Thị trường chứng khoán Việt Nam đang tiến gần đến cột mốc quan trọng khi được nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi. Quá trình này đã diễn ra trong nhiều năm với sự nỗ lực không ngừng từ các cơ quan quản lý và doanh nghiệp. Mới đây, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 68/2024, cho phép áp dụng cơ chế giao dịch không yêu cầu ký quỹ đối với nhà đầu tư nước ngoài. Đây là một trong những tiêu chí quan trọng trong bộ tiêu chuẩn đánh giá của FTSE Russell, tổ chức xếp hạng thị trường chứng khoán toàn cầu.
Thông tư này được kỳ vọng sẽ thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài, như đã thấy trong những tháng gần đây khi khối ngoại tăng giá trị mua ròng. Sự gia tăng này phản ánh niềm tin của nhà đầu tư vào tiềm năng của thị trường chứng khoán Việt Nam. Tuy nhiên, để thu hút các quỹ đầu tư quy mô lớn sau khi nâng hạng, chất lượng doanh nghiệp niêm yết cần được cải thiện đáng kể, đặc biệt về tính minh bạch, năng lực công bố thông tin và thực hành ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị).
Các doanh nghiệp cần chủ động rà soát, tập trung vào ngành nghề kinh doanh chính, điều chỉnh giấy đăng ký kinh doanh và mã ngành nghề để tăng tỉ lệ sở hữu nước ngoài và nâng cấp chất lượng quản trị doanh nghiệp. Việc này không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư nước ngoài mà còn góp phần nâng cao tính cạnh tranh và bền vững trên thị trường.
Các chuyên gia nhận định rằng nâng hạng thị trường chứng khoán không chỉ là mục tiêu ngắn hạn mà còn cần sự chuẩn bị lâu dài. Việc cải thiện chất lượng hàng hóa trên thị trường, nâng cao chất lượng quản trị doanh nghiệp và đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư nước ngoài là yếu tố quan trọng. Bên cạnh đó, việc áp dụng các tiêu chuẩn ESG không còn là lựa chọn tự nguyện mà là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp niêm yết tiếp cận nhà đầu tư nước ngoài.
Các doanh nghiệp cần phát triển theo hướng chuyên sâu hơn, hướng tới phát triển bền vững và các yếu tố phi tài chính. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp tăng cường khả năng cạnh tranh mà còn đảm bảo sự phát triển lâu dài và bền vững.
Về khả năng nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam, các chuyên gia dự báo rằng khả năng được nâng hạng ngay trong tháng 9-2025 là 70% và khả năng phải lùi đến tháng 3-2026 là 30%. FTSE Russell cần thêm thời gian để đánh giá mức độ ổn định của hệ thống và khả năng xử lý lỗi giao dịch. Với sự chuẩn bị và nỗ lực cải thiện chất lượng doanh nghiệp, thị trường chứng khoán Việt Nam có thể đạt được mục tiêu nâng hạng và thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài.
Để đạt được mục tiêu này, các doanh nghiệp cần tiếp tục nâng cao chất lượng quản trị và thực hành ESG, đồng thời FTSE Russell cũng cần đánh giá và xem xét các yếu tố này khi quyết định nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam.
