Ở xã Ngọc Tố, thành phố Cần Thơ, có một người trẻ đang âm thầm gìn giữ và phát huy âm sắc truyền thống của nhạc ngũ âm trong đời sống văn hóa và tinh thần của cộng đồng dân tộc Khmer. Anh Lý Minh Tâm, 27 tuổi, người dân tộc Khmer, đã được nuôi dưỡng trong một gia đình yêu nghệ thuật truyền thống và đã tiếp xúc với những âm thanh ngũ âm từ nhỏ.
Anh Tâm cho biết, gia đình anh có truyền thống yêu nghệ thuật truyền thống Khmer, và từ nhỏ anh đã được tiếp xúc với những âm thanh ngũ âm vang lên từ ngôi chùa trong phum sóc. Những âm thanh ấy đã khiến anh mê mẩn và ao ước được chơi một lần. Năm lên 11 tuổi, anh đã được tiếp xúc với dàn nhạc ngũ âm, loại nhạc cụ truyền thống Khmer được hợp thành bởi 5 bộ nhạc, được làm từ 5 loại chất liệu khác nhau tạo nên 5 âm sắc riêng biệt gồm: Bộ đồng, bộ sắt, bộ mộc, bộ hơi và bộ da.
Với tình yêu sâu sắc và sự kiên trì, chỉ trong một thời gian ngắn, anh Tâm đã chơi thành thạo và được chọn vào đội nhạc ngũ âm của chùa Khmer tại địa phương. Anh đã có cơ hội được theo đoàn đi biểu diễn khắp nơi mỗi khi có lễ hội, như tết cổ truyền Chôl Chnaam Thmây, lễ Sene Đôn-ta, Lễ dâng y Kathina… Mỗi lần biểu diễn, anh lại cảm thấy mình là một phần của văn hóa dân tộc mình, và đó không chỉ là âm nhạc, mà còn là linh hồn của cộng đồng Khmer.
Không chỉ là người biểu diễn, khoảng 4 năm nay, anh Tâm còn trở thành người gieo mầm âm nhạc khi trực tiếp dạy nhạc ngũ âm cho các em nhỏ tại các chùa Khmer trong địa phương. Những lớp học diễn ra đều đặn vào các dịp nghỉ hè, buổi tối hay dịp cuối tuần, thu hút các em nhỏ, thanh thiếu niên Khmer yêu âm nhạc truyền thống tham gia.
Anh Tâm cũng đã nghiên cứu và tìm tòi về quy trình làm ra nhạc cụ ngũ âm. Từ việc chọn loại gỗ, tre phù hợp, xử lý mặt trống đến cân chỉnh âm thanh, tất cả đều được anh tỉ mỉ. Bằng sự tâm huyết và tình yêu nhạc cụ truyền thống, anh Tâm đã tự học tập, tự tìm hiểu và tự chế tác thành công 4 loại nhạc cụ trong dàn ngũ âm, gồm: Rôneat Ek, Rôneat Thung, Rôneat Đek và trống. Anh đã bán được nhiều nhạc cụ do anh tự làm cho các đội nhạc ngũ âm trong địa phương.
Trong một thế giới hiện đại ngày càng hối hả, việc một người trẻ dành trọn tâm huyết cho nhạc cụ truyền thống như anh Lý Minh Tâm đã giúp bản sắc Khmer không chỉ được gìn giữ, mà còn tiếp tục được lan tỏa bền vững trong cộng đồng dân tộc Khmer.
Thông qua những nỗ lực của mình, anh Lý Minh Tâm đã góp phần giữ gìn và phát huy di sản văn hóa của dân tộc Khmer, đồng thời cũng truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ về tầm quan trọng của việc bảo tồn và phát triển văn hóa truyền thống.
Với những đóng góp của mình, anh Lý Minh Tâm đã trở thành một biểu tượng của sự tận tâm và tình yêu văn hóa trong cộng đồng dân tộc Khmer, và chúng ta hy vọng rằng sẽ có nhiều người như anh tiếp tục gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc.
Thông tin thêm về nhạc ngũ âm và các nhạc cụ truyền thống Khmer có thể được tìm thấy tại Wikipedia.
Nguồn: Báo Mới
