Hà Nội đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong quy hoạch đô thị, với mục tiêu trở thành một đô thị thông minh, hiện đại và bền vững. Thành phố đã và đang tận dụng các công nghệ như GIS, BIM, AI và IoT trong quy hoạch, nhằm tạo ra một hệ sinh thái quy hoạch hiện đại. Tại đây, mọi công trình, tuyến đường, mạng lưới hạ tầng được mô hình hóa 3D, đánh giá vòng đời, kết nối dữ liệu thời gian thực và hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng, chính xác.

Hà Nội đã đặt mục tiêu đến năm 2026 sẽ số hóa 100% hồ sơ quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch phân khu trên nền GIS. Đến năm 2030, toàn bộ dữ liệu quy hoạch kỹ thuật và kiến trúc của thành phố sẽ được GIS hóa và cung cấp công khai trên nền tảng tra cứu trực tuyến. Việc này không chỉ thể hiện bước tiến về mặt kỹ thuật, mà còn khẳng định cam kết về minh bạch và cải cách hành chính của chính quyền đô thị hiện đại.

Các chuyên gia cho rằng ứng dụng công nghệ số trong quy hoạch không chỉ giúp xây dựng nhiều hơn, nhanh hơn, mà còn để phát triển hài hòa hơn, bền vững hơn. Đó là tư duy quy hoạch mới mà Hà Nội cần theo đuổi. PGS.TS Trần Hải Dương, chuyên gia công nghệ đô thị, nhấn mạnh rằng Hà Nội đang cần xây dựng một hệ sinh thái dữ liệu thông minh. Điều này tích hợp GIS, AI, IoT với Big Data để phục vụ quy hoạch, giám sát và dự báo phát triển đô thị.

Theo lộ trình được Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội công bố, thành phố đặt ra các cột mốc cụ thể: giai đoạn 2025-2026 sẽ hoàn tất số hóa toàn bộ hồ sơ quy hoạch phân khu, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch hạ tầng kỹ thuật cấp thành phố; giai đoạn 2027-2030 sẽ mở rộng mô hình hóa dữ liệu BIM cho các công trình công cộng, tuyến đường, hạ tầng kỹ thuật chủ chốt; giai đoạn 2030-2035 sẽ triển khai nền tảng tra cứu dữ liệu mở toàn thành phố. Việc này kết nối quy hoạch với dữ liệu dân cư, giao thông, môi trường trên nền GIS – BIM – AI.

Tầm nhìn xuyên suốt của lộ trình này là xây dựng một hệ thống ‘bản sao số’ toàn diện cho đô thị Hà Nội. Tại đây, mỗi quyết định quy hoạch đều có căn cứ từ dữ liệu, mô phỏng, phân tích và đánh giá chính sách theo thời gian thực. Để thành công, thành phố cần không chỉ dừng lại ở đầu tư công nghệ, mà còn phải cải cách đồng bộ về thể chế, đào tạo nhân lực, xây dựng văn hóa minh bạch hóa dữ liệu và kết nối cộng đồng.

Việc áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big Data) trong hoạt động sản xuất, kinh doanh đang trở thành xu hướng toàn cầu, giúp các doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình, giảm chi phí và nâng cao năng lực cạnh tranh. Tại Việt Nam, nhiều công ty công nghệ đã phát triển các giải pháp AI đa ngành, nhưng mức độ ứng dụng thực tế vào các doanh nghiệp truyền thống và doanh nghiệp nhỏ, vừa vẫn còn nhiều hạn chế.

Các khó khăn thường gặp bao gồm thiếu lộ trình triển khai phù hợp, thiếu dữ liệu về yêu cầu thị trường và năng lực triển khai từ nội bộ. Điều này cho thấy cần có sự hỗ trợ và hướng dẫn cụ thể để giúp các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, có thể tận dụng được công nghệ AI và Big Data trong hoạt động kinh doanh của mình.

Bà Hồ Thị Quyên, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết Việt Nam đang có cơ hội lớn để kết hợp AI và Big Data trong chiến lược phát triển kinh tế số. Tuy nhiên, cần sự phối hợp đồng bộ giữa doanh nghiệp, Nhà nước và các tổ chức nghiên cứu để hiện thực hóa tiềm năng này. Sự hợp tác chặt chẽ giữa các bên sẽ giúp tạo ra môi trường thuận lợi cho việc ứng dụng AI và Big Data trong các doanh nghiệp.

Theo ông Trần Phúc Hồng, Giám đốc điều hành TMA Innovation, kết hợp chuyển đổi số và AI không chỉ là giải pháp công nghệ mà là chuyển đổi cách thức vận hành doanh nghiệp dựa trên dữ liệu nhằm đạt mục tiêu kinh doanh. Việc ứng dụng AI hiệu quả trong doanh nghiệp phải bắt đầu bằng dữ liệu và chất lượng dữ liệu chuyên ngành cần được chuẩn hóa, xây dựng và làm giàu theo thời gian. Quá trình này đòi hỏi sự đầu tư và cam kết từ phía doanh nghiệp để có thể tận dụng tối đa lợi ích của AI.

Các chuyên gia dự báo AI sẽ giúp tăng năng suất sản xuất lên 40% vào năm 2035. AI giúp tối ưu hóa quy trình và giảm chi phí, giảm lãng phí, nâng cao chất lượng sản phẩm để tăng doanh thu. Ngoài ra, AI còn giúp doanh nghiệp dự đoán xu hướng thị trường và điều chỉnh chiến lược kinh doanh để tối đa hóa lợi thế. Đây là những tiềm năng lớn mà các doanh nghiệp có thể khai thác khi ứng dụng AI và Big Data vào hoạt động kinh doanh.

Để hỗ trợ các doanh nghiệp ứng dụng AI và Big Data hiệu quả, Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Thành phố Hồ Chí Minh đã ký kết hợp tác với các đối tác để đào tạo cho doanh nghiệp. Các nội dung hợp tác hướng đến việc nâng cao năng lực quản lý, vận hành và triển khai các hoạt động sản xuất, kinh doanh theo hướng xanh, bền vững, số hóa. Điều này thể hiện nỗ lực của các tổ chức trong việc hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam trong quá trình chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ cao.

Ông Phan Phương Tùng, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ và Tư vấn chuyển đổi số Thành phố Hồ Chí Minh, cho rằng năm 2025 là năm bản lề để triển khai hàng loạt chính sách trọng điểm về công nghệ, dữ liệu và đầu tư công nghệ cao. Các chính sách này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp và tổ chức nghiên cứu đổi mới sáng tạo, đặc biệt trong lĩnh vực AI. Sự hỗ trợ từ phía Nhà nước và các tổ chức sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy ứng dụng AI và Big Data trong các doanh nghiệp tại Việt Nam.

Nhìn chung, việc áp dụng AI và Big Data trong hoạt động sản xuất, kinh doanh là xu hướng tất yếu và mang lại nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, để thực sự tận dụng được tiềm năng của công nghệ này, cần có sự phối hợp và hỗ trợ đồng bộ từ nhiều phía, bao gồm doanh nghiệp, Nhà nước và các tổ chức nghiên cứu. Với sự hợp tác và nỗ lực của tất cả các bên, Việt Nam có thể đẩy mạnh ứng dụng AI và Big Data, nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp và phát triển kinh tế số bền vững.