Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự cạnh tranh ngày càng gay gắt trên thị trường, việc chuyển đổi cách tiếp cận sản xuất nông nghiệp từ “có gì bán nấy” sang “thị trường cần gì, sản xuất thứ ấy” đang trở thành một yêu cầu cấp thiết. Sự thay đổi này không chỉ giúp nông dân tăng thu nhập mà còn đóng góp vào việc tạo ra giá trị bền vững và khẳng định vị thế của nông sản Việt trên thị trường quốc tế.
Trước đây, ngành nông nghiệp Việt Nam chủ yếu hoạt động dựa trên phương thức sản xuất tự phát, phụ thuộc vào kinh nghiệm và tập quán truyền thống. Điều này đã dẫn đến tình trạng dư thừa sản lượng, giảm giá trị sản phẩm và khiến nông dân thường xuyên phải đối mặt với rủi ro về thu nhập. Tình hình này đòi hỏi một sự thay đổi căn bản trong nhận thức và hành động của các bên liên quan.
Để thực hiện cách tiếp cận “thị trường cần gì, sản xuất thứ ấy”, cần có sự phối hợp đồng bộ của nhiều yếu tố. Đầu tiên, việc nghiên cứu thị trường sâu rộng để xác định sản phẩm chủ lực và tiềm năng là vô cùng quan trọng. Tiếp theo, sản xuất theo quy trình chuẩn hóa và ứng dụng khoa học công nghệ cao trong nông nghiệp cũng là những bước quan trọng không kém. Quá trình này đòi hỏi sự tham gia và hỗ trợ của nhiều bên, bao gồm cả việc nâng cao năng lực nghiên cứu và dự báo thị trường, cũng như xây dựng chuỗi giá trị liên kết chặt chẽ giữa nông dân, doanh nghiệp và Nhà nước.
Việc áp dụng hiệu quả cách tiếp cận “thị trường cần gì, sản xuất thứ ấy” có thể mang lại nhiều lợi ích to lớn cho nền nông nghiệp Việt Nam. Một số lợi ích nổi bật bao gồm tăng giá trị và hiệu quả kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh của nông sản Việt trên thị trường quốc tế, phát triển nông nghiệp bền vững, cải thiện đời sống nông dân và xây dựng thương hiệu quốc gia cho các sản phẩm nông nghiệp.
Tuy nhiên, việc chuyển đổi sang cách tiếp cận này cũng đối mặt với không ít thách thức. Một số thách thức chính bao gồm việc thay đổi tư duy và thói quen sản xuất của người nông dân, yêu cầu về vốn đầu tư lớn cho việc ứng dụng công nghệ cao, và tác động của biến đổi khí hậu đối với sản xuất nông nghiệp. Để vượt qua những thách thức này, cần có sự vào cuộc mạnh mẽ của Nhà nước, sự dẫn dắt của doanh nghiệp và sự chủ động của nông dân trong việc học hỏi, đổi mới tư duy và tham gia vào các mô hình sản xuất liên kết.
Tóm lại, tư duy “thị trường cần gì, sản xuất thứ ấy” không chỉ là một khẩu hiệu mà là một chiến lược sống còn cho nông nghiệp Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Bằng cách tập trung vào nhu cầu thị trường, ứng dụng khoa học công nghệ, xây dựng chuỗi giá trị và nâng cao năng lực cho người nông dân, Việt Nam có thể xây dựng một nền nông nghiệp hiện đại, hiệu quả và bền vững. Điều này sẽ góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế chung của đất nước và nâng cao đời sống của người dân.
Nông nghiệp Việt Nam đang đứng trước những cơ hội và thách thức mới. Với sự quyết tâm và nỗ lực của tất cả các bên liên quan, chúng ta có thể tin tưởng vào một tương lai tươi sáng cho ngành nông nghiệp của đất nước.
Trong thời gian tới, dự kiến sẽ có nhiều chính sách mới được ban hành để hỗ trợ nông dân và doanh nghiệp trong việc chuyển đổi sang tư duy “thị trường cần gì, sản xuất thứ ấy”. Chúng ta cần theo dõi sát sao những chính sách này và đánh giá tác động của chúng đối với sự phát triển của ngành nông nghiệp.
