Chuyển đổi số trong ngành ngân hàng hiện nay đã trở thành một yêu cầu bắt buộc, hơn là một xu hướng. Quá trình số hóa trong lĩnh vực này không chỉ dừng lại ở việc áp dụng công nghệ mới mà còn đòi hỏi sự thay đổi về chất trong cách thức vận hành và cung cấp dịch vụ. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất mà ngành ngân hàng đang phải đối mặt không chỉ là việc đầu tư vào công nghệ mà còn là việc xây dựng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao để đáp ứng được nhu cầu của quá trình chuyển đổi số.
Ngân hàng Nhà nước đã chỉ ra rằng, các ứng dụng ngân hàng hiện nay không chỉ phục vụ giao dịch tài chính mà còn tích hợp nhiều tiện ích khác như đặt vé máy bay, tra cứu thông tin di chuyển, thanh toán hóa đơn… Mức độ kết nối và tích hợp giữa ngân hàng và các lĩnh vực khác như vận tải, du lịch, thương mại đang ở mức rất cao. Điều này đòi hỏi nhân viên ngân hàng phải có kiến thức và kỹ năng đa dạng để có thể phục vụ khách hàng một cách tốt nhất.
Ngành Ngân hàng đang thích nghi nhanh chóng với sự xuất hiện và ứng dụng mạnh mẽ của các công nghệ mới như tài sản ảo, hợp đồng thông minh, chữ ký điện tử… Những công nghệ này đang từng bước thay đổi thói quen và phương pháp xử lý nghiệp vụ trong toàn hệ thống ngân hàng. Để đối mặt với những thay đổi này, người làm ngân hàng hiện nay không chỉ cần am hiểu nghiệp vụ truyền thống mà còn phải thành thạo kỹ năng công nghệ. Hai kỹ năng này cần song hành để có thể thiết kế và triển khai quy trình nghiệp vụ số.
Hiện tại, hạ tầng phục vụ chuyển đổi số ngành Ngân hàng cũng được ưu tiên đầu tư và phát triển mạnh mẽ. Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng hiện xử lý bình quân khoảng 820 nghìn tỷ đồng mỗi ngày. Hệ thống chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử ghi nhận khoảng 26 triệu giao dịch mỗi ngày. Theo thống kê từ Ngân hàng Nhà nước, đến nay đã có gần 87% người trưởng thành tại Việt Nam sở hữu tài khoản ngân hàng. Giá trị giao dịch không dùng tiền mặt hiện nay đã gấp 25 lần GDP.
Riêng trong 5 tháng đầu năm 2025, giao dịch không dùng tiền mặt tiếp tục tăng trưởng mạnh, trong đó giao dịch qua mã QR tăng hơn 78% về số lượng và tăng hơn 216% về giá trị. Những con số này cho thấy sự phát triển nhanh chóng của quá trình chuyển đổi số trong ngành ngân hàng. Tuy nhiên, để duy trì và phát triển hơn nữa, ngành ngân hàng cần phải có một đội ngũ nhân viên có trình độ công nghệ cao để có thể vận hành và quản lý các hệ thống này một cách hiệu quả.
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Tiến Dũng khẳng định rằng ngành Ngân hàng đang rất khát nhân lực công nghệ. Áp lực càng gia tăng khi các công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), blockchain và điện toán đám mây (Cloud) đang làm thay đổi toàn diện phương thức vận hành của các ngân hàng. Điều này đòi hỏi các ngân hàng phải có một chiến lược đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao để đáp ứng được nhu cầu của quá trình chuyển đổi số.
Nhiều chuyên gia cho rằng, để giải quyết bài toán nhân lực công nghệ, cần có sự đột phá trong đào tạo. Cần xây dựng các chương trình đào tạo Fintech, tạo điều kiện thuận lợi cho sinh viên tiếp cận với công nghệ mới. Đồng thời, cần có chính sách thu hút và giữ chân nhân tài. Việc đầu tư vào nguồn nhân lực chất lượng cao sẽ giúp các ngân hàng có thể tận dụng được tối đa lợi ích của công nghệ và duy trì được lợi thế cạnh tranh trên thị trường.
Chuyển đổi số trong ngành ngân hàng là một quá trình tất yếu và đang ngày càng phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả, cần phải có sự đầu tư và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Đây là chìa khóa để các ngân hàng có thể thành công trong quá trình chuyển đổi số và tiếp tục cung cấp các dịch vụ chất lượng cao cho khách hàng trong thời đại kỹ thuật số.
