Dịch tả lợn châu Phi đang diễn biến phức tạp và lây lan rộng trên cả nước. Tính đến nay, đã có 636 ổ dịch được phát hiện tại 30/34 tỉnh thành, khiến hơn 42.300 lợn mắc bệnh và buộc phải tiêu hủy hơn 43.300 con. So với cùng kỳ năm 2024, số lợn mắc bệnh, chết và tiêu hủy đã giảm hơn 34%, tuy nhiên, tỷ lệ lợn mắc bệnh có chủng tái tổ hợp genotype I-II đang gia tăng đáng kể.
Chủng virus tái tổ hợp genotype I-II xuất hiện lần đầu ở Việt Nam vào năm 2023 và hiện chiếm 45% số ca mắc. Điều đáng lo ngại là hiện chưa có loại vaccine nào có thể bảo hộ hiệu quả với chủng genotype I-II này. Việt Nam hiện có ba loại vaccine dịch tả lợn châu Phi do các đơn vị trong nước sản xuất được cấp phép lưu hành, với 7,8 triệu liều đã được cung ứng ra thị trường. Tuy nhiên, kết quả khảo sát lưu hành virus cho thấy việc tiêm các loại vaccine của Việt Nam sản xuất đối với chủng tái tổ hợp genotype I-II có miễn dịch rất thấp, và lợn có thể chết rất nhanh.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết Bộ đã đặt mục tiêu làm việc với các nhà khoa học để “cắt gen” chủng của genotype I-II nhằm nghiên cứu vaccine phù hợp. Ông cũng nhận định rằng nguyên nhân dịch bùng phát trở lại là do tâm lý chủ quan sau đỉnh dịch 2019-2020, cũng như việc kiểm soát dịch bệnh, xử lý ổ dịch, kiểm soát giết mổ chưa được triển khai đồng bộ.
Về lâu dài, Thứ trưởng Tiến cho rằng Việt Nam phải thay đổi hình thức chăn nuôi từ nhỏ lẻ sang quy mô lớn, tập trung, để kiểm soát dịch bệnh và đảm bảo an toàn sinh học. Dịch tả lợn châu Phi có nguồn gốc từ châu Phi, lây lan nhanh, tỷ lệ chết gần như 100% với lợn nhiễm bệnh, và có sức đề kháng cao, khả năng chịu được nhiệt độ thấp.
Cục Chăn nuôi và Thú y cũng đang tích cực phối hợp với các đơn vị liên quan để ngăn chặn dịch bệnh lây lan. Tuy nhiên, vẫn cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các địa phương, cơ quan chức năng và người dân để có thể kiểm soát hiệu quả dịch tả lợn châu Phi.
