Ngày 17/7 vừa qua, giới văn chương và hội họa Việt Nam đã chứng kiến sự ra đi của họa sĩ Lê Thiết Cương, một trong những tên tuổi hàng đầu của nền hội họa Việt Nam, sau một thời gian dài chiến đấu với bệnh ung thư hiếm gặp. Ông qua đời ở tuổi 63, để lại nỗi buồn sâu sắc trong lòng công chúng yêu nghệ thuật.
Họa sĩ từng nói: ” Trong kiến trúc và đặc biệt kiến trúc hiện đại, ghế không chỉ để ngồi. Nó là một yếu tố trang trí, song hành cùng kiến trúc. Không nên bó hẹp ghế trong nghĩa đen của nó”. Lê Thiết Cương đặt tác phẩm giữa lằn ranh của giá trị sử dụng và nghệ thuật, mỗi người khi chiêm ngưỡng sẽ có những cảm nhận riêng.
Trong suốt sự nghiệp của mình, Lê Thiết Cương đã tạo dấu ấn sâu đậm trong nhiều lĩnh vực của nghệ thuật, bao gồm hội họa, gốm, nhiếp ảnh và giám tuyển của nhiều sự kiện mỹ thuật. Phong cách tối giản đặc trưng của ông đã thể hiện qua các bức tranh, tác phẩm gốm và các dự án nghệ thuật khác, không chỉ thể hiện sự đơn giản mà còn chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa sâu sắc.
Họa sĩ Lê Thiết Cương được biết đến với nhiều triển lãm cá nhân và các hoạt động nghệ thuật đa dạng. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông là bức sơn dầu ‘Độc thoại’, thể hiện rõ phong cách tối giản mà ông đã dày công nghiên cứu và phát triển. Bên cạnh đó, ông cũng đã thực hiện nhiều bức vẽ minh họa cho các cuốn sách nổi tiếng, trong đó có ‘Anh hùng còn chi – di cảo’ của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp và nhiều sách khác của các nhà văn, nhà nghiên cứu uy tín.
Sinh thời, nhà thơ Đặng Đình Hưng có những sáng tác theo trường phái tối giản. Trong đó, ông không nhấn mạnh ở câu chuyện mà tập trung vào từ ngữ. Nhà nghiên cứu Nguyễn Thị Thúy Hạnh phân tích: ”Đặng Đình Hưng tìm cách chơi giữa khoảng cách chữ cái hoặc dấu, chủ ý làm gián đoạn tính liên tục của âm thanh và hình ảnh”.
Không chỉ có tình yêu với hội họa, Lê Thiết Cương còn có tình cảm đặc biệt với gốm, một vật liệu mà ông cho rằng hội tụ đủ thiên, địa, nhân, ngũ hành. Ông đã mang hội họa vào gốm để làm mới và tôn vinh vật liệu này. Các tác phẩm gốm của ông không chỉ thể hiện sự tinh tế mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc, thể hiện qua việc ông kết hợp hài hòa giữa hình thức và nội dung.
Trong suốt sự nghiệp của mình, Lê Thiết Cương không ngừng tìm kiếm và khám phá các hình thức nghệ thuật khác nhau. Ông đã kết hợp với các nhà văn, nhà điêu khắc và các nghệ sĩ khác để tạo ra các dự án nghệ thuật độc đáo, thể hiện sự sáng tạo không giới hạn và tinh thần đổi mới trong nghệ thuật.
Với sự ra đi của Lê Thiết Cương, giới văn chương và hội họa Việt Nam đã mất đi một tài năng lớn, một người đã cống hiến cả cuộc đời mình cho nghệ thuật. Tuy nhiên, những tác phẩm và di sản nghệ thuật của ông sẽ tiếp tục được nhớ đến và tôn vinh, làm giàu thêm nền văn hóa và nghệ thuật của đất nước.
