Ngành quản lý quỹ tại Việt Nam đang đứng trước một tương lai đầy hứa hẹn, với tiềm năng trở thành một nguồn vốn quan trọng cho nền kinh tế, bên cạnh kênh tài chính truyền thống của hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, thực trạng hiện nay cho thấy quy mô của ngành quản lý quỹ vẫn còn hạn chế. Tính đến cuối năm 2024, tổng giá trị tài sản được quản lý trong ngành chỉ tương đương khoảng 7% GDP. Phần lớn tài sản này đến từ các hợp đồng ủy thác đầu tư, tập trung chủ yếu vào trái phiếu và tiền gửi. Trong khi đó, sản phẩm quỹ đầu tư đại chúng, đặc biệt là quỹ mở, mặc dù có sự tăng trưởng đáng kể, nhưng quy mô vẫn còn rất nhỏ, chưa đạt 1% GDP.
So sánh với các nền kinh tế lớn khác như Trung Quốc, Ấn Độ, và Mỹ, tỷ lệ tài sản quỹ trên GDP của Việt Nam còn thấp hơn nhiều. Trung Quốc đạt tỷ lệ gần 21% GDP, Ấn Độ gần 18% GDP, còn Mỹ lên tới 133% GDP. Điều này cho thấy ngành quản lý quỹ tại Việt Nam có nhiều tiềm năng để phát triển và mở rộng trong tương lai.
Để thúc đẩy sự phát triển của ngành quản lý quỹ, nhiều giải pháp đồng bộ và đột phá cần được thực hiện. Thứ nhất, cần thay đổi nhận thức về quỹ đầu tư như một kênh dẫn vốn quan trọng của nền kinh tế, giúp giảm áp lực cấp vốn từ hệ thống ngân hàng truyền thống. Thứ hai, cần cho phép các ngân hàng được cung cấp dịch vụ quản lý gia sản và phân phối chứng chỉ quỹ một cách chính thức. Điều này không chỉ giúp giảm rủi ro của hệ thống ngân hàng mà còn tăng cường sự phát triển của ngành quỹ.
Thứ ba, cần có các giải pháp để tăng số lượng và chất lượng hàng hóa trên thị trường vốn. Hiện nay, thị trường đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt ‘hàng hóa đầu tư chất lượng’, bao gồm cả cổ phiếu niêm yết và trái phiếu doanh nghiệp niêm yết. Việc thúc đẩy quá trình IPO và cổ phần hóa một cách thực chất, cùng với nâng cao năng lực quản trị sau cổ phần hóa, là những bước đi cần thiết.
Thứ tư, tăng cường niềm tin của nhà đầu tư thông qua minh bạch và hiệu quả thực tế là yếu tố then chốt. Ngành quản lý quỹ cần phát huy vai trò dẫn dắt của các chuyên gia đầu tư có chuyên môn sâu, không chỉ trong quản lý tài sản mà còn trong việc nâng cao kiến thức tài chính cho cộng đồng.
Cuối cùng, chính sách ưu đãi thuế để khuyến khích nhà đầu tư đầu tư dài hạn là rất quan trọng. Chính phủ nên xem xét chính sách miễn thuế thu nhập cá nhân cho các khoản đầu tư định kỳ vào quỹ với thời gian nắm giữ dài. Với tâm lý chạy theo lợi nhuận ngắn hạn, các chính sách khuyến khích thuế sẽ giúp người dân có niềm tin vào quỹ và tạo thói quen đầu tư kỷ luật và dài hạn.
Cơ hội bứt phá từ hành động đồng bộ đang mở ra cho ngành quản lý quỹ Việt Nam. Với sự phối hợp chặt chẽ từ các bên liên quan, ngành quỹ hoàn toàn có thể tăng trưởng mạnh trong 10 năm tới, góp phần vào kỷ nguyên cất cánh của nền kinh tế Việt Nam.
