Thủ đô Hà Nội đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng về môi trường, hạ tầng và chất lượng sống đô thị. Trước tình hình này, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng hướng tới việc xây dựng một Hà Nội “xanh” và bền vững. Chỉ thị này không chỉ nhắm tới việc giảm thiểu việc sử dụng xe cá nhân mà còn nhằm kiến tạo lại không gian sống cho người dân, với mục tiêu tạo ra một thành phố không khói bụi, không ùn tắc và không tiếng ồn.
Chỉ thị 20 đặt ra ba mốc thời gian thực hiện chính. Đến ngày 1/7/2026, Hà Nội sẽ không còn mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1. Từ ngày 1/1/2028, thành phố sẽ không có mô tô, xe gắn máy và hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1 và Vành đai 2. Và từ năm 2030, Hà Nội sẽ tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3. Để đảm bảo tính khả thi, Chỉ thị giao cho Hà Nội phối hợp với các bộ, ngành liên quan để tổ chức thực hiện đồng bộ các giải pháp.
Một trong những giải pháp quan trọng mà Hà Nội đang triển khai là tăng cường sử dụng phương tiện giao thông công cộng, đặc biệt là phương tiện điện. Thành phố đã đưa vào vận hành gần 400 xe buýt điện và dự kiến đến năm 2030, toàn bộ xe buýt trong thành phố sẽ được điện hóa. Việc vận hành tuyến metro số 2A Cát Linh – Hà Đông đã đạt được những kết quả tích cực, phục vụ hơn 15 triệu lượt khách trong 2 năm qua. Dự kiến, tuyến Nhổn – ga Hà Nội sẽ hoàn thành vào năm 2026, góp phần đa dạng hóa phương tiện giao thông công cộng và giảm phụ thuộc vào xe cá nhân.
Việc chuyển đổi sang một mô hình đô thị xanh và bền vững không chỉ mang lại lợi ích cho người dân Hà Nội mà còn đóng góp vào các cam kết khí hậu toàn cầu của Việt Nam. Nếu tổ chức thực hiện tốt, Hà Nội không chỉ trở thành một hình mẫu về đô thị xanh trong nước mà còn là một điển hình trên thế giới. Mặc dù còn nhiều vấn đề cần phải thảo luận và cân nhắc kỹ lưỡng trong quá trình thực hiện, nhưng Hà Nội đang bước vào một “bước ngoặt xanh” – một quá trình đầy khó khăn nhưng cũng đầy hy vọng cho tương lai.
Chỉ thị 20 và các giải pháp đi kèm không chỉ là một nỗ lực nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường và ùn tắc giao thông mà còn hướng tới việc nâng cao chất lượng sống cho người dân. Bằng cách đầu tư vào cơ sở hạ tầng giao thông công cộng và khuyến khích sử dụng phương tiện thân thiện với môi trường, Hà Nội đang hướng tới một tương lai mà nơi đây trở thành một thành phố đáng sống, với không gian xanh, sạch và đẹp cho tất cả mọi người.
Cuối cùng, việc Hà Nội thực hiện thành công “bước ngoặt xanh” này sẽ là một tiền đề quan trọng cho các thành phố khác ở Việt Nam và trên thế giới học tập và làm theo. Sự thành công của mô hình này không chỉ là câu chuyện về một thành phố cụ thể mà còn là một phần quan trọng trong cuộc chiến toàn cầu chống lại biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường sống trên trái đất.
