Ngày gần đây, Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã có buổi làm việc với Đoàn công tác của Google, do ông Doron Avni – Phó chủ tịch phụ trách các thị trường mới nổi – dẫn đầu. Tại cuộc gặp, Bộ Khoa học và Công nghệ đã đề nghị Google hỗ trợ Việt Nam trong việc xây dựng các phòng thí nghiệm trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ lượng tử. Đồng thời, Bộ cũng mong muốn Google tham vấn về chiến lược phát triển trí tuệ nhân tạo để góp phần thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực này tại Việt Nam.

Việt Nam hiện đang triển khai Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị với mục tiêu đưa đất nước trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045. Động lực chính cho mục tiêu này là khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Để đạt được mục tiêu này, Việt Nam đặt mục tiêu giai đoạn 2026-2035 đạt tốc độ tăng trưởng tối thiểu 10% mỗi năm. Trong đó, đóng góp của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số dự kiến sẽ chiếm 5%.

Bộ Khoa học và Công nghệ đề nghị Google hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong việc chuyển đổi số và chuyển đổi AI nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Bộ cũng mong muốn Google hợp tác với Việt Nam để giải quyết bài toán ùn tắc giao thông tại các đô thị lớn, dựa trên dữ liệu Google Maps. Việc hợp tác này không chỉ giúp Việt Nam cải thiện cơ sở hạ tầng giao thông mà còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Ông Doron Avni, Phó Chủ tịch Google, cho biết doanh nghiệp sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm phát triển AI và hỗ trợ xây dựng chính sách cho Việt Nam. Google đề xuất có thể giúp Việt Nam trong việc đào tạo nhân lực, trao đổi chuyên gia, và đưa các nhà khoa học sang Mỹ tham quan các phòng thí nghiệm điện toán đám mây. Điều này sẽ giúp Việt Nam nâng cao năng lực nghiên cứu và phát triển trong lĩnh vực AI và công nghệ lượng tử.

Hai bên đã thống nhất thành lập nhóm công tác chung để triển khai hợp tác, bắt đầu từ những dự án cụ thể, có lộ trình rõ ràng và hiệu quả. Việc hợp tác giữa Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Google mở ra nhiều cơ hội để Việt Nam phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, góp phần vào mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045.

Trong giai đoạn từ năm 2024 đến nửa đầu năm 2025, thế giới đã chứng kiến những bước tiến đáng kể trong lĩnh vực máy tính lượng tử. Công nghệ này không chỉ mở ra một kỷ nguyên mới trong lĩnh vực công nghệ, mà còn đang tái định hình các nền tảng an ninh mạng, mã hóa và quốc phòng trên toàn cầu.

Cuộc đua phát triển máy tính lượng tử và mạng lượng tử đang tăng tốc giữa các cường quốc như Mỹ, Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU), Anh và Ấn Độ. Họ xem công nghệ lượng tử là một lợi thế chiến lược không thể thiếu để đảm bảo vị thế của mình trên trường quốc tế. Các quốc gia đang đầu tư mạnh vào hạ tầng mạng lượng tử tích hợp mã hóa hậu lượng tử, như Trung Quốc với tuyến liên lạc lượng tử Bắc Kinh – Hợp Phì dài khoảng một nghìn km, và châu Âu với dự án EuroQCI, một hệ thống mạng lượng tử liên quốc gia kết hợp truyền thông mặt đất và vệ tinh.

Một trong những đột phá gần đây là sự ra đời của máy tính lượng tử với khả năng phá vỡ các thuật toán mã hóa hiện tại như RSA hay ECC trong tương lai gần. Điều này đã thúc đẩy các cơ quan an ninh mạng của nhiều quốc gia, bao gồm Mỹ và Anh, đẩy mạnh việc chuyển đổi sang chuẩn mã hóa hậu lượng tử. Việc làm chủ công nghệ lượng tử mang lại nhiều lợi ích cụ thể như tăng cường an ninh mạng quốc gia, đảm bảo an toàn cho hạ tầng trọng yếu và tạo đột phá trong nghiên cứu khoa học.

Bên cạnh đó, lĩnh vực mạng lượng tử cũng ghi nhận những bước tiến quan trọng. Công nghệ truyền thông sử dụng hạt photon để truyền thông với độ bảo mật tuyệt đối đang được triển khai. Tại Đức, các nhà khoa học đã thành công trong việc gửi thông điệp lượng tử qua cáp quang dài hơn 250km. Ở Ấn Độ, Viện Công nghệ IIT Delhi và Tổ chức Nghiên cứu Quốc phòng (DRDO) đã truyền được thông tin lượng tử trong không gian mà không cần dây dẫn, qua khoảng cách hơn một km.

Những phát triển này cho thấy công nghệ lượng tử đang trở thành một hạ tầng quan trọng để đảm bảo thông tin, bảo mật và quyền lực mềm trong kỷ nguyên số. Công nghệ này không chỉ là lĩnh vực công nghệ, mà còn đóng vai trò trung tâm trong chiến lược quốc phòng và an ninh quốc gia của nhiều nước. Tuy nhiên, các quốc gia cũng phải đối mặt với những thách thức không nhỏ, bao gồm hạ tầng lượng tử đắt đỏ, kỹ thuật phức tạp và đòi hỏi thiết bị chuyên dụng.

Triển vọng của lĩnh vực này là vô cùng lớn. Một khi đạt đến ngưỡng khả thi, mạng lượng tử có thể trở thành ‘Internet thế hệ mới’ với mức độ bảo mật gần như tuyệt đối. Máy tính lượng tử có thể giúp con người giải quyết các bài toán mà máy tính truyền thống mất hàng thế kỷ. Với những bước tiến đáng kể trong thời gian gần đây, công nghệ lượng tử đang ngày càng chứng minh vai trò quan trọng của mình trong tương lai.