đàn bò của chị đã phát triển lên năm con, tạo nguồn thu nhập ổn định và giúp gia đình chị chính thức thoát nghèo.

Những nguồn vốn chính sách của trung ương và địa phương như những cơn ‘mưa dầm’ thấm sâu vào đời sống đồng bào vùng sâu, vùng xa, từng bước thay đổi cuộc sống của người dân.

Các cộng đồng dân tộc thiểu số (DTTS) tại Việt Nam hiện đang phải đối mặt với nhiều thách thức bắt nguồn từ các yếu tố an ninh phi truyền thống. Những thách thức này bao gồm biến đổi khí hậu, dịch bệnh lây lan, tình trạng di cư tự do, nạn buôn bán người, hoạt động tội phạm và khủng bố. Không chỉ tác động trực tiếp đến an ninh của các vùng DTTS, các thách thức này còn gây ra những cản trở đáng kể đối với mục tiêu phát triển bền vững. Để giải quyết những thách thức này một cách hiệu quả, việc xây dựng và thực thi các chính sách đồng bộ, toàn diện là hết sức cần thiết. Các chính sách này không chỉ cần phù hợp với điều kiện chung của cả nước mà còn phải được điều chỉnh theo đặc thù của từng vùng, nhằm đảm bảo an sinh xã hội, ổn định và phát triển bền vững.

Trước hết, biến đổi khí hậu đang gây ra những tác động nghiêm trọng đến đời sống của đồng bào DTTS. Tình trạng nước biển dâng, ngập mặn, hạn hán và lũ lụt thường xuyên xảy ra ở nhiều vùng DTTS, không chỉ gây thiệt hại về tài sản mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn sinh kế của người dân. Bên cạnh đó, dịch bệnh lây lan nhanh chóng trong các cộng đồng DTTS do điều kiện y tế còn hạn chế, gây ra những hậu quả nặng nề về sức khỏe và kinh tế.

Tình trạng di cư tự do cũng là một vấn đề đáng quan tâm. Nhiều người dân từ các vùng DTTS di cư đến các đô thị lớn để tìm kiếm cơ hội việc làm, dẫn đến tình trạng quá tải ở các khu đô thị và tăng nguy cơ rơi vào tình trạng nghèo đói, thất học và tệ nạn xã hội. Ngoài ra, nạn buôn bán người và hoạt động tội phạm đang gia tăng tại các khu vực này, làm tăng mối lo ngại về an ninh và trật tự xã hội.

Để giải quyết những thách thức này, việc Chính phủ Việt Nam ban hành và triển khai các chính sách toàn diện là rất quan trọng. Các chính sách này cần tập trung vào việc nâng cao đời sống kinh tế – xã hội của đồng bào DTTS, đồng thời đảm bảo an ninh và trật tự xã hội. Việc phát triển cơ sở hạ tầng, như trường học, bệnh viện, hệ thống giao thông tại các vùng DTTS là hết sức cần thiết để cải thiện điều kiện sống và tiếp cận dịch vụ công của người dân.

Ngoài ra, việc thực hiện các chương trình hỗ trợ về kỹ năng nghề nghiệp, tạo việc làm tại chỗ và khuyến khích đầu tư vào các vùng DTTS cũng đóng vai trò quan trọng. Điều này không chỉ giúp giảm tình trạng di cư tự do mà còn góp phần phát triển kinh tế địa phương.

Cuối cùng, mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc cũng đã đề ra các giải pháp nhằm giải quyết những thách thức mà các cộng đồng DTTS đang phải đối mặt. Việt Nam cần tích cực triển khai các giải pháp này, đồng thời tăng cường hợp tác quốc tế để tiếp cận nguồn lực và kinh nghiệm trong việc giải quyết các thách thức an ninh phi truyền thống.