Roi mây, một công cụ quen thuộc trong nhiều gia đình Việt Nam, từ lâu đã được xem là biểu tượng của sự kỷ luật và nghiêm khắc. Tuy nhiên, việc sử dụng roi mây như một phương pháp giáo dục đã gây ra nhiều cuộc tranh luận về tính hiệu quả và những ảnh hưởng lâu dài của nó đối với sự phát triển của trẻ. Anh Thành, một người đàn ông 35 tuổi ở Hà Nội, đã chia sẻ về những trải nghiệm của mình khi lớn lên trong một gia đình có quy tắc nghiêm khắc và hiện đang tìm kiếm cách dạy con hiệu quả mà không sử dụng đến đòn roi.
Thạc sĩ tâm lý học lâm sàng trẻ em và vị thành niên, bà Hoàng Thu Huyền, chỉ ra rằng nhiều phụ huynh đang cảm thấy bối rối về cách giáo dục con cái một cách hiệu quả. Theo bà, cần phải phân biệt rõ ràng giữa việc nuôi dạy con bằng kỷ luật, bạo lực và để con tự do phát triển. Việc nuôi dạy con một cách tự do có thể dẫn đến tình trạng trẻ thiếu kỹ năng tự kiểm soát, trong khi phương pháp nuôi dạy bằng bạo lực có thể khiến trẻ cảm thấy sợ hãi và không hiểu được đúng sai.
Bà Huyền cho rằng kỷ luật tích cực là cách tiếp cận tốt nhất trong việc giáo dục trẻ. Cha mẹ cần xây dựng mối quan hệ với con dựa trên tình yêu thương và sự tôn trọng. Điều này có thể được thực hiện bằng cách dành thời gian cho con, lắng nghe cảm xúc của con và cung cấp cho con những kỹ năng cần thiết, thay vì chỉ tập trung vào việc bắt lỗi. Khi trẻ mắc lỗi, cha mẹ cần giúp con nhận ra sai lầm và dạy con cách điều hòa cảm xúc một cách hiệu quả.
Để chuyển đổi từ phương pháp giáo dục bằng roi vọt sang kỷ luật tích cực, bà Huyền khuyên cha mẹ nên bắt đầu bằng việc dừng lại và xin lỗi con về những hành vi gây tổn thương trước đây. Tiếp theo, cha mẹ cần xây dựng lại mối quan hệ an toàn với con và áp dụng các biện pháp kỷ luật tích cực. Quá trình chuyển đổi này không phải là dễ dàng, nhưng đó là món quà lớn nhất mà cha mẹ có thể dành cho con.
Mục tiêu của việc giáo dục không phải là tạo ra những đứa trẻ biết sợ, mà là những đứa trẻ có trách nhiệm, có cảm giác về giá trị bản thân, biết yêu thương và tự điều chỉnh trong cuộc sống. Bằng cách áp dụng kỷ luật tích cực, cha mẹ có thể giúp con phát triển một cách toàn diện và trở thành những cá nhân tích cực trong xã hội.
