Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa trình Thủ tướng Chính phủ một báo cáo và xin ý kiến về đề xuất xây dựng chung cư cao tầng để nuôi lợn, một ý tưởng được đưa ra bởi hai doanh nghiệp hàng đầu trong ngành chăn nuôi.
Trong báo cáo của mình, Bộ NN&MT đã nhắc đến một số văn bản pháp lý quan trọng liên quan đến lĩnh vực chăn nuôi, đặc biệt là những khuyến khích đối với các cơ sở chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao và tiên tiến. Mục tiêu chính là nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và đảm bảo an toàn sinh học cũng như bảo vệ môi trường.
Chăn nuôi lợn hiện là ngành chủ lực của Việt Nam, đóng góp khoảng 62-65% tổng sản lượng thịt hơi các loại. Dữ liệu từ Bộ NN&MT cho thấy, trong năm 2024, sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đạt gần 5,2 triệu tấn, chiếm 4,3% tổng sản lượng thịt lợn toàn cầu và đứng thứ 6 thế giới. Tuy nhiên, giai đoạn 2019-2020, ngành chăn nuôi lợn vẫn còn nhiều thách thức, trong đó chăn nuôi nhỏ lẻ chiếm tỷ trọng lớn và các chỉ tiêu kinh tế, kỹ thuật còn thấp.
Một trong những sự kiện đáng chú ý nhất trong ngành chăn nuôi lợn gần đây là dịch tả lợn châu Phi, đã buộc phải tiêu hủy hơn 9 triệu con lợn và gây ra thiệt hại kinh tế ước tính lên tới 30.000 tỷ đồng. Gần đây hơn, vào tháng 4/2020, giá thịt lợn hơi xuất chuồng đã tăng lên mức kỷ lục 105.000 đồng/kg tại một số thời điểm, gây ảnh hưởng trực tiếp đến chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong nước, với mức tăng cao nhất là 6,73%.
Hai doanh nghiệp là Công ty Cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam và Công ty Cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa đã đề xuất với Bộ NN&MT về việc triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng. BAF Việt Nam đã đề xuất dự án tổ hợp trại chăn nuôi lợn 6 tầng thông minh tại Tây Ninh, với quy mô sản xuất lên tới 64.000 lợn nái sinh sản và 1,6 triệu lợn thương phẩm mỗi năm. Tổng mức đầu tư của dự án này ước tính hơn 12.000 tỷ đồng.
Bộ NN&MT đã tiến hành nghiên cứu và đánh giá mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Trung Quốc, nơi đã phát triển hơn 2.000 mô hình tương tự. Mô hình này tích hợp công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ blockchain, và hệ thống giám sát bằng cảm biến. Những công nghệ này cho phép thu thập hình ảnh và âm thanh của từng cá thể lợn theo thời gian thực, từ đó phân tích và cảnh báo sớm về dịch bệnh.
Theo đánh giá của Bộ NN&MT, mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng mang lại nhiều lợi ích nổi bật. Trước hết, mức độ an toàn sinh học và an toàn dịch bệnh được nâng cao đáng kể thông qua hệ thống xử lý nước thải, chất thải, và khí thải thông minh. Ngoài ra, mô hình này còn giúp tiết kiệm diện tích đất và hạ tầng dùng chung, rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng và tăng hiệu quả sử dụng đất lên đến 4,3 lần. Một ưu điểm quan trọng khác là giảm nhu cầu nhân công, khi một người có thể giám sát tới 2.000 con lợn.
Trước những lợi ích tiềm năng của mô hình này, Bộ NN&MT đang xin ý kiến của Thủ tướng và Phó Thủ tướng Chính phủ về việc cho phép triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Việt Nam. Đây được xem là một giải pháp quan trọng nhằm đảm bảo an ninh lương thực, an toàn dịch bệnh và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi lợn.
