Châu chấu, một loài côn trùng vốn gắn liền với đời sống đồng ruộng, đã trở thành một đặc sản được giới sành ăn ưa chuộng, mang lại thu nhập đáng kể cho nhiều hộ gia đình tại các tỉnh miền Trung như Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh. Vào thời điểm mùa thu hoạch lúa hè thu đang đến gần, châu chấu bắt đầu xuất hiện dày đặc trên các cánh đồng, đặc biệt là từ đầu tháng 8 đến tháng 9.
Được ví như ‘tôm bay’ nhờ thân hình thon dài và nhiều càng giống như loài giáp xác dưới nước, châu chấu hiện diện nhiều nhất trong giai đoạn này. Khu vực các cánh đồng rộng lớn ở miền Trung là nơi chúng phát triển mạnh mẽ. Trước đây, châu chấu thường chỉ được xem là thức ăn cho gia cầm, nhưng trong vài năm gần đây, nhận thức về giá trị ẩm thực và dinh dưỡng của chúng đã có sự thay đổi đáng kể.
Nhiều người cho rằng châu chấu không chỉ bổ dưỡng mà còn có hương vị độc đáo, thậm chí được đánh giá là ngon hơn thịt gà, biến chúng từ ‘kẻ gây hại’ thành ‘món lợi nhuận’. Sự thay đổi này đã giúp châu chấu từ một món ăn dân dã, phổ biến ở nông thôn, trở thành một đặc sản khan hiếm được săn lùng tại các đô thị lớn, đặc biệt là Hà Nội.
Mỗi mùa châu chấu nở rộ, hàng trăm hộ dân tại các vùng nông thôn Nghệ An, đặc biệt là Diễn Châu, Yên Thành, và thậm chí cả Hà Tĩnh, lại ra đồng để chuẩn bị cho việc ‘săn’ châu chấu. Phương pháp săn châu chấu khá đơn giản nhưng đòi hỏi sự nhanh nhẹn và kinh nghiệm. Với phương thức bắt đơn giản và giá thu mua hấp dẫn từ 130.000 đến 150.000 đồng/kg, nghề săn châu chấu đã trở thành một ‘cần câu cơm’ cho nhiều người. Trong những ngày cao điểm, một người có thể bắt được trên dưới chục cân châu chấu, thu về hơn một triệu đồng mỗi ngày.
Sự hấp dẫn của châu chấu không chỉ nằm ở giá trị kinh tế hay sự khan hiếm mà còn ở hương vị độc đáo và cách chế biến đơn giản. Để chế biến châu chấu, người ta chỉ cần chần qua nước sôi, vặt sạch cánh, rút ruột cẩn thận, sau đó cho một ít mỡ lợn vào chảo, đảo đều cho đến khi châu chấu chuyển sang màu vàng cánh gián.
Từ một loài côn trùng nhỏ bé trên đồng ruộng, châu chấu đã trở thành biểu tượng của sự trù phú tự nhiên, mang đến giá trị kinh tế cao và làm phong phú thêm bản đồ ẩm thực đặc sắc của Việt Nam. Đây thực sự là một câu chuyện thú vị về cách mà một sản vật địa phương có thể vươn mình, chinh phục thị trường và trở thành đặc sản ‘vàng’ được săn đón.
