Cuộc cách mạng công nghệ 4.0 đang tác động sâu rộng đến ngành ngân hàng, đòi hỏi sự thay đổi trong nhiều khía cạnh hoạt động. Tại Diễn đàn Nhân lực ngành ngân hàng diễn ra vào ngày 16.7 tại Hà Nội, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Phạm Tiến Dũng đã có bài phát biểu quan trọng, vạch ra những thay đổi quan trọng mà ngành ngân hàng đang phải đối mặt.
Trước đây, kênh bán hàng của các ngân hàng chủ yếu dựa vào giao dịch trực tiếp với khách hàng. Tuy nhiên, theo ông Dũng, hiện nay đã có hơn 90% giao dịch của khách hàng chuyển sang kênh số. Điều này đặt ra yêu cầu cho nhân lực ngành ngân hàng phải nhanh chóng thích nghi với xu hướng mới, tận dụng các công cụ số để phục vụ khách hàng hiệu quả hơn.
Không chỉ kênh bán hàng thay đổi, các dịch vụ ngân hàng cũng đã được tự động hóa đáng kể. Ông Dũng chỉ ra rằng, trước kia, giao dịch viên thường phải đọc và xử lý chứng từ ngân hàng, nhưng hiện nay, điều này đã không còn. Để đáp ứng tình hình mới, ngành ngân hàng buộc phải tái cấu trúc quy trình, xây dựng các quy trình nghiệp vụ thông minh, sự kết hợp giữa đội ngũ nhân viên am hiểu về nghiệp vụ và công nghệ thông tin.
Một điểm đáng chú ý khác là sự thay đổi về bản chất công việc của cán bộ ngân hàng. Nếu trước kia, cán bộ ngân hàng cần hiểu về kế toán, định tài khoản, nợ tài khoản…, thì hiện nay, với sự tự động hóa của các hệ thống, nhiều nhân viên không còn phải thực hiện các nhiệm vụ này. Thay vào đó, ngành ngân hàng đang cần một đội ngũ nhân viên mới, có sự kết hợp giữa kiến thức về công nghệ và nghiệp vụ.
Sự gia tăng nhanh chóng về số lượng và giá trị giao dịch cũng là một thách thức lớn. Từ mức 1 triệu giao dịch trước đây, hiện nay con số này đã tăng lên 50-100 triệu giao dịch mỗi ngày. Điều này đòi hỏi ngành ngân hàng phải sở hữu hệ thống kiểm soát và phát hiện lỗi giao dịch hiện đại, áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và các công nghệ mới để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Theo số liệu được ông Dũng chia sẻ, hiện số lượng tài khoản tiền gửi đã tăng lên khoảng 200 triệu, với 87% người dân trưởng thành có tài khoản ngân hàng. Điều này cho thấy sự tăng trưởng nhanh chóng của ngành ngân hàng và sự cần thiết phải thay đổi để đáp ứng nhu cầu mới của thị trường.
Rủi ro về công nghệ thông tin đang ngày càng được các ngân hàng quan tâm, không kém gì rủi ro về tín dụng. Xu hướng này dẫn đến việc hình thành hệ thống quản lý rủi ro mới, yêu cầu nhân lực ngành ngân hàng phải có kiến thức và kỹ năng mới để ứng phó và quản lý rủi ro trên không gian mạng.
Đặc biệt, nhu cầu về nhân lực chuyên môn về an ninh công nghệ thông tin trong ngành ngân hàng đang ở mức cao chưa từng có. Diễn đàn Nhân lực ngành ngân hàng là dịp để các chuyên gia, diễn giả và các đơn vị liên quan trao đổi, tìm ra giải pháp phát triển nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu của ngành trong thời kỳ mới.
Ở bên ngoài ngành ngân hàng, hệ sinh thái số đang phát triển mạnh mẽ, với sự kết nối và tích hợp giữa ngành ngân hàng và các ngành khác. Nhân lực ngành ngân hàng cần có kiến thức và kỹ năng mới để hòa nhập và phát triển trong bối cảnh này.
Nhìn về tương lai, những thay đổi lớn tiếp theo có thể xuất hiện với sự ra đời của tài sản ảo, hợp đồng thông minh, chữ ký điện tử… Điều này một lần nữa đòi hỏi sự thay đổi nhanh chóng của nhân lực ngành ngân hàng để bắt kịp và đáp ứng nhu cầu mới của thị trường.
