Trong bối cảnh hiện nay, khi mà môi trường thương mại toàn cầu ngày càng trở nên phức tạp và chặt chẽ hơn, việc sử dụng giấy chứng nhận xuất xứ (C/O) đã trở thành một yếu tố không thể thiếu đối với các doanh nghiệp. Công cụ này không chỉ giúp doanh nghiệp đảm bảo việc tuân thủ các quy định mà còn hỗ trợ họ tận dụng được các ưu đãi thuế quan và xây dựng niềm tin với các đối tác quốc tế.

Thực tế cho thấy, tại Việt Nam, đã có tới 56% doanh nghiệp châu Âu đang hoạt động và có mặt tại Việt Nam phải nộp chứng từ C/O định kỳ hàng tháng. Tỷ lệ này phản ánh tầm quan trọng ngày càng tăng của giấy chứng nhận xuất xứ trong hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp. Việc cấp và sử dụng C/O không chỉ là một thủ tục hành chính thông thường mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp tiếp cận và khai thác hiệu quả các thị trường xuất khẩu.

Năm 2024 vừa qua đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể trong việc cấp giấy chứng nhận xuất xứ ưu đãi tại Việt Nam. Cụ thể, Việt Nam đã cấp hơn 1,8 triệu chứng từ C/O ưu đãi. Điều này tương đương với giá trị xuất khẩu lên tới trên 100 tỷ USD. So với năm 2023, số lượng C/O ưu đãi đã tăng 18% về lượng và 28% về giá trị. Đáng chú ý, tỷ lệ này chiếm khoảng 28% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường mà quốc gia này đã tham gia các hiệp định thương mại tự do (FTA).

Việc tăng trưởng trong cấp và sử dụng C/O ưu đãi không chỉ phản ánh nỗ lực của các doanh nghiệp Việt Nam trong việc tận dụng các FTA để mở rộng thị trường xuất khẩu mà còn cho thấy sự quan tâm ngày càng lớn của các doanh nghiệp tới việc tuân thủ các quy định về xuất xứ hàng hóa. Điều này không chỉ giúp các doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận được với các thị trường lớn và tiềm năng mà còn góp phần vào việc đa dạng hóa các sản phẩm xuất khẩu, từ đó tăng cường sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Với bối cảnh kinh tế toàn cầu hiện nay, cùng với sự phát triển của các FTA và việc áp dụng các quy định thương mại ngày càng chặt chẽ hơn, giấy chứng nhận xuất xứ sẽ tiếp tục là một công cụ quan trọng. Thông qua việc sử dụng C/O, các doanh nghiệp sẽ có cơ hội lớn hơn để tăng cường xuất khẩu, tận dụng các ưu đãi từ các hiệp định thương mại và khẳng định uy tín cũng như chất lượng sản phẩm của mình trên thị trường quốc tế.

Việc Việt Nam cấp hơn 1,8 triệu C/O ưu đãi trong năm 2024, với giá trị tương đương trên 100 tỷ USD, là một minh chứng rõ ràng cho việc doanh nghiệp Việt Nam ngày càng chủ động và tích cực trong việc đáp ứng các yêu cầu của thị trường xuất khẩu. Đồng thời, con số này cũng làm nổi bật tầm quan trọng của giấy chứng nhận xuất xứ trong việc hỗ trợ doanh nghiệp khai thác hiệu quả các FTA và tăng cường vị thế cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Một sự kiện quan trọng sẽ diễn ra tại Việt Nam từ ngày 23 đến 27 tháng 7, nhân kỷ niệm 50 năm quan hệ giữa Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và New Zealand cũng như Việt Nam và New Zealand. Sự kiện này là một phần của Sáng kiến Lãnh đạo Doanh nhân Trẻ ASEAN (YBLI), được tổ chức tại thành phố Đà Nẵng và thành phố Huế. Quỹ Châu Á New Zealand Te Whītau Tūhono và Bộ Ngoại giao và Thương mại New Zealand (MFAT) là những đơn vị tổ chức chính.

Sự kiện tập trung các cựu học viên của chương trình YBLI và các doanh nhân từ nhiều lĩnh vực khác nhau như nông nghiệp, công nghệ, du lịch, thời trang, y tế, thực phẩm và đồ uống. Mục đích chính là tạo điều kiện cho việc kết nối, hợp tác và khám phá các cơ hội phát triển mới giữa các doanh nhân từ New Zealand và ASEAN.

Bà Suzannah Jessep, Giám đốc điều hành Quỹ châu Á New Zealand, cho biết: ‘Chúng tôi muốn xây dựng những kết nối bền vững giữa các doanh nhân từ New Zealand và ASEAN. Việt Nam là một đối tác quan trọng trong khu vực, và việc tăng cường quan hệ, thương mại và hợp tác kinh tế tại đây sẽ mang lại lợi ích cho cả hai bên’.

Ông Nick Siu, Giám đốc Chương trình Kinh doanh và Khởi nghiệp của Quỹ, bổ sung rằng đây là cơ hội để các lãnh đạo trẻ học hỏi lẫn nhau, tìm kiếm cơ hội hợp tác và phát triển những ý tưởng mới có thể dẫn đến các mối quan hệ đối tác.

Bà Kaye-Maree Dunn, Giám đốc điều hành Making Everything Achievable và Āhau NZ Limited, chia sẻ rằng sau khi tham dự sự kiện YBLI lần trước, bà đã phát triển công ty tư vấn của mình và hiện đang mở rộng sang thị trường Australia và khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Sự kiện này cũng đánh dấu 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa New Zealand với ASEAN và Việt Nam, đồng thời kỷ niệm 30 năm thành lập Quỹ châu Á New Zealand.

Bà Caroline Beresford, Đại sứ New Zealand tại Việt Nam, cho biết: ‘New Zealand tự hào là người bạn và đối tác thân thiết của ASEAN trong hơn 50 năm qua. Việc tăng cường mối quan hệ này không chỉ trên phương diện ngoại giao, sự kiện lần này giúp trao quyền cho các lãnh đạo trẻ, xây dựng quan hệ đối tác và tạo ra những cơ hội cùng có lợi cho cả ASEAN và New Zealand’.

Du lịch Mỹ đang đối mặt với thách thức lớn khi nhu cầu từ khách châu Á giảm mạnh do lo ngại về phân biệt đối xử, bạo lực súng đạn và chính sách thuế quan. Một khảo sát gần đây của CNBC Travel và công ty nghiên cứu thị trường Milieu Insight đã chỉ ra rằng gần 80% khách du lịch từ khối ASEAN đánh giá Mỹ đang kém hấp dẫn hơn trong vai trò điểm đến du lịch.

Nguyên nhân chính dẫn đến sự giảm nhiệt này không nằm ở chi phí mà là lo ngại về vấn đề an toàn cá nhân và môi trường xã hội. Theo khảo sát, cứ 4 người được hỏi thì một người cho biết họ mất hứng thú với việc đến Mỹ trong 6 tháng qua. Điều này cho thấy một sự chuyển đổi đáng kể trong nhận thức và ưu tiên của khách du lịch.

Nhóm du khách trẻ tuổi chịu ảnh hưởng mạnh hơn từ các tin tức tiêu cực, nhưng lại là nhóm vẫn có xu hướng muốn đến Mỹ nhất. Tuy nhiên, tại một số quốc gia châu Á như Việt Nam và Philippines, tỷ lệ quan tâm đến Mỹ lại tăng. Cụ thể, 57% người Việt và 49% người Philippines cho biết họ quan tâm đến việc đến Mỹ hơn so với 6 tháng trước.

Các chuyên gia lý giải rằng sự gia tăng này có thể đến từ việc hai quốc gia này có cộng đồng kiều bào lớn tại Mỹ. Việc có mối quan hệ gần gũi với cộng đồng kiều bào có thể tạo ra một cầu nối quan trọng, khuyến khích khách du lịch từ Việt Nam và Philippines lựa chọn Mỹ làm điểm đến.

Khảo sát cũng cho thấy người Việt có phản ứng gay gắt nhất trước quyết định áp thuế 46% của ông Trump với hàng hóa từ Việt Nam hồi tháng 4. Mức thuế này sau đó được giảm xuống còn 20% sau khi hai bên đạt được thỏa thuận thương mại vào đầu tháng 7.

Báo cáo khác của YouGov cũng cho thấy hình ảnh nước Mỹ trong mắt du khách toàn cầu đang xấu đi. Mức độ quan tâm, ấn tượng tích cực với Mỹ đều sụt giảm, đặc biệt tại châu Âu, Trung Đông, Bắc Phi, Canada và Mexico.

Bất chấp nhiều yếu tố gây tranh cãi, số người cân nhắc lựa chọn Mỹ cho chuyến du lịch quốc tế tiếp theo vẫn giữ mức ổn định. Tính chung toàn cầu, mức độ quan tâm đến việc du lịch Mỹ đã giảm 13%.

Dữ liệu từ Sprout Social cũng cho thấy sự phân hóa rõ rệt về cảm xúc trực tuyến xoay quanh chủ đề du lịch Mỹ. Điều này cho thấy rằng du lịch Mỹ đang đối mặt với những thách thức đáng kể trong việc thu hút khách du lịch quốc tế.

Việc Việt Nam có thể giảm phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài và xây dựng nền kinh tế số vững mạnh với Luật Công nghiệp công nghệ số mới ban hành là một câu hỏi quan trọng trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số. Với nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào công nghệ nhập khẩu, Việt Nam – một trong những nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu, đang đối mặt với áp lực ngày càng lớn từ căng thẳng thương mại toàn cầu.

Các ‘đòn’ thuế quan gần đây của Mỹ đã bộc lộ sự phụ thuộc của Việt Nam không chỉ vào thị trường nước ngoài mà còn vào công nghệ nhập khẩu, đặc biệt trong các lĩnh vực như điện toán đám mây, an ninh mạng và trí tuệ nhân tạo (AI). Trong bối cảnh này, việc xem xét lại chiến lược số của đất nước trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Thay vì tiếp tục dựa vào nền tảng và hạ tầng nước ngoài, Việt Nam có thể đẩy nhanh quá trình tự chủ bằng cách đầu tư vào công nghệ trong nước.

Luật Công nghiệp công nghệ số được thông qua mới đây là một khung pháp lý kịp thời để hỗ trợ quá trình chuyển đổi này. Một trong những vấn đề quan trọng là giảm phụ thuộc vào công nghệ nhập khẩu. Việt Nam hiện nhập khẩu phần lớn hạ tầng kỹ thuật số, từ phần cứng, phần mềm đến các dịch vụ đám mây và Internet vạn vật (IoT). Những công nghệ này chủ yếu đến từ các quốc gia như Mỹ và Israel, có chi phí cao và hạn chế quyền kiểm soát dữ liệu.

Việc phát triển các nền tảng và công cụ trong nước sẽ giúp giảm thiểu rủi ro trên và mở rộng quyền truy cập cho người dùng Việt Nam. Các nền tảng, công cụ trong nước sẽ lưu trữ và chia sẻ dữ liệu theo quy định của Việt Nam, qua đó cũng đảm bảo tuân thủ các yêu cầu về quyền riêng tư và chủ quyền dữ liệu trong Luật Công nghiệp công nghệ số.

Tầm quan trọng của các nền tảng công nghệ nội địa không thể bị bỏ qua. Ngoài các dịch vụ đám mây và an ninh mạng đang phụ thuộc vào nhà cung cấp quốc tế, thị trường tiêu dùng số của Việt Nam cũng bị chi phối bởi các nền tảng nước ngoài như Shopee và Grab. Tuy nhiên, với đầu tư đúng đắn vào kỹ năng và hạ tầng, chúng ta có thể khắc phục sự mất cân bằng này.

Ấn Độ là một ví dụ đáng tham khảo. Các nền tảng nội địa như Ola và Rapido đã thành công trong việc cạnh tranh với Uber bằng cách cung cấp dịch vụ phù hợp với nhu cầu địa phương. Các nền tảng Việt Nam có thể đi theo con đường tương tự, đặc biệt khi nhận được ưu đãi tài chính và hỗ trợ kinh phí mua sắm công nghệ mà Luật Công nghiệp công nghệ số đề ra.

Bên cạnh đó, việc xây dựng lực lượng lao động hỗ trợ tăng trưởng số cũng là yếu tố quan trọng. Lợi thế nhân khẩu học của Việt Nam là rất rõ ràng khi cả nước có đến 51,7% dân số dưới 34 tuổi tính đến năm 2024. Lực lượng lao động trẻ, am hiểu công nghệ này là tài sản lớn trong quá trình chuyển đổi từ sản xuất giá rẻ sang nền kinh tế số.

Tuy nhiên, chỉ 28,8% người lao động có bằng cấp, chứng chỉ từ sơ cấp trở lên – điều này cho thấy khoảng cách đáng kể giữa cung và cầu kỹ năng. Việc hợp tác giữa các trường và doanh nghiệp để thiết kế chương trình đào tạo và đánh giá người học sẽ rất quan trọng.

Chính phủ nên triển khai các nỗ lực đưa CNTT vào chương trình học từ sớm. Đồng thời, cần xem xét hỗ trợ các cơ sở đào tạo nhỏ cung cấp các khóa học nâng cao kỹ năng và cấp chứng chỉ theo nhu cầu của các ngành.

Tóm lại, Luật Công nghiệp công nghệ số là một bước đi chiến lược hướng tới chủ quyền số và một nền kinh tế vững bền. Bằng cách thúc đẩy đổi mới trong nước, giảm phụ thuộc vào các nền tảng nước ngoài và đầu tư vào nguồn nhân lực, Việt Nam đang đặt nền móng để trở thành quốc gia lãnh đạo nền kinh tế số Đông Nam Á trong dài hạn.

Một nghiên cứu gần đây của Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu, Đại học Quốc gia Singapore, chỉ ra rằng ASEAN đang đứng trước một cơ hội lớn với công nghệ 5G. Dự kiến, công nghệ này sẽ đóng góp 130 tỷ USD vào nền kinh tế châu Á – Thái Bình Dương vào năm 2030. Tuy nhiên, mức độ ứng dụng 5G tại các quốc gia ASEAN có sự chênh lệch đáng kể, dao động từ 48,3% tại Singapore đến dưới 1% tại một số nước khác.

Nếu không có hành động phối hợp kịp thời, những chênh lệch này có thể làm sâu sắc thêm khoảng cách số và suy yếu năng lực cạnh tranh của khu vực. Giáo sư Vũ Minh Khương, Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu, nhận định rằng sự hội tụ giữa 5G và AI là hạ tầng cho đổi mới sáng tạo, thúc đẩy các lĩnh vực như sản xuất thông minh, nông nghiệp chính xác và giao thông tự hành. Tuy nhiên, ASEAN không thể chần chừ vì cơ hội để dẫn đầu khu vực trong kết nối thông minh đang nhanh chóng khép lại.

Báo cáo của trường đã xác định 10 trụ cột trọng yếu để thúc đẩy quá trình chuyển đổi 5G-AI, bao gồm thiết lập vai trò lãnh đạo số phối hợp và thu hẹp khoảng cách kỹ năng. Báo cáo cũng đề xuất 5 ưu tiên chiến lược, bao gồm xây dựng chiến lược phát triển 5G-AI quốc gia, thành lập cơ quan điều phối, triển khai chính sách bao trùm, phát triển hệ sinh thái AI và triển khai cơ chế giám sát.

Doanh nghiệp cần được đặt làm trung tâm trong việc thúc đẩy tác động kinh tế của 5G. Một số mô hình thành công trong khu vực đã được báo cáo nêu ra, bao gồm cảng thông minh tại Singapore, hệ thống quản lý thiên tai tích hợp AI tại Thái Lan và mạng viễn thông chia sẻ tại Malaysia. Báo cáo cũng nhấn mạnh mạng 5G riêng tư và truy cập không dây cố định là yếu tố then chốt trong công cuộc chuyển đổi công nghiệp 4.0.

Việc triển khai 5G hiện tại chính là nền móng cho sự phát triển của 6G vào năm 2030. Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu cũng cho rằng sự phát triển của 5G và AI sẽ là chìa khóa cho sự phát triển kinh tế và cạnh tranh của khu vực trong tương lai.

Ở Việt Nam, các nỗ lực đang được tăng tốc để triển khai 5G với mục tiêu số trạm 5G đạt tối thiểu 50% so với trạm 4G vào năm 2025 và phủ sóng 99% dân số vào năm 2030. Với sự phát triển của công nghệ 5G và AI, Việt Nam có cơ hội để bắt kịp và 따라 kịp với các nước khác trong khu vực.

Tuần lễ Tài chính và Đổi mới MyFintech Week (MyFW) của Malaysia, một trong những sự kiện tài chính và đổi mới hàng đầu, sẽ chính thức trở lại với phiên bản thứ ba từ ngày 4 đến 7 tháng 8 năm 2025 tại Kuala Lumpur. Sự kiện này nhân dịp Malaysia đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN. MyFW2025 được đồng tổ chức bởi Ngân hàng Nhà nước Malaysia, Ủy ban Chứng khoán Malaysia, Viện Ngân hàng Đầu tư Châu Á, Hiệp hội Fintech Malaysia và Tập đoàn Kinh tế Kỹ thuật số Malaysia.

Chủ đề của MyFW2025 là ‘Tư duy, Đổi mới, Hợp tác: Định hình Tương lai của Tài chính’, tập trung vào các xu hướng cấp bách đang định hình tương lai của lĩnh vực tài chính. Sự kiện sẽ có các nội dung được thiết kế để nâng cao hiểu biết về cách công nghệ đang phát triển, thay đổi quy định và nhu cầu xã hội đan xen nhau để định nghĩa lại bối cảnh tài chính trong khu vực.

Một loạt các hoạt động sẽ được tổ chức tại MyFW2025, bao gồm các lớp học chuyên sâu và cuộc thi hackathon, cũng như các cuộc đối thoại cấp cao. Sự kiện này dự kiến sẽ tập hợp các nhà lãnh đạo ngành, nhà hoạch định chính sách và những người đổi mới để điều hướng sự phức tạp của chuyển đổi tài chính và thúc đẩy những hiểu biết có thể hành động.

MyFW2025 được coi là một nền tảng quan trọng để thúc đẩy các kết quả chính cho sự liên kết chính sách trên toàn quốc thông qua cách tiếp cận toàn quốc. Sự kiện này cũng hướng đến việc phát triển hệ sinh thái và triển khai các sáng kiến để nuôi dưỡng đổi mới có trách nhiệm.

Mục tiêu của MyFW2025 là bổ sung cho các nỗ lực đổi mới và bao gồm tài chính đang diễn ra trên khu vực bằng cách trao quyền cho các công ty fintech mới nổi và các công ty hiện tại. Qua đó, sự kiện này cũng nhằm nâng cao vị thế khu vực của Malaysia và định hình một cảnh quan tài chính hướng tới tương lai.