Thực trạng thị trường chứng khoán hiện nay cho thấy nhà đầu tư còn nhiều hạn chế trong việc đưa ra quyết định đầu tư. Tại một hội thảo gần đây với chủ đề ‘Nâng cao nhận thức nhà đầu tư hướng tới nâng hạng thị trường chứng khoán’, bà Nguyễn Ngọc Linh, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Chứng khoán DNSE, đã chia sẻ về những hạn chế mà hầu hết nhà đầu tư cá nhân đang gặp phải. Theo bà Linh, đa số nhà đầu tư cá nhân đều bị giới hạn bởi các yếu tố cá nhân, xu hướng đầu tư ngắn hạn và sự thiếu tin tưởng vào các chuyên gia, thay vào đó họ thường tin tưởng vào bản thân. Điều này dẫn đến việc các quyết định đầu tư của họ trên thị trường thường bị chi phối bởi tâm lý và sự ảnh hưởng của đám đông. Kết quả là có tới 95% nhà đầu tư đang bị thua lỗ và tuổi thọ đầu tư trung bình chỉ khoảng 2 năm.
Bà Linh cũng bày tỏ sự tiếc nuối khi nhiều nhà đầu tư đã tham gia vào thị trường nhưng không có đủ điều kiện và hỗ trợ để tiếp tục đầu tư lâu dài. “Họ chỉ tham gia trong 2 năm và thua lỗ, nên rời bỏ thị trường. Nếu họ có nơi để tiếp tục đầu tư, nâng cao nhận thức và kỹ năng thì sẽ tốt hơn”, bà Linh nói. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc nâng cao nhận thức và cung cấp hỗ trợ cho nhà đầu tư cá nhân.
Bà Nguyễn Thị Hằng Nga, Tổng Giám đốc Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF), cũng chỉ ra rằng nhà đầu tư luôn muốn đạt được lợi nhuận cao nhất nhưng đồng thời phải đối mặt với rủi ro. Theo bà Nga, việc nâng cao nhận thức của nhà đầu tư là rất quan trọng và cần hướng nhà đầu tư đến việc đầu tư dài hạn, từ 5-10 năm. Điều này không chỉ giúp nhà đầu tư hạn chế rủi ro mà còn có thể đạt được lợi nhuận bền vững.
Ông Phan Đức Hiếu, Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Kinh tế – Tài chính của Quốc hội, cho rằng giáo dục và đào tạo là cần thiết, không chỉ từ góc độ của Chính phủ mà còn từ các công ty chứng khoán. Tuy nhiên, ông cũng băn khoăn về việc đào tạo đến bao giờ để đạt được sự chuyên nghiệp như các công ty chứng khoán. Ông đề xuất việc phát triển dịch vụ trung gian để nâng cao năng lực của nhà đầu tư cá nhân và dịch vụ quản lý gia sản, tư vấn tài chính. Ông Hiếu cũng nhấn mạnh rằng nếu không nâng cao được năng lực cá nhân, thì nên đầu tư vào quỹ hoặc các nhà đầu tư chuyên nghiệp. Cần có chính sách thuế và đa dạng hóa quỹ và sản phẩm để quỹ đầu tư phát triển.
Ông Nguyễn Công Minh, Trưởng ban Quản lý các Công ty quản lý quỹ và Quỹ đầu tư chứng khoán, cho biết ngành quỹ ở Việt Nam đã phát triển trong khoảng 10 năm gần đây. Hiện nay, có 125 quỹ, với tổng giá trị danh mục quản lý khoảng 765.000 tỷ đồng và NAV khoảng 94.000 tỷ đồng. Ban Quản lý đang xây dựng đề án tái cấu trúc nhà đầu tư và đề xuất các giải pháp để nâng cao năng lực của các công ty quản lý quỹ và đa dạng hóa kênh phân phối. Điều này cho thấy nỗ lực của các cơ quan quản lý trong việc phát triển thị trường quỹ và nâng cao năng lực của các công ty quản lý quỹ.
