Trung Quốc đang tích cực thúc đẩy chiến lược “công nghiệp tương lai” với tham vọng dẫn đầu toàn cầu trong các lĩnh vực công nghệ đột phá. Các ngành công nghiệp này bao gồm robot, trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ sinh học và năng lượng sạch, được xem là chìa khóa để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và củng cố vị thế chiến lược của quốc gia.

Khái niệm “công nghiệp tương lai” lần đầu tiên được đề cập bởi lãnh đạo Trung Quốc vào năm 2020, tập trung vào các lĩnh vực sử dụng công nghệ nền tảng còn non trẻ nhưng có tiềm năng phát triển vượt bậc. Trong kế hoạch 5 năm (2021-2025), Trung Quốc đã xác định các lĩnh vực ưu tiên bao gồm trí tuệ mô phỏng não bộ, thông tin lượng tử, công nghệ gen, mạng lưới tương lai, phát triển không gian và đại dương sâu, cùng với năng lượng và lưu trữ hydro.

Năm 2024, Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin (MIIT) đã công bố các hướng dẫn, xác định các lĩnh vực mục tiêu như robot hình người, thiết bị mạng 6G, giao diện não-máy tính, trung tâm dữ liệu AI quy mô lớn và máy bay thế hệ mới. Những lĩnh vực này không chỉ phản ánh tham vọng công nghệ của Trung Quốc mà còn cho thấy quyết tâm dẫn đầu trong các ngành công nghiệp mang tính chiến lược.

Hàng Châu, thủ phủ của tỉnh Chiết Giang, đang được ví như “Thung lũng Silicon” mới của Trung Quốc. Thành phố này đã trở thành trung tâm thu hút sự chú ý toàn cầu nhờ các công ty khởi nghiệp công nghệ. Sáu công ty nổi bật, được mệnh danh là “Sáu con hổ”, bao gồm DeepSeek (AI), Game Science (nhà phát triển trò chơi Black Myth: Wukong), Unitree và Deep Robotics (robot), BrainCo (lấy cảm hứng từ Neuralink), và Manycore (trí tuệ không gian).

Trong lĩnh vực robot hình người, Trung Quốc hiện chiếm 56% số công ty đại chúng và 45% số nhà tích hợp hệ thống robot hình người trên thế giới. Lĩnh vực công nghệ sinh học cũng đang tăng trưởng mạnh mẽ, với các công ty sinh học trong nước như WuXi AppTec đã vươn lên thành những “gã khổng lồ” toàn cầu.

Bắc Kinh đang dồn nguồn lực chưa từng có vào các ngành công nghiệp tương lai, từ tài trợ tài chính đến phát triển nhân tài, nhằm củng cố giá trị chiến lược của các ngành này cho tăng trưởng bền vững và cuộc cạnh tranh công nghệ với Washington. Năm 2023, MIIT đã giới thiệu một mô hình đổi mới sáng tạo, theo đó các thách thức công nghệ cụ thể được công bố công khai. Các công ty hoặc nhóm nghiên cứu giải quyết được những thách thức này trong vòng hai năm sẽ nhận được sự hỗ trợ ưu tiên và tài trợ từ Chính phủ.

Mặc dù thị trường việc làm tại Trung Quốc đang đối mặt với nhiều khó khăn, các công ty công nghệ tiên tiến, đặc biệt trong lĩnh vực robot hình người, lại đang thiếu hụt nhân tài có kỹ năng. Để hỗ trợ tài chính cho các công ty công nghệ, Trung Quốc có kế hoạch khôi phục việc niêm yết các công ty khởi nghiệp chưa có lợi nhuận trên các sàn giao dịch công nghệ của Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin (MIIT).

Công ty Cổ phần Kỹ nghệ và Công nghệ Cuộc sống hiện đang tuyển dụng 5 vị trí Nhân viên Kinh doanh Thị trường chuyên ngành Công nghệ Sinh học. Đây là cơ hội việc làm hấp dẫn cho những ứng viên phù hợp với mức lương cơ bản từ 8-12 triệu đồng, kèm theo lương KPI và lương thưởng, tạo ra một gói bồi thường cạnh tranh.

Các phúc lợi dành cho vị trí Nhân viên Kinh doanh tại công ty này bao gồm cơ hội làm việc và đào tạo từ các hãng lớn, uy tín như Abbott Molecular và Abbott Diagnostic, cũng như Thermo Fisher. Ứng viên cũng có cơ hội được cử đi đào tạo cả trong nước và nước ngoài. Chế độ làm việc linh hoạt với ngày nghỉ hàng tuần vào Thứ Bảy và Chủ nhật, cùng với các ngày lễ, tết theo quy định của Nhà nước, mang lại sự cân bằng cho cuộc sống cá nhân và công việc.

Công ty cũng cung cấp chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) đầy đủ cho nhân viên, đảm bảo sự an tâm cho nhân viên trong quá trình làm việc. Hàng năm, nhân viên sẽ có cơ hội tham gia du lịch, nhận thưởng vào các dịp lễ, tết và thưởng lợi nhuận của công ty, góp phần tăng thu nhập và động lực làm việc.

Về mô tả công việc, nhân viên kinh doanh sẽ tập trung vào việc tìm hiểu thông tin về thị trường, đối thủ, sản phẩm và khách hàng. Họ sẽ khảo sát, tìm kiếm và phát triển khách hàng mới trong lĩnh vực cung cấp thiết bị y tế, đặc biệt là trong lĩnh vực sinh học phân tử, bệnh học, phân tích di truyền, vi sinh và huyết học. Một phần quan trọng của công việc là tư vấn cho khách hàng về các sản phẩm và thiết bị phù hợp, cũng như giới thiệu và bán các sản phẩm của công ty.

Nhân viên cũng sẽ phải lên danh mục thầu, theo dõi thầu tại các khách hàng và kiểm soát việc thực hiện hợp đồng, công nợ. Việc giữ mối quan hệ và chăm sóc khách hàng cũ cũng được coi trọng, giúp duy trì và mở rộng quan hệ hợp tác lâu dài.

Để ứng tuyển vào vị trí này, ứng viên cần tốt nghiệp Đại học trở lên trong các chuyên ngành như Sinh học, Công nghệ sinh học, Dược, Y sinh. Ưu tiên cho ứng viên có hiểu biết về xét nghiệm sinh hóa, miễn dịch, huyết học, vi sinh, giải phẫu bệnh, test nhanh và có kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực tương tự. Tối thiểu 1 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực bán hàng và tiếp thị sinh phẩm y tế, thiết bị y tế, hóa chất phòng thí nghiệm, dịch vụ phòng thí nghiệm là yêu cầu bắt buộc.

Ứng viên cần có khả năng đọc hiểu tài liệu chuyên ngành bằng tiếng Anh và giao tiếp tiếng Anh cơ bản. Các kỹ năng cần thiết khác bao gồm khả năng giao tiếp tốt, thuyết phục, khả năng làm việc độc lập và theo nhóm, cũng như sự nhiệt tình, siêng năng và sẵn sàng đi công tác xa.

Những ứng viên quan tâm có thể gửi CV về địa chỉ email [email protected] hoặc liên hệ qua điện thoại số 0932 732 723. Thông tin chi tiết về công ty và vị trí tuyển dụng cũng có thể được tìm thấy trên website Lintechvn.com.

Các nhà khoa học Nga đã đạt được một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực năng lượng bền vững với việc phát triển thành công công nghệ tiên tiến dựa trên vi tảo. Công nghệ này không chỉ giúp hấp thụ khí carbon dioxide từ khí thải công nghiệp mà còn tạo ra biohydrogen – một dạng nhiên liệu sạch đầy hứa hẹn.

Công nghệ này được phát triển bởi các nhà nghiên cứu tại Đại học Bách khoa Saint Petersburg Peter Đại đế (SPbPU) và đã được công bố trên tạp chí International Journal of Hydrogen Energy. Quá trình hoạt động của công nghệ này bắt đầu bằng việc dẫn khí thải công nghiệp qua một ao sinh học đặc biệt, nơi vi tảo hấp thụ khí carbon dioxide trong quá trình quang hợp và tạo ra sinh khối.

Sau đó, sinh khối này được sử dụng để thu được biohydrogen thông qua quá trình lên men tối. Theo bà Natalia Politaeva, giáo sư tại Trường Cao đẳng Kỹ thuật Thủy lực và Điện lực thuộc SPbPU, công nghệ này đại diện cho một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực năng lượng bền vững. “Tương lai của năng lượng bền vững không phải là đấu tranh chống thiên nhiên, mà là phối hợp với thiên nhiên. Vi tảo là những đồng minh nhỏ bé có thể biến chất thải công nghiệp thành năng lượng sạch”, bà cho biết.

Biohydrogen thu được từ công nghệ này có thể được sử dụng làm nhiên liệu cho nhiều mục đích năng lượng khác nhau, bao gồm tạo ra điện và nhiệt trong sản xuất, cũng như trong pin nhiên liệu hydro hoặc để tạo ra nhiên liệu sinh học cho ô tô. Các nhà nghiên cứu SPbPU tin rằng hệ thống này có thể đặc biệt hữu ích đối với các nhà máy nhiệt điện than, vốn là nguồn phát thải carbon dioxide lớn nhất.

Theo kỹ sư Ksenia Velmozhina, một nhà máy nhiệt điện than 500MW thải ra 11.400 tấn carbon dioxide mỗi ngày. Việc tích hợp công nghệ của họ có thể giúp giảm tiền phạt phát thải và biến chất thải thành nhiên liệu hữu ích. Hệ thống này không chỉ giúp giảm phát thải mà còn có thể tăng hiệu suất năng lượng của doanh nghiệp lên 20-30%. Bất kỳ quốc gia nào có lượng khí thải công nghiệp lớn có thể áp dụng phương pháp này.

Một trong những ưu điểm nổi bật của hệ thống này là khả năng kết hợp ba chức năng cùng một lúc: thu giữ carbon dioxide, xử lý sinh khối và tạo ra hydro. Công nghệ mới này rất độc đáo vì nó mang đến bản chất khép kín và tính bền vững. Hiện tại, các nhà khoa học đang tập trung vào việc thử nghiệm hệ thống tại một cơ sở công nghiệp và điều chỉnh công nghệ cho phù hợp với các điều kiện khí hậu khác nhau.

Họ cũng có kế hoạch mở rộng hệ thống này bằng cách bổ sung chức năng xử lý nước thải và chiết xuất các sản phẩm sinh học có giá trị gia tăng cao. Với công nghệ này, các nhà khoa học Nga hy vọng sẽ góp phần vào việc giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và tạo ra một tương lai năng lượng bền vững hơn.

Ngành dược phẩm Trung Quốc đang trải qua một quá trình chuyển đổi đáng kể khi các công ty công nghệ sinh học trong nước ngày càng mở rộng phạm vi hoạt động ra thị trường quốc tế. Sự chuyển đổi này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc khẳng định vị thế của Trung Quốc trong hệ sinh thái chăm sóc sức khỏe toàn cầu.

Một ví dụ điển hình cho sự chuyển đổi này là loại thuốc ung thư phổi sunvozertinib do Dizal Pharma phát triển, có trụ sở tại tỉnh Giang Tô. Loại thuốc này đã được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) chấp thuận và được bổ sung vào hướng dẫn điều trị của Mạng lưới Ung thư toàn diện quốc gia Mỹ. Đây là loại thuốc sáng tạo đầu tiên có nguồn gốc Trung Quốc được chấp thuận tại Mỹ cho ung thư phổi không tế bào nhỏ đột biến gen EGFR exon20ins.

Sự kiện này phản ánh một xu hướng chuyển đổi lớn hơn trong ngành dược phẩm Trung Quốc. Các công ty dược phẩm trong nước không còn hài lòng với việc đổi mới chỉ cho thị trường nội địa mà đang hướng tới mục tiêu toàn cầu. Ông Ma Jianchun, Chủ tịch Hiệp hội Nghiên cứu WTO Trung Quốc, nhận định rằng Trung Quốc đang chuyển từ một cường quốc sản xuất dược phẩm sang một nhà lãnh đạo đổi mới toàn cầu.

Một chỉ số quan trọng cho sự thay đổi này là việc áp dụng ngày càng tăng các thử nghiệm lâm sàng đa khu vực quốc tế (MRCT). Những thử nghiệm này giúp đáp ứng các yêu cầu quy định trên dân số đa dạng ở cả châu Á và phương Tây. Theo Pharnexcloud, các công ty Trung Quốc đã tiến hành 336 thử nghiệm MRCT vào năm 2024 và dự kiến sẽ vượt 400 vào cuối năm 2025.

Ông Zhang Xiaolin, người sáng lập và Giám đốc điều hành của Dizal Pharma, chia sẻ rằng việc bắt đầu sớm các thử nghiệm quốc tế là cần thiết, đặc biệt là khi mục tiêu của công ty không chỉ giới hạn ở thị trường nội địa.

Bên cạnh tham vọng toàn cầu, các công ty công nghệ sinh học Trung Quốc đang tăng cường ký kết các thỏa thuận cấp phép với các đối tác quốc tế để đẩy nhanh việc tiếp cận thị trường toàn cầu. Theo dữ liệu của Soochow Securities, trong năm 2024, các công ty công nghệ sinh học Trung Quốc đã ký 94 thỏa thuận cấp phép trị giá 51,9 tỷ USD. Chỉ trong quý 1/2025, đã có 33 thỏa thuận như vậy được hoàn thành, tăng 32% so với cùng kỳ năm trước.

Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang đứng trước một cơ hội vàng để phát triển công nghệ sinh học, một lĩnh vực được đánh giá có tiềm năng trở thành ngành công nghiệp mũi nhọn. Sự phát triển này không chỉ giúp nâng cao năng lực cạnh tranh trên bản đồ công nghệ thế giới mà còn góp phần thúc đẩy nền kinh tế trong nước. Với những nguồn lực sẵn có và chiến lược đầu tư đúng đắn, Việt Nam hoàn toàn có khả năng khẳng định vị thế và vươn tầm thế giới trong lĩnh vực công nghệ sinh học.

Tuy nhiên, việc triển khai công nghệ sinh học vào thực tiễn đòi hỏi một lộ trình bài bản và chi tiết. Quá trình này bao gồm nhiều bước quan trọng như khảo sát thị trường, nhập khẩu công nghệ, đào tạo chuyên môn, và đặc biệt là nội địa hóa sản phẩm. Điều này không chỉ giúp đảm bảo sự phát triển bền vững mà còn giúp các sản phẩm công nghệ sinh học phù hợp với nhu cầu và thị hiếu của thị trường trong nước.

Một trong những lĩnh vực ứng dụng công nghệ sinh học có tiềm năng lớn là ngành làm đẹp, đặc biệt là thị trường ứng dụng exosome. Dự báo, nếu được hỗ trợ về cơ chế và đầu tư thích đáng, thị trường này có thể đạt giá trị lên đến 8,5 tỷ USD tại Việt Nam vào năm 2030. Sự phát triển của công nghệ sinh học trong ngành làm đẹp không chỉ đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp mỹ phẩm trong nước.

Công nghệ sinh học cũng đã được ứng dụng rộng rãi trong chế biến và sản xuất các sản phẩm có giá trị gia tăng cao. Việc áp dụng công nghệ sinh học vào các lĩnh vực này đã giúp nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của các nguồn nguyên liệu sẵn có và rẻ tiền trong nước. Đồng thời, việc tạo ra các sản phẩm mới với giá trị cao đã góp phần tạo công ăn việc làm cho người lao động và thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế.

Để phát triển công nghệ sinh học một cách hiệu quả, việc tập trung đầu tư đúng hướng là hết sức quan trọng. Điều này bao gồm việc khai thác tối đa các tiềm năng, đẩy mạnh triển khai nhiều giải pháp kết nối nhà khoa học, nhóm nghiên cứu với doanh nghiệp. Sự hợp tác chặt chẽ giữa các bên không chỉ giúp thúc đẩy sự phát triển của công nghệ sinh học mà còn giúp đưa các sản phẩm công nghệ sinh học đến gần hơn với thị trường.

Công nghệ sinh học chỉ có thể bứt phá và đạt được những thành tựu đáng kể khi có sự đồng hành của cả hệ sinh thái, bao gồm chính sách, tài chính, nguồn nhân lực và thị trường. Do đó, việc xây dựng một hệ sinh thái hỗ trợ cho sự phát triển của công nghệ sinh học là điều kiện tiên quyết để Việt Nam có thể vươn lên trở thành một cường quốc về công nghệ sinh học trên thế giới.

Ngành Công nghệ sinh học đang trở thành một trong những lĩnh vực hứa hẹn và đột phá trong thế kỷ 21, với ứng dụng rộng rãi trong các ngành như dược, nông nghiệp, và bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, nhiều sinh viên và người lao động trong ngành này thường lo lắng về khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm hoặc phải làm trái ngành.

Để thành công trong lĩnh vực này, người học phải có nền tảng học thuật vững chắc, tư duy khoa học sắc bén và khả năng đọc hiểu, tổng hợp và vận dụng kiến thức linh hoạt. Đặc biệt, kỹ năng thực hành trong phòng thí nghiệm, sử dụng thành thạo các thiết bị và phần mềm số, khai thác dữ liệu lớn, nắm vững tin sinh học, lập trình cơ bản và ngoại ngữ chuyên ngành là những yếu tố không thể thiếu để hội nhập tri thức toàn cầu.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều sinh viên tốt nghiệp ngành Công nghệ sinh học còn yếu về kỹ năng thực hành, sử dụng công nghệ số và ngoại ngữ, dẫn đến khó đáp ứng ngay các yêu cầu khắt khe của doanh nghiệp hay viện nghiên cứu hiện đại.

Theo ThS Dương Nhật Linh, giảng viên Khoa Công nghệ sinh học – Trường Đại học Mở TPHCM, quan niệm về khó xin việc trong ngành Công nghệ sinh học cần được nhìn nhận lại một cách toàn diện và thấu đáo. Công nghệ sinh học là ngành đặc thù với tính liên ngành cao, yêu cầu nhân lực không chỉ am hiểu về sinh học, mà còn phải hội tụ tri thức từ nhiều lĩnh vực như công nghệ thông tin, hóa học, tự động hóa và quản lý chất lượng.

ThS Linh khuyến nghị sinh viên ngành Công nghệ sinh học cần chủ động trau dồi kiến thức chuyên sâu, ngoại ngữ, kỹ năng số và trải nghiệm liên ngành. Công nghệ sinh học đang ‘khát’ nhân lực chất lượng cao, những người linh hoạt, sáng tạo và đa năng. Chỉ cần chủ động và sẵn sàng đổi mới, sinh viên ngành Công nghệ sinh học có thể tìm được công việc phù hợp với năng lực.

Về phía doanh nghiệp, ông Đinh Xuân Tùng, Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Kỹ thuật Môi trường Gia Định, cho rằng nỗi lo thất nghiệp của sinh viên công nghệ sinh học phần lớn đến từ tư duy bị động. Ứng viên nổi bật không phải là người có điểm trung bình tích lũy cao nhất mà là người thể hiện được khả năng ứng dụng kiến thức vào thực tiễn.

Ông Tùng nhấn mạnh sự ‘kén chọn’ của doanh nghiệp nằm ở kỹ năng thực tiễn. Sinh viên cần chủ động tìm kiếm cơ hội thực tập, tham gia các dự án nghiên cứu hoặc tự thực hiện các thí nghiệm nhỏ. Việc biết vận hành một hệ thống lên men, kỹ thuật phân lập và định danh vi khuẩn, hay cách phân tích kết quả xét nghiệm có giá trị hơn rất nhiều so với một bảng điểm ‘đỏ chói’.

Theo ông Tùng, sinh viên cần thay đổi góc nhìn từ bị động sang chủ động, hoạch định kế hoạch học tập và hành động cụ thể để đáp ứng nhu cầu thực tế. Cánh cửa cơ hội của ngành Công nghệ sinh học rất rộng, nhưng không tự động mở ra cho mọi người. Nó mở ra cho những ai chủ động trang bị kiến thức nền tảng vững chắc, kỹ năng thực hành thành thạo, tư duy liên ngành, đặc biệt với công nghệ thông tin và dữ liệu, cùng khả năng ngoại ngữ và các kỹ năng mềm như giải quyết vấn đề, làm việc nhóm.

Tóm lại, ngành Công nghệ sinh học đang bước vào kỷ nguyên số với tốc độ phát triển mạnh mẽ, mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra không ít thách thức. Sinh viên và người lao động trong ngành cần chủ động trang bị kiến thức, kỹ năng và tư duy đổi mới để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường lao động.

Trong thung lũng Silicon, một buổi tối tập trung của những người phụ nữ giàu có và có ảnh hưởng đã thu hút sự chú ý của giới truyền thông và công chúng. Chủ đề nóng của buổi tối đó là tối ưu hóa khả năng sinh sản và cách công nghệ có thể định hình thế hệ con cái của họ. Sự kiện này đã trở thành tâm điểm của sự chú ý, đặc biệt là khi nó liên quan đến các công ty công nghệ hàng đầu như Neuralink và Orchid Health.

Một trong những người tham gia nổi bật là Shivon Zilis, giám đốc cấp cao của Neuralink, công ty công nghệ chip não của Elon Musk. Cô cũng là người đã bí mật sinh con cho vị tỷ phú này. Câu chuyện về buổi tối tập trung quanh chủ đề thai sản và tối ưu hóa khả năng sinh sản đã gây sốt trong giới công nghệ.

Một trong những công ty đang dẫn đầu trong lĩnh vực này là Orchid Health, một startup tại San Francisco. Họ chuyên về sàng lọc phôi thai ở cấp độ chưa từng có, hứa hẹn phát hiện hàng nghìn bệnh tiềm ẩn trong tương lai. Điều này cho phép các bậc cha mẹ tương lai ‘lên kế hoạch’ cho con cái của mình với lượng thông tin di truyền mà trước đây chỉ là giấc mơ.

Công nghệ của Orchid Health đi xa hơn các xét nghiệm di truyền truyền thống, vốn chỉ tập trung vào các đột biến gene đơn lẻ hiếm gặp. Bằng cách giải trình tự toàn bộ bộ gene khổng lồ ba tỷ cặp bazơ từ chỉ 5 tế bào của phôi, công ty tuyên bố có thể sàng lọc hơn 1.200 tình trạng bệnh lý đơn gene.

Đáng chú ý hơn, Orchid Health còn áp dụng một thuật toán độc quyền để tạo ra ‘điểm số rủi ro đa gene’. Chỉ số này được cho là có thể đo lường khuynh hướng di truyền của trẻ đối với các bệnh phức tạp như rối loạn lưỡng cực, ung thư, Alzheimer, béo phì, thậm chí tâm thần phân liệt.

Tuy nhiên, công nghệ này cũng gây tranh cãi khi một số nhà phê bình cho rằng hệ thống chấm điểm đa gene của công ty này đang hướng đến một hình thức ưu sinh học đương đại. Điều này có thể tạo điều kiện cho một thế giới mà người giàu có vươn xa hơn nữa với trí thông minh siêu việt và sức khỏe vượt trội ngay từ khi sinh ra, qua đó phân hóa giàu nghèo ngay từ khi mới sinh ra.

Sáng lập Orchid Health, Noor Siddiqui, cho biết công ty chỉ giúp đỡ những bậc cha mẹ tương lai – những người e ngại việc sinh con vì các rối loạn di truyền tiềm ẩn. Bên cạnh đó, giải pháp của công ty chỉ ‘sàng lọc khuyết tật trí tuệ, không đưa ra dự đoán hay can thiệp về trí thông minh’.

Mặc dù vậy, nhiều chuyên gia vẫn có những nghi ngại nghiêm trọng về việc sàng lọc phôi thai thông qua phương pháp chấm điểm rủi ro đa gene. Việc những startup này xuất hiện được kỳ vọng giúp giá dịch vụ ngày càng rẻ, tiếp cận càng nhiều đối tượng người dùng hơn thay vì chỉ giới giàu có hiện tại.

Trung tâm Công nghệ Sinh học TPHCM – Một Dự án đầy hứa hẹn bị bỏ dở vì… tuổi hưu

TS Nguyễn Quốc Bình, một chuyên gia hàng đầu về nghiên cứu chuyển nạp gene trên cây trồng tại Đại học Laval, TP Québec (Canada), đã quyết định bán hết gia sản và cùng gia đình trở về Việt Nam vào năm 2004. Quyết định này đến sau khi ông nhận được lời mời từ lãnh đạo TPHCM. Mục tiêu của ông Bình khi đó là xây dựng một Trung tâm Công nghệ Sinh học hiện đại, mang tầm quốc tế và không bị lạc hậu sau 20 năm.

Sau gần 10 năm xây dựng, Trung tâm Công nghệ Sinh học đầu tiên tại TPHCM đã được hình thành với tổng kinh phí đầu tư lên đến 100 triệu USD. Trung tâm này đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể, nghiên cứu và đăng ký bản quyền hàng loạt công trình phục vụ ngành nông nghiệp, thủy sản và sản xuất thuốc. Tuy nhiên, khi Trung tâm đang trên đà phát triển, TS Nguyễn Quốc Bình đã phải về hưu theo luật vào năm 2014, ở tuổi 60.

Ông Bình nhìn nhận rằng sự quyết tâm toàn diện của lãnh đạo thành phố là yếu tố then chốt giúp Trung tâm được thành lập. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng cơ chế và thể chế hiện hành đã không cho phép ông tiếp tục phát triển Trung tâm. Ông kỳ vọng vào sự nghiêm túc thực sự từ những người lãnh đạo thành phố trong việc tái thiết và phát triển Trung tâm.

TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, cũng có quan điểm tương tự. Ông cho rằng để thu hút nhân tài từ nước ngoài trở về, cần có một thể chế phát triển nhân tài, chứ không chỉ là chính sách thu hút nhân tài. Thể chế này cần đáp ứng được 3 tiêu chí: Trao quyền cho người có năng lực thực sự; Trao cơ chế linh hoạt để họ được thử, được sai và được sửa; Trao niềm tin để họ dám dấn thân và vượt qua sự trì trệ, kìm hãm.

Ông Dũng cũng nhấn mạnh rằng nếu nhân tài vẫn bị trói buộc bởi các quy trình cứng nhắc, nếu quyết định của họ luôn phải ‘xin ý kiến tập thể’ và nếu họ không được bảo vệ khỏi những rủi ro thể chế khi đổi mới thì chẳng có lý do gì để họ ở lại hoặc cống hiến hết mình. Cải cách thể chế nhân tài phải là một phần trong cải cách thể chế quốc gia. Nếu không có tư duy chiến lược và quyết tâm thể chế như vậy thì mọi chương trình dù tốt đến mấy cũng chỉ là ‘vá víu’, không thể tạo nên bước ngoặt thật sự.

Trong bối cảnh hiện nay, nhiều chuyên gia và nhà quản lý đang kỳ vọng vào một sự thay đổi thực sự trong cách tiếp cận và quản lý nhân tài. Việc tạo điều kiện cho nhân tài phát triển và đóng góp cho đất nước là một yếu tố quan trọng trong việc xây dựng một nền kinh tế và xã hội phát triển bền vững.